ΣΤΟ ΚΕΛΛΙ ΤΗΣ ΦΥΛΑΚΗΣ ΕΝΟΣ ΑΓΙΟΥ

ΣΤΟ ΚΕΛΛΙ ΤΗΣ ΦΥΛΑΚΗΣ ΕΝΟΣ ΑΓΙΟΥ

     Ο Άγιος Σάββας ο εν Καλύμνω (1862–1948), ήταν ο πιο πιστός και αφοσιωμένος μαθητής του Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως (1846–1920), που συνασκούνταν μαζί του στην Αίγινα μέχρι την μακαρία κοίμησή του. Αυτόν τον σύγχρονο Άγιο της εποχής μας, με αμέτρητα θαύματα και πάμπολλα σημεία, οι συντοπίτες του οι Καλύμνιοι, και ζώντα επί γης ακόμη, τον θεωρούσαν ως Άγιο και τον τιμούσαν ως θαυματουργό Όσιο. Σε κάθε τους ανάγκη, δυσχέρεια και δυσκολία, κατέφευγαν πάντα προς την πατρική του αγάπη. 
     Είναι αξιοσημείωτο πως, το 1933 που οι Εκκλησίες των Δωδεκανήσων ήταν κλειστές από τους Ιταλούς, ο τότε Δεσπότης της Ρόδου, Απόστολος ο Α΄ ο Τρύφωνος [σημ.: 1878–1957· έτη ποιμαντορίας στην Ρόδο: 1913–1947, οποίος, κατά την πρώτη φάση της ποιμαντορίας του (1913–1921), ήταν ο εμπνευστής και ο διοργανωτής των Συλλαλητηρίων του αιματηρού Πάσχα του 1919, όπου διακήρυξε την επιθυμία του Δωδεκανησιακού λαού για ένωση με την Ελλάδα –γι’ αυτό άλλωστε και εξορίστηκε για μία τριετία], για καθαρά διπλωματικούς λόγους και τακτικής ελιγμού, κάλεσε τους ιερείς της Καλύμνου και τους «υποχρέωσε» να υποταχθούν αδιαμαρτύρητα όλοι τους στον Πάπα και να τον δεχτούν ως υπέρτατη εκκλησιαστική αρχή. Οι πραγματικά ανυποχώρητοι Ορθόδοξοι ιερείς όμως, με την ανδρεία ψυχή και το αδούλωτο φρόνημά τους, δεν δέχθηκαν ποτέ κάτι τέτοιο. Αρνήθηκαν να υπογράψουν μια τέτοια πνευματική και πατριωτική προδοσία. Οι Ιταλοί, που ήταν η τότε παράνομη αρχή του τόπου, ευθύς αμέσως, όπως ήταν αναμενόμενο, προχώρησαν σε μαζικές συλλήψεις. Έπιασαν όλους τους «αποστάτες» και «αντιρρησίες» ιερείς –ανάμεσά τους και τον Άγιο Σάββα– και τους έκλεισαν όλους με την βία στις φυλακές της Κω. 

     Μάλιστα δε, τον Άγιο Σάββα τον είχανε καταδώσει ότι ήταν ο πρωταίτιος, ο αρχηγός και ο υποκινητής αυτής της «αντιστασιακής» κίνησης. Εκεί, λοιπόν, στις φυλακές της Κω έβαλαν τον Άγιο Σάββα και τον ενέκλεισαν στο κελλί Νο 70. Ήταν ένα κελλί στενό, μόλις που μπορούσε να χωρέσει έναν άνθρωπο μέσα, κι αυτόν πάλι μονάχα όρθιο.
     Ξαφνικά, μια νύχτα, ο φύλακας βλέπει φως στο κελλί του Αγίου. Πηγαίνει αμέσως και ξυπνάει τον διοικητή των φυλακών και του αναφέρει ότι το κελλί Νο 70 έχει φως. Ο διοικητής σηκώθηκε εξοργισμένος, λέγοντας με εμπαθή πεποίθηση ότι, «ο καλόγερος αυτός, είναι κακός άνθρωπος!». Έσπευσε με άγριες και απειλητικές διαθέσεις προς το κελλί και άνοιξε την κλειδωμένη πόρτα. Ακριβώς τότε ήταν που αντίκρισε ένα εξαίσιο θαύμα που τον άφησε έντρομο, κατάπληκτο και συγκλονισμένο: Ο Άγιος Σάββας, ήταν όλος μέσα στο φως! Ή, καλύτερα: ήταν ο ίδιος ολόκληρος φως!  
     Ο σκληρός και ανάλγητος διοικητής, άλλαξε αμέσως γνώμη και διάθεση έναντι του θεοφόρου και φωταυγούς Αγίου. Έμφοβος, αναγνώρισε την αγιότητά του, γονάτισε συντετριμμένος και ζήτησε την ευλογία του Αγίου και, χωρίς καμμία άλλη χρονοτριβή, τον έβγαλε από την φυλακή. Του είπε ακόμη ότι θα είναι ελεύθερος και, ανενόχλητα πλέον, θα μπορεί να λειτουργεί στο ταπεινό Μοναστήρι του (την Μονή των Αγίων Πάντων). Μάλιστα, τον κατευόδωσε ο ίδιος και τον έβαλε στο καραβάκι με τ’ όνομα «Λούπα», στέλνοντάς τον πίσω στο νησί του, την Κάλυμνο.  
     Και ενώ έβλεπε κανείς όλες οι Εκκλησίες στην Κάλυμνο να είναι κλειστές και σφραγισμένες, ο Άγιος του Θεού Σάββας ήταν μια κυριολεκτικά φωτεινή εξαίρεση ελευθερίας σε όλο αυτό το τοπίο της σκλαβιάς και της καταστολής, λειτουργώντας ο ίδιος ακώλυτα και ανεμπόδιστα στο Ιερό Μοναστήρι του επί τρία ολόκληρα χρόνια, έως ότου άνοιξαν και οι υπόλοιποι Ιεροί Ναοί των Ελληνοορθόδοξων Δωδεκανήσων. 

     Κατά την περίοδο εκείνη, η Κάλυμνος διατελούσε υπό το κράτος της ζοφερής Ιταλικής κατοχής και η δοκιμασία για τον τόπο –κυρίως δε, για τους ανθρώπους του τόπου– ήταν απερίγραπτα μεγάλη. Οι ταλαιπωρημένοι Καλύμνιοι, με αρχηγό και εμψυχωτή τον ταπεινό και πράο ασκητή Άγιο Σάββα, κατάφεραν να διατηρήσουν ακλόνητο το Ορθόδοξο φρόνημά τους, αντιδρώντας σθεναρά και παλληκαρίσια, με κάθε θυσία και κόστος ζωής, εναντίον οποιασδήποτε φασιστικής σκοπιμότητας της αμείλικτης Ιταλοκρατίας. 

     «Φῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσι».

     Το φως των Αγίων, είναι το Φως του Χριστού.

     Και το Φως του Χριστού και των Αγίων Του, είναι το μόνο ευεργετικό φέγγος προς τον άφεγγο και αφώτιστο κόσμο.

     Είναι εκείνο το αφυλάκιστο και αδεύσμευτο Φως της Αληθείας που μυστικά ελευθερώνει κάθε ψυχή, φωταγωγώντας κάθε εφικτό δρόμο των ανθρώπων προς την αληθινή και ακατάλυτη «ἐν Χριστῷ» ελευθερία…

※
[Βασιλείου Χρ. Παπανικολάου:

«Ο Άγιος Σάββας ο Νέος, ο εν Καλύμνω»,

(Μαρτυρία Εμμανουήλ Μιχαήλου),

§7, σελ. 32 και 184,

Έκδοσις Ιεράς Μονής Αγίων Πάντων,

Κάλυμνος 1999⁵.]

※

※

※