Τὸ Εἰλητάριον. «Γράψον ἃ εἶδες καὶ ἅ εἰσι» (Ἀποκ. α΄ 19).



Παρασκευή 16 Μαΐου 2014

ΔΙΗΓΗΣΗ ΦΟΒΕΡΗ ΚΑΙ ΩΦΕΛΙΜΗ

ΔΙΗΓΗΣΗ ΦΟΒΕΡΗ ΚΑΙ ΩΦΕΛΙΜΗ


     Την 25η του Σεπτέμβρη
     τελείται η ανάμνηση
     του μεγάλου σεισμού
     κατά την οποία έγινε
     η αρπαγή στον αέρα του παιδιού.

     Στη βασιλεία του Θεοδοσίου του Νέου (1), επειδή ο Θεός, με τους τρόπους που Αυτός μόνο γνωρίζει, θέλησε ν’ αποδείξει στους ανθρώπους, και πριν απ’ την ανάσταση, πως θα υπάρξει η μέρα της αναστάσεως, έγινε σεισμός φοβερός (2).


     Και γι’ αυτό, ενώ όλος ο λαός μαζί με τον βασιλιά Θεοδόσιο και τον πατριάρχη Πρόκλο (3), με όλο το πλήρωμα της Εκκλησίας και με όλη την πόλη, έκαναν λιτανείες έξω στον Κάμπο (4), για το φόβο του σεισμού, –ήδη τότε με την επήρεια του διαβόλου είχε αρχίσει ν’ απλώνεται η αίρεση των «Θεοπασχιτών» (5), οι οποίοι είχαν βλάσφημα προσθέσει στον Τρισάγιο Ὕμνο και τη φράση «ο σταυρωθείς δι’ ημάς»–, ένα παιδί αρπάχτηκε ξαφνικά και υψώθηκε ψηλά στον αέρα.

     Ενώ, λοιπόν, όλοι με έκπληξη και φόβο κραύγαζαν για πολλές ώρες το «Κύριε ελέησον», το παιδί κατεβάστηκε πάλι κάτω, καθισμένο, θαρρείς, πάνω σε σύννεφο. Και με δυνατή φωνή βεβαίωσε πως οι όλοι χοροί των αγίων Αρχαγγέλων ψάλλουν τον Τρισάγιο Ύμνο στον Θεό, χωρίς όμως την αιρετική προσθήκη των Θεοπασχιτών (το «ο σταυρωθείς»):
     «Άγιος ο Θεός,
     Άγιος Ισχυρός,
     Άγιος Αθάνατος,
     ελέησον ημάς».


     Και αμέσως, με αυτά τα λόγια, το παιδί παρέδωσε τη ψυχή του, ενώ οι σεισμικές δονήσεις σταμάτησαν… (6)


[ (1) Θεοδόσιος Β΄ ο «Νέος» ή ο «Μικρός»: 
Βυζαντινός αυτοκράτορας (408–450),
σύζυγος της λόγιας
Ευδοκίας–Αθηναΐδας (†460)
και αδελφός της αγίας
βασίλισσας Πουλχερίας (†453)·
δύο σπουδαία πρόσωπα που
αναπλήρωσαν την ανεπάρκειά του.
(2) Ένας από τους πιο σημαντικούς σεισμούς
που προκάλεσε μεγάλες καταστροφές
στην Κωνσταντινούπολη και τα περίχωρά της,
δοκιμάζοντας τις αντοχές
του Βυζαντινού Κράτους.
Η «μνήμη» αυτών των σεισμών
εντάσσεται στα Συναξάρια του Μηνολογίου,
με σχετικά υπομνήματα
και με αντίστοιχους αναφορικούς,
ικέσιους ή ευχαριστήριους ύμνους.
Έχουμε συνολικά οκτώ
παρόμοιες «μνήμες» σεισμών:
25 Σεπτεμβρίου, 7 και 16 Οκρωβρίου,
14 Δεκεμβρίου, 9 και 26 Ιανουαρίου,
17 Μαρτίου και 16 Αυγούστου.
(3) Πρόκλος: πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
και άγιος της Εκκλησίας μας (434–446). 
Ήπιος, μειλίχιος και μετριοπαθής,
κατόρθωσε να διατηρήσει
την εκκλησιαστική ειρήνη
σε όλο το διάστημα
της δωδεκάχρονης πατριαρχίας του.
Το 438 μετακόμισε στην Κωνσταντινούπολη
τα λείψανα του διδασκάλου του
αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου,
βάζοντας έτσι τέλος στο σχίσμα
των «Ιωαννιτών», των πιστών οπαδών του. 
Δυνατός ομιλητής, με λόγο γεμάτο ρυθμό
και θεολογική ακρίβεια,
γνωστός για τα αριστοτεχνικά του κηρύγματα 
πριν ακόμα γίνει πατριάρχης.
Άξιος διάδοχος του Ιερού Χρυσοστόμου.
(4) Κάμπος: Προάστιο της Κωνσταντινούπολης,
στην παραλία της Προποντίδας,
6 χλμ. περίπου προς τα Δ. των τειχών,
όπου τώρα το Μακρυχώρι ή Μακρίκιοϊ.
(5) Θεοπασχίτες:
Υποδιαίρεση της χριστολογικής αιρέσεως
του μονοφυσιτισμού.
Κυριότερος εκπρόσωπός της
ήταν ο επίσκοπος Αντιοχείας Πέτρος Β΄
ο Κναφεύς ή Γναφεύς (†488),
ηγέτης των μονοφυσιτών της Συρίας.
Πρόσθεσε στον Τρισάγιο Ύμνο
την θεοπασχιτική φράση
«ο σταυρωθείς δι’ ημάς»,
ομολογώντας έτσι έμμεσα
ότι κατά τη Σταύρωση του Κυρίου
έπαθε και η θεία φύση Του.
Αυτή η αυθαίρετη προσθήκη 
καταδικάσθηκε επίσημα 
από την εν Τρούλλω Πενθέκτη 
Οικουμενική Σύνοδο (Καν. Πα΄).
(6) Από τότε, γράφει ο Νικηφόρος Κάλλιστος,
ο τόπος εκείνος ονομάσθηκε
«Υψωμαθεία» (=«Ύψωμα θείον»),
«διά το αρθέν παιδίον εις τον αέρα».
(7) Από το βιβλίο:
«Διηγήσεις φοβερές και ωφέλιμες»,
σελ. 14–15 (κείμενο) και 103–105 (σχόλια)·
Εκδόσεις Ιεράς Μονής Παρακλήτου,
Ωρωπός Αττικής 1992.
(8) Επιμέλεια ανάρτησης,
επιλογή θέματος και φωτογραφιών,
πληκτρολόγηση κειμένου: π. Δαμιανός.]






Επιτρέπεται η αναδημοσίευση
των αναρτήσεων από το «Ειλητάριον»,
αρκεί να αναφέρεται απαραίτητα
ως πηγή προέλευσης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου