Τὸ Εἰλητάριον. «Γράψον ἃ εἶδες καὶ ἅ εἰσι» (Ἀποκ. α΄ 19).



Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου 2017

Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΘΥΓΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ

Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ
ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΘΥΓΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ


     Οι τρεις αυτές αδελφές, η Πίστη, η Ελπίδα και η Αγάπη, ζούσαν σε κάποια πόλη της Ιταλίας την εποχή του Αδριανού (117-138). Γόνοι με πίστη, ελπίδα και αγάπη, όπως δήλωναν και τα ονόματά τους. Όταν κάποτε παρέμεναν στην Ρώμη, η φήμη του ενάρετου βίου τους διέτρεξε στην πόλη, και ο αυτοκράτορας έστειλε στρατιώτες να του τις παρουσιάσουν. Η σταθερότητα των τριών αδελφών στην πίστη, ασυνήθιστη για την τρυφερή ηλικία τους, κατέπληξε τον Αδριανό και, πιστεύοντας πως η αμοιβαία συμπαράσταση τούς έδιδε την δύναμη να του αντιστέκονται, σκέφτηκε να τις εξετάσει χωριστά.

     Κράτησε λοιπόν μόνον την Πίστη, που ήταν δώδεκα ετών, και την προέτρεπε να θυσιάσει στην θεά Αρτέμιδα. Επειδή η μάρτυς τον μυκτήρισε και περιγέλασε το άψυχο ξόανο, διέταξε να την γυμνώσουν και να την ραβδίσουν δυνατά. Έπειτα της έκοψαν τους μαστούς, από τους οποίους αντί αίματος έρρευσε γάλα. Φιλονικώντας με το θαύμα ο τύραννος πρόσταξε να την ξαπλώσουν επάνω σε πυρακτωμένη εσχάρα. Θεία επέμβαση όμως εκμηδένισε την θερμότητά της, και θυμωμένος ο Αδριανός έριξε την μάρτυρα σε τηγάνι με βραστή πίσσα και άσφαλτο. Όταν η Πίστη στάθηκε στο μέσον του καυτού μείγματος, η καυστικότητά του μεταβλήθηκε σε δροσιά. Βλέποντας ο Αδριανός ότι καμιά τιμωρία δεν την έβλαπτε, διέταξε να την αποκεφαλίσουν. Με έκδηλη χαρά για την απόφαση του θανάτου της η Πίστη ασπάσθηκε την μητέρα και τις αδελφές της, και έκλινε τον αυχένα για να λάβει τον διά ξίφους θάνατο.


     Την άλλη ημέρα ο ασεβής τύραννος υποσχέθηκε στην δεκαετή Ελπίδα πως θα την αφήσει ελεύθερη, αν προσκυνήσει την θεά Άρτεμις. Η Ελπίδα τού αποκρίθηκε ότι δεν ήταν μόνον ομογάλακτη αλλά και ομόφρων αδελφή με την Πίστη. Τότε ο Αδριανός σταμάτησε την ανάκριση ως περιττή και διέταξε να την γυμνώσουν, να την μαστιγώσουν και αυτήν με ωμά βούνευρα και να την ρίξουν μέσα σε αναμμένο καμίνι. Όρθια η μάρτυς μέσα στις φλόγες ευχαριστούσε τον Θεό που την διαφύλαττε αβλαβή. Κατόπιν, καθώς ξέσχισαν τις σάρκες της με σιδερένια νύχια, η Ελπίδα με πρόσωπο καταυγασμένο από υπερφυσική χάρη έλεγε στον τύραννο ότι και πάλι θα τον νικήσει με την δύναμη του Χριστού. Ο Αδριανός με οργή διέταξε να την ρίξουν μέσα σε χάλκινο λέβητα γεμάτο από κοχλάζουσα πίσσα και ρητίνη. Όταν όμως είδε ότι το μεν χάλκωμα έλιωσε, το δε καυτό μείγμα χύθηκε έξω και έκαυσε πολλούς απίστους, ενώ η Ελπίδα δεν έπαθε τίποτε, αποφάσισε και γι’ αυτήν τον διά ξίφους θάνατο. Εφοδιασμένη με την ευχή της μητέρας της η Ελπίδα, παρότρυνε στον αγώνα την Αγάπη, κατεφίλησε το μαρτυρικό λείψανο της Πίστης και έκλινε τον αυχένα, για να προσφέρει την τίμια κεφαλή της στον Χριστό.


     Αισιόδοξος ο δικαστής για την εννεαετή Αγάπη, με κολακευτικούς τρόπους άρχισε να την προτρέπει στην ασέβεια, αλλά αυτή με πολλή παρρησία τον σταμάτησε και του είπε: «Μη σε πλανά η μικρή μου ηλικία και νομίζεις ότι εύκολα θα με εξαπατήσεις με τις κολακείες σου. Δεν θα αργήσει η πείρα να σε διδάξει ότι και εγώ είμαι καρπός της ίδιας ρίζας». Παροξυμμένος από την ελευθεροστομία της ο τύραννος, την παρέδωσε να την κρεμάσουν και να την τανύσουν με λουριά, ώσπου να εξαρθρωθούν τα μέλη της. Έπειτα της είπε, αν θέλει να γλυτώσει από την πυρακτωμένη κάμινο που της είχε ετοιμάσει, να πει μόνον «Μεγάλη η θεά Άρτεμις!». Αντί για άλλη απάντηση η Αγάπη έτρεξε και πήδησε μόνη της μέσα στις φλόγες. Ευθύς τότε η φωτιά διασκορπίσθηκε και έκαψε πολλούς από τους παρευρισκόμενους. Οι στρατιώτες, τους οποίους έστειλε ο Αδριανός να την συλλάβουν, έβλεπαν λευκοφόρους νέους να ψάλλουν μαζί της και δεν τόλμησαν να την πειράξουν. Όταν η μάρτυς εξήλθε άθικτη μέσα από το καμίνι, διατρύπησαν το σώμα της με τρυπάνια και τέλος την αποκεφάλισαν.

     Η Σοφία ενταφίασε μεγαλοπρεπώς τα μαρτυρικά σώματα των τριών θυγατέρων της και ύστερα από τρεις ημέρες, καθώς είχε προσπέσει στον τάφο τους και τις παρακαλούσε να δεχθούν και αυτήν σύσκηνο στα ιερά σκηνώματα που κατοικούσαν, παρέδωσε την ψυχή της στον Κύριο, για να προστεθεί μαζί τους στον χορό των αγίων.




—ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ—
Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε.
Σοφίᾳ ἐκθρέψασα,
κατὰ τὴν κλῆσιν σεμνή,
τὰς τρεῖς θυγατέρας σου,
ταύτας προσάγεις Χριστῷ,
ἀθλήσεως σκάμμασιν·
ὅθεν τῆς ἄνω δόξης,
σὺν αὐταῖς κοινωνοῦσα,
πρέσβευε τῷ Σωτήρι,
καλλιμάρτυς Σοφία,
δοῦναι τοῖς σὲ τιμῶσι,
χάριν καὶ ἔλεος.

—ΕΤΕΡΟΝ ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ—
Ἦχος πλ. α΄. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
ς ἐλαία κατάκαρπος ἀνεβλάστησας,
ἐν ταῖς αὐλαῖς τοῦ Κυρίου,
Σοφία Μάρτυς σεμνή,
καὶ προσήγαγες Χριστῷ καρπὸν ἡδύτατον,
τοὺς τῆς νηδύος σου βλαστούς,
δι’ ἀγώνων ἱερῶν,
Ἀγάπην τε καὶ Ἐλπίδα,
καὶ τὴν θεόφρονα Πίστιν·
μεθ’ ὧν δυσώπει ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.

—ΚΟΝΤΑΚΙΟΝ—
Ἦχος α΄. Χορὸς Ἀγγελικός.
Σοφίας τῆς σεμνῆς,
ἱερώτατοι κλάδοι,
ἡ Πίστις καὶ Ἐλπίς,
καὶ Ἀγάπη δειχθεῖσαι,
σοφίαν ἀπεμώραναν,
τῶν Ἑλλήνων ἐν χάριτι,
καὶ ἀθλήσασαι,
καὶ νικηφόροι φανεῖσαι,
στέφος ἄφθαρτον,
παρὰ τοῦ πάντων Δεσπότου,
Χριστοῦ ἀνεδείσαντο.

—ΜΕΓΑΛΥΝΑΡΙΟΝ—
Μήτηρ ἐπὶ τέκνοις Δαβιτικῶς,
ὤφθης τερπομένη,
ὦ Σοφία πανευκλεής·
σὺ γὰρ τῇ Τριάδι,
τὰς τρεῖς σου θυγατέρας,
ὥσπερ γυνὴ ἀνδρεῖα,
ἄθλοις προσήγαγες.




[Ιερομονάχου Μακαρίου
Σιμωνοπετρίτου:
«Νέος Συναξαριστής
της Ορθοδόξου Εκκλησίας»,
Τόμ. 1ος, Σεπτέμβριος,
σελ. 223–224.
Διασκευή από τα Γαλλικά:
Ιερό Κοινόβιο
Ευαγγελισμού της Θεοτόκου,
Ορμύλια Χαλκιδικής.
Εκδόσεις «Ίνδικτος».
Αθήναι, Φεβρουάριος 20112.
Επιμέλεια ανάρτησης,
επιλογή θέματος και φωτογραφιών,
πληκτρολόγηση κειμένου:
π. Δαμιανός.]






Επιτρέπεται η αναδημοσίευση
των αναρτήσεων από το «Ειλητάριον»,
αρκεί να αναφέρεται απαραίτητα
ως πηγή προέλευσης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου