ΓΕΡΟΝΤΙΣΣΑ ΜΑΚΡΙΝΑ· ΑΡΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ

ΓΕΡΟΝΤΙΣΣΑ ΜΑΚΡΙΝΑ· ΑΡΕΤΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ

1. «Δίνεις ένα, εκατό δίνει η Παναγία»

     Το χαριτωμένο και πάντερπνο σκεύος της Χάριτος του Θεού, η μακαριστή Γερόντισσα Μακρίνα Βασσοπούλου (1921–1995), από το Μοναστήρι της Παναγίας της Οδηγητρίας, από την Πορταριά του Βόλου, κοσμούνταν με πλείστες αρετές που πήγαζαν από τη χριστοκεντρική βιωτή της και από τη γνήσια ασκητική πολιτεία της· η ίδια διακρινόταν ιδιαίτερα για την εγκάρδια φιλοξενία και την ελεημοσύνη. Βοηθούσε αφανώς και στήριζε ποικιλοτρόπως πολλούς πονεμένους αδελφούς μας που βρίσκονταν σε ανάγκη και δυσχέρεια. Διαρκώς μας νουθετούσε περί ελεημοσύνης: «Η Παναγία δεν αφήνει. Δίνεις ένα, εκατό δίνει η Παναγία. Όταν έχουμε αυτή την πίστη! Ό,τι δίνουμε από το σπίτι της Παναγίας, είναι όλα ευλογία της Παναγίας. Γι’ αυτό λοιπόν η χάρη της Κυρίας Θεοτόκου μάς ενισχύει και μας βοηθάει».

2. Το τελευταίο καρβέλι ψωμί

     Όταν ζυμώνανε οι αδελφές, είχε πάρα πολύ μεγάλη χαρά να δίδει σαν ευλογία ζυμωτό ψωμί. Κάποτε, στον εσπερινό του Σαββάτου της Τυρινής, είχε έλθει μια οικογένεια και η Γερόντισσα, όταν την κατευόδωνε, είπε σε μια μοναχή να τους δώσει ένα καρβέλι ψωμί, καίτοι η υπεύθυνη αδελφή την είχε ενημερώσει ότι ήταν το τελευταίο και δεν υπήρχε χρόνος να ζυμώσουν άλλο, διότι θα άρχιζε η Καθαρά Εβδομάδα (κατά την οποία παύουν όλα τα διακονήματα). Η Γερόντισσα είχε πλήρη εμπιστοσύνη ότι η Παναγία θα οικονομούσε το Μοναστήρι της και, έτσι, το τελευταίο καρβέλι δόθηκε. Μετά το απόδειπνο και, ενώ είχε κλείσει η πύλη της Μονής, κάποιος χτυπούσε το κουδούνι επίμονα. Ήταν ένας αρτοποιός, γνωστός της Μονής, ο οποίος είχε φέρει ένα αυτοκίνητο φρέσκα ψωμιά. Ήταν τόσο μεγάλη η ποσότητα, ώστε οι αδελφές το έκαναν παξιμάδι και πέρασαν μ’ αυτό όλη τη Μεγάλη Σαρακοστή.

3. Ξάγρυπνη όλη νύχτα να σκεπάζει

     Η αρετή της φιλοξενίας της Γερόντισσας φαίνεται και στην περίπτωση ενός ευλαβούς ιερομόναχου που επισκέφθηκε τη Μονή μαζί με πενήντα άτομα προσκυνητές από τη συνοικία Χαριλάου Θεσσαλονίκης, οι οποίοι ζήτησαν να διανυκτερεύσουν για να παρευρεθούν στη Θεία Λειτουργία της Κυριακής. Παρότι η φιλοξενία τόσων ανθρώπων ήταν αδύνατη, εντούτοις η Γερόντισσα μερίμνησε να τους προσφερθεί φαγητό και κατάλυμα πρόχειρο σε τρία δωμάτια, τα μόνα που υπήρχαν διαθέσιμα, για να ξεκουραστούν. Η Γερόντισσα ήταν στενοχωρημένη που δεν είχε τη δυνατότητα να φιλοξενήσει άνετα, όπως θα ήθελε, τους προσκυνητές, και σκέφθηκε να αγρυπνήσει όλη τη νύχτα για να συμμετέχει με αυτό τον τρόπο στην ταλαιπωρία τους. Το πρωί που κατέβηκαν στην εκκλησία, ο ιερεύς με τους προσκυνητές έσπευσαν να την ευχαριστήσουν, διότι όλη τη νύχτα ξάγρυπνη δεν σταμάτησε να περνά ανάμεσά τους και να τους σκεπάζει για να μη κρυώσουν. Η Γερόντισσα όμως τους είπε ότι δεν βγήκε καθόλου από το κελί της και τότε όλοι αντιλήφθηκαν ότι αυτό ήταν θαύμα της Παναγίας της Οδηγήτριας και το απόγευμα πριν φύγουν τέλεσαν την παράκληση προς τιμή της.

4. Αγγελική διδασκαλία περί προσευχής

     Η Γερόντισσα Μακρίνα είχε επίσης το χάρισμα της προσευχής, την οποία ήδη από μικρό παιδί είχε «εγκολπωθεί». Στην προσευχή η ψυχή της εύρισκε την ανάπαυση και σε αυτή εμπιστευόταν όλα τα αιτήματά της. Κάποτε, ζήτησε με δάκρυα από τον Θεό να της δείξει πώς πρέπει να προσεύχεται, ούτως ώστε η προσευχή ενώπιόν Του να είναι καθαρή και απαλλαγμένη από την οίηση, για να μπορεί ανεμπόδιστα ο προσευχόμενος να ενώνεται με τον Θεό.

     Εκείνο το βράδυ της παρουσιάστηκε Άγγελος Κυρίου με ολόλευκη στολή, ο οποίος την δίδαξε πώς πρέπει να προσεύχεται ο άνθρωπος ανάλογα προς τις πνευματικές καταστάσεις του. Σύμφωνα με τις υποδείξεις του Αγγέλου, όταν η ψυχή αισθάνεται την τέλεια αγάπη προς τον Θεό, ο άνθρωπος υψώνει τα χέρια του ψηλά. Όταν κυριαρχούν εντός του η ταπείνωση και η μνήμη των Παθών του Κυρίου, ο άνθρωπος σταυρώνει τα χέρια και σκύβει το κεφάλι. Όταν η ψυχή από τον πόλεμο των παθών νιώθει την άκρα ταπείνωση, τότε ο άνθρωπος προσεύχεται με τα χέρια πίσω σαν κατάδικος. Κατόπιν, ο Άγγελος άρχισε να προσεύχεται γονατισμένος και να κλαίει σαν να αγκάλιαζε τα πόδια του Χριστού, δείχνοντας έτσι πως, όταν ο άνθρωπος αισθάνεται τη μηδαμινότητά του, προσεύχεται έτσι και βιώνει μέσα του ανεκλάλητη χαρά και παράκληση από τον Θεό.

5. Ευφροσύνη και πένθος μαζί

     Στη συνέχεια, εμφανίστηκε μια τεράστια κλίμακα που στεκόταν στον αέρα· τα δε σκαλοπάτια της είχαν μεγάλη απόσταση μεταξύ τους. Ο Άγγελος τής είπε να τον ακολουθήσει και κρατώντας την από το χέρι άρχισαν να τα ανεβαίνουν. Σιγά–σιγά τους περιέβαλε ένα πυκνό, μελανό και ψηλαφητό σκότος που μύριζε θειάφι. Καθώς ανέβαιναν, ολοένα και περισσότερο δυσκολευόταν η Γερόντισσα στην αναπνοή. Έφθασαν τέλος στις φυλακές, όπου βρίσκονταν άνθρωποι με τα θανάσιμα αμαρτήματα. Στον απαράκλητο εκείνο τόπο με το βαθύ σκοτάδι κυριαρχούσαν τα μουγκρητά των κολασμένων που η όψη τους ήταν φρικτή. Από παντού ακούγονταν θρήνοι και οιμωγές. Αυτό το θρήνο η Γερόντισσα δεν μπόρεσε ποτέ σε όλη της τη ζωή να τον ξεχάσει.

     Μετά από αυτή την εμπειρία που βίωσε, όταν συνήλθε κατελήφθη από κλαυθμό. Επί δέκα ημέρες δεν μπορούσε να σταματήσει τα δάκρυά της. Αισθανόταν αφ’ ενός την ευφροσύνη της αγγελικής παρουσίας και της διδασκαλίας του Αγγέλου περί προσευχής, αφ’ ετέρου το πένθος από τη θεωρία της κολάσεως. Μετά από αυτή την επίσκεψη του Αγγέλου, αισθανόταν στην προσευχή της περισσότερη κατάνυξη· δεν είχε σε αυτή την αίσθηση του χρόνου και τα δάκρυά της έρρεαν άφθονα.

6. «Βοήθησέ με, Γερόντισσα!... Καίγομαι!...»

     Καθώς πολιτεύονταν ησυχαστικά και ασκώντας αδιάλειπτα την Ευχή, η Γερόντισσα Μακρίνα προσευχόταν για όλους τους ανθρώπους και ιδιαίτερα για όσους είχε γνωρίσει όσο ζούσε στον κόσμο. Με πολύ πόνο ευχόταν υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των κεκοιμημένων, οι οποίοι δεν είχαν εξομολογηθεί, κυρίως θανάσιμα αμαρτήματα.

     Μια τέτοια περίπτωση, για την οποία παρακαλούσε και άλλους ανθρώπους να προσεύχονται υπέρ αναπαύσεως της ψυχής της, ήταν η Γλυκερία, μια γνωστή της από τα νεανικά της χρόνια. Η Γλυκερία στην Κατοχή δεν άντεξε την πείνα και για να επιβιώσει, άρχισε να κάνει στη ζωή της παραχωρήσεις, μέχρι που κατέληξε στην αμαρτία. Η Γερόντισσα, με πολλή θλίψη αναρωτιόταν σε τι κατάσταση να βρισκόταν η ψυχή της Γλυκερίας, η οποία είχε κοιμηθεί.

     Ένα βράδυ, ύστερα από έντονη προσευχή, είδε ένα πύρινο ποταμό και στο μέσο του, πάνω σε μία σχεδία, διέκρινε την Γλυκερία που φώναζε προς την Γερόντισσα Μακρίνα, εκλιπαρώντας την για προσευχή και βοήθεια: «Βοήθησέ με, Γερόντισσα!... Καίγομαι!...». Αυτή η εικόνα της κολάσεως και οι απεγνωσμένες κραυγές της Γλυκερίας δεν έφευγαν ποτέ από το νου της Γερόντισσας και η προσευχή της γινόταν με πολύ πόνο και συντριβή ψυχής για την ανάπαυση ανθρώπων, που έφευγαν από αυτόν τον κόσμο ανεξομολόγητοι και ατακτοποίητοι ενώπιον του Θεού.

7. Φωτόλαμπρα λειτουργικά βιώματα

     Διαρκής μέριμνα και διακαής πόθος της Γερόντισσας ήταν η σωτηρία όλων των ανθρώπων και πρωτίστως των μοναζουσών. Για να δύναται να ανταπεξέρχεται στη διακονία της διαποίμανσης της αδελφότητας, ζητούσε από τον Θεό να της χαρίζει βιώματα, για να μη μας μιλά μόνο μέσα από τα βιβλία, αλλά από την προσωπική της πείρα, για να έχει έτσι μεγαλύτερη απήχηση ο λόγος της στις ψυχές μας. Και ο Κύριος της έδωσε όραση πνευματική, διδάσκοντάς την με θείες οπτασίες και ουράνιες εμπειρίες. Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, κατά την εορτή της Κυριακής των Βαΐων και κατά την ώρα του Χερουβικού Ύμνου, ενώ η Γερόντισσα ήταν γονατισμένη εμπρός από το στασίδι της, βρέθηκε νοερά στο Ιερό Βήμα. Είδε ότι η Αγία Προσκομιδή είχε ως κάλυμμα ένα ύφασμα κατακόκκινο, σαν βελούδο. Επάνω ήταν το Άγιο Ποτήριο και ολόγυρά του σχηματίζονταν γλώσσες. Η κάθε μια γλώσσα είχε παραστάσεις από την εβδομάδα των Παθών του Κυρίου μέχρι και την Ανάστασή Του. Καθώς κοιτούσε η Γερόντισσα, επάνω από το Άγιο Ποτήριο ξεχύθηκε ένα φως με εκτυφλωτική λάμψη και για λίγα λεπτά νόμιζε ότι έχασε την όρασή της. Η εμπειρία αυτή του άκτιστου Φωτός χάρισε στη Γερόντισσα ακόμη μεγαλύτερη ακρίβεια και κατάνυξη στο φρικτό Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.

8. Συνάντηση με τον Άγιο των δακρύων

     Η πνευματική μας μητέρα είχε πολύ μεγάλη ευλάβεια και στον Όσιο Εφραίμ τον Σύρο, τον Άγιο των δακρύων και τακτικά μελετούσε και εντρυφούσε στα Ασκητικά του Έργα. Μια μέρα, ο Άγιος εμφανίστηκε στο κελί της σαν γέρων ασκητής, με το αγγελικό σχήμα και με ένα ντορβά στον ώμο του. Συστήθηκε και την κάλεσε κοντά του, την ευλόγησε, την ασπάσθηκε στην κεφαλή και εξαφανίσθηκε· αμέσως μετά η Γερόντισσα αισθάνθηκε τον εαυτό της σαν μικρό παιδάκι κι ένιωσε μια ευλογημένη θερμότητα στο πρόσωπό της. Η χαρά που της άφησε κράτησε για μέρες.

9. Ειρήνη από το χαμόγελο της Θεοτόκου

     Η Γερόντισσα, παρ’ όλη την πίστη και τη θερμή προσευχή της, δεν εφησύχαζε ποτέ, αλλά ακατάπαυστα αγωνιούσε και προβληματιζόταν για την πορεία και τη σωτηρία της αδελφότητας. Νυχθημερόν παρακαλούσε την Παναγία για όλες τις ψυχές που είχε στην ευθύνη της και η Παναγία δεν της στέρησε την παράκληση και την επίσκεψή της. Κάποια φορά, κατά την ώρα της Θείας Λειτουργίας, στον Χερουβικό Ύμνο, καθώς ήταν γονατισμένη και ενώ την συνείχε αυτή η αγωνία, είδε στην Ωραία Πύλη την Παναγία, σε ηλικία δεκαπέντε ετών, με υπερκόσμιο φως στο πρόσωπό της. Κρατούσε ως βρέφος τον Χριστό, όπως είναι η εικόνα της «Γοργοεπηκόου» στο κελί της. Η Γερόντισσα εξέφρασε την ανησυχία της για τη σωτηρία της αδελφότητας και η Παναγία της χαμογέλασε, γεγονός που έφερε πάραυτα την ειρήνη μέσα της.

10. Η πιο καλή και σβέλτη νοικοκυρά

     Αλλά και στις πρακτικές υποθέσεις και εργασίες στην καθημερινότητα της Μονής η Υπεραγία Θεοτόκος καθοδηγούσε την Γερόντισσα. Κάποτε η όσια Γερόντισσα Μακρίνα είδε την Παναγία μέσα στο μαγειρείο να της υποδεικνύει πώς να εργάζεται, πώς να τακτοποιεί τα φλιτζάνια και τα ποτήρια και να συμμαζεύει τον χώρο εν ριπή οφθαλμού. Γι’ αυτό συνήθιζε να λέει ότι, «η Παναγία είναι πολύ καλή νοικοκυρά και πολύ σβέλτη» και μας παρότρυνε να εργαζόμαστε πάντα προσεχτικά και γρήγορα…

※

[«Λόγια Καρδιάς»

–Γερόντισσα Μακρίνα Βασσοπούλου

(1921–1995)–,

μέρος 1ο, 7ο, σελ. 58–66,

Έκδοση Ιεράς Μονής

Παναγίας Οδηγητρίας

Πορταριά Βόλου, 2013.

Επιμέλεια ανάρτησης,

εύρεση και επιλογή φωτογραφιών,

έρευνα και πληκτρολόγηση

κειμένου: π. Δαμιανός.]

※

⁜

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση

των αναρτήσεων από το «Εἰλητάριον»,

αρκεί να αναφέρεται απαραίτητα

η πηγή προέλευσης.

⁜