ΤΟ ΚΟΣΜΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ

ΤΟ ΚΟΣΜΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ 

     «Είδατε οι Καθολικοί πού έφθασαν; Θυμάμαι πριν από χρόνια, όταν ήμουν στην Μονή Στομίου, στην Κόνιτσα, μου έφερε κάποιος ένα απόκομμα από μια εφημερίδα που έγραφε την παρακάτω είδηση: “Τριακόσιες καλογριές διαμαρτυρήθηκαν, γιατί να μην παρακολουθήσουν ένα κινηματογραφικό έργο, γιατί τα φορέματά τους να είναι μέχρι κάτω και όχι μέχρι το γόνατο”. Τόσο αγανάκτησα όταν το διάβασα, που είπα: “Μα, γιατί να γίνετε εσείς καλόγριες, τέλος πάντων;”. Και, τελικά, έγραφε ότι τα πέταξαν τα ράσα. Αν και έτσι που σκέφτονταν, πεταμένα τα είχαν και από πριν. Μια άλλη φορά πάλι, είδα μια καθολική καλόγρια που δεν διέφερε καθόλου από μια κοσμικιά. Έκανε δήθεν “έργο ιεραποστολικό” και ήταν τελείως…, όπως μερικές πολύ κοσμικές κοπέλες.

     Όταν ο μοναχός αποδυναμώνεται πνευματικά, με τί θα συγκινήσει τον κοσμικό; Το οινόπνευμα, αν αφήσουμε ανοιχτό το μπουκάλι, χάνει όλη την σπιρτάδα. Ούτε τα μικρόβια σκοτώνει ούτε φλόγα μπορεί να βγάλει, αν το ανάψεις. Και αν το βάλεις στο καμινέτο, θα χαλάσει και το φυτίλι.

     Έτσι, και ο μοναχός· αν δεν προσέξει, διώχνει την θεία Χάρη και μετά έχει μόνο το σχήμα. Είναι σαν το οινόπνευμα που έχασε την σπιρτάδα του. Δεν μπορεί να καυτηριάσει τον διάβολο. “Φῶς μοναχοῖς Ἄγγελοι, φῶς κοσμικοῖς, μοναχοί!” (Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου, “Κλῖμαξ”: Λόγος Κστ΄, §23). Ούτε φως είναι μετά. Το κοσμικό φρόνημα, ξέρετε πόσο καταστρέφει; Αν φύγει αυτό το πνευματικό από τον Μοναχισμό, δεν μένει τίποτε. Γιατί “ἂν τὸ ἅλας μωρανθῇ” (Ματθ. ε΄ 13), δεν κάνει ούτε για κοπριά. Ενώ τα σκουπίδια γίνονται κοπριά, το αλάτι δεν γίνεται κοπριά.

     Όσο μπορούμε, να μην παρασυρθούμε από αυτό το ρεύμα και μας πάρει σβάρνα αυτό το κανάλι. Τα έξυπνα ψάρια δεν πιάνονται στο αγκίστρι. Βλέπουν το δόλωμα, καταλαβαίνουν ότι είναι δόλωμα και φεύγουν από ’κει και γλυτώνουν. Ενώ τα άλλα βλέπουν το δόλωμα, τρέχουν εκεί να φάνει και, τακ, πιάνονται! Έτσι δηλαδή και ο κόσμος· έχει το δόλωμα και πιάνει τους ανθρώπους. Έλκονται οι άνθρωποι από το κοσμικό πνεύμα και πιάνονται μετά από αυτό.

     Σήμερα είναι μια εποχή, που πρέπει να λάμπει ο Μοναχισμός. Σ’ αυτήν την σαπίλα είναι που χρειάζεται το “αλάτι”. Αν τα Μοναστήρια δεν έχουν κοσμικό φρόνημα και έχουν πνευματική κατάσταση, αυτό θα είναι η μεγαλύτερη προσφορά τους στην κοινωνία. Δεν θα χρειάζεται ούτε να μιλούν ούτε να κάνουν τίποτε άλλο, γιατί θα μιλούν με την ζωή τους. Από αυτό έχει ανάγκη σήμερα ο κόσμος.

     Να μην επιτρέψουμε να μπει και σ’ εμάς αυτό το πνεύμα το ευρωπαϊκό· να μη φθάσουμε και εμείς εκεί. Το σπουδαιότερο σήμερα είναι να μην προσαρμοσθεί κανείς με αυτό το κοσμικό πνεύμα. Είναι μια μαρτυρία!...». 

ΓΕΡΟΝΤΑΣ

ΠΑΪΣΙΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ (1924–1994)

[Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου: «Λόγοι», Τόμ. Α΄, «Με πόνο και αγάπη για τον σύγχρονο άνθρωπο», μέρος 1ο, κεφ. 3ο («Το κοσμικό πνεύμα»), σελ. 81–84, Α΄ έκδοση, Ιερού Ησυχαστηρίου «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», Σουρωτή Θεσσαλονίκης, Μάρτιος 1999.]