ΓΙΑ ΤΗ ΝΗΣΤΕΙΑ
ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ
Με τον
Μωσαϊκό Νόμο πρόσταξε ο Θεός τους Ισραηλίτες να ξεχωρίζουν κάθε χρόνο το ένα
δέκατο από όσα θα αποκτούν και να τα αφιερώνουν στον Θεό και, κάνοντας αυτό, να
παίρνουν ευλογία για όλα τους τα έργα (βλ. Λευϊτικό 27, 30· Αριθμ. 18, 21-26·
Δευτερονόμιο 14, 24· Β΄ Χρονικών 31, 5).
Έχοντας υπόψη τους αυτό οι Άγιοι Απόστολοι, σκέφτηκαν και αποφάσισαν για να βοηθήσουν και να ευεργετήσουν τις ψυχές μας, να μας παραδώσουν κάτι υψηλότερο και τελειότερο. Δηλαδή να αφιερώνουμε στον Θεό το ένα δέκατο των ημερών της ζωής μας, για να ευλογούνται έτσι τα έργα μας και κάθε χρόνο να παίρνουμε συγχώρεση.
Αν αφαιρέσουμε τα Σάββατα και τις Κυριακές (κατά τα οποία έχουμε μερική παύση νηστείας καταλύοντας λάδι), οι υπόλοιπες οκτώ εβδομάδες γίνονται σαράντα ημέρες, τιμώντας ξεχωριστά τη νηστεία του Μεγάλου Σαββάτου, επειδή είναι πολύ ιερή αυτή η ημέρα καθώς και η μόνη ημέρα νηστείας ανάμεσα σε όλα τα άλλα Σάββατα του χρόνου. Οι δε επτά εβδομάδες, χωρίς τα Σάββατα και τις Κυριακές, γίνονται τριάντα πέντε ημέρες. Αν προστεθεί σε αυτές και η νηστεία του Μεγάλου Σαββάτου, καθώς και η μισή νύχτα της Λαμπρής, γίνονται τότε συνολικά τριάντα έξι και μισή ημέρες, που είναι ακριβώς το ένα δέκατο από τις τριακόσιες εξήντα ημέρες του χρόνου. Γιατί το ένα δέκατο του τριακόσια, είναι το τριάντα· του εξήντα, το έξι· και του πέντε, το μισό.
Συμπληρώνονται λοιπόν έτσι συνολικά τριάντα έξι και μισή ημέρες, όπως είπαμε. Αυτή είναι η λεγόμενη «δεκάτη», όπως θα έλεγε κανείς, όλου του ενιαυτού που καθιέρωσαν οι Άγιοι Απόστολοι. Για να γίνει αφορμή αυτή η «δεκάτη» να καθαριστούμε από τις αμαρτίες και να οδηγηθούμε προς την μετάνοια.
Μακάριος, αδελφοί μου, είναι όποιος φυλάει με επιμέλεια τον εαυτό του αυτές τις άγιες ημέρες. Γιατί και αν ακόμη, ως άνθρωπος, έτυχε να πέσει στην αμαρτία, είτε από αδυναμία είτε από αμέλεια, όμως, έδωσε ο Θεός τις άγιες αυτές ημέρες, ώστε αν αγωνιστεί με πνευματική αγρύπνια και ταπεινοφροσύνη και φροντίσει τον εαυτό του και μετανοήσει, να (μπορέσει να) καθαριστεί από τις αμαρτίες ολόκληρου του χρόνου.
Καθένας, λοιπόν, που επιθυμεί να καθαριστεί από τις αμαρτίες του με τη νηστεία αυτών των ημερών, πρέπει πρώτα-πρώτα να προσέχει τι θα τρώει. Αλλά έχουμε όμως ανάγκη, όχι μόνο να προσέχουμε την διατροφή μας, αλλά και να απομακρυνόμαστε και από κάθε άλλη αμαρτία.
Ώστε, όπως ακριβώς νηστεύουμε από τροφές, έτσι να νηστεύει και η γλώσσα μας και να είναι μακριά από την καταλαλιά, από το ψέμα, από την οργή και, γενικά, από κάθε αμαρτία που γίνεται με την γλώσσα. Παρόμοια, να νηστεύουμε με τα μάτια μας· δηλαδή να μην κοιτάζουμε μάταια πράγματα, να μην πέφτουμε στην «παρρησία» με τα μάτια, να μην κοιτάζουμε κάποιον αδελφό με αναίδεια. Παρόμοια, και τα χέρια και τα πόδια να εμποδίζουμε από κάθε κακό. Και νηστεύοντας έτσι, όπως λέει και ο Μέγας Βασίλειος, με «νηστεία (που να είναι) δεκτή (στον Θεό), απέχοντας από κάθε άλλη κακία, που διαπράττεται με όλες μας τις αισθήσεις», ας προσέλθουμε τότε, κατά την αγία ημέρα της Αναστάσεως, ανανεωμένοι, καθαροί και άξιοι…
Έχοντας υπόψη τους αυτό οι Άγιοι Απόστολοι, σκέφτηκαν και αποφάσισαν για να βοηθήσουν και να ευεργετήσουν τις ψυχές μας, να μας παραδώσουν κάτι υψηλότερο και τελειότερο. Δηλαδή να αφιερώνουμε στον Θεό το ένα δέκατο των ημερών της ζωής μας, για να ευλογούνται έτσι τα έργα μας και κάθε χρόνο να παίρνουμε συγχώρεση.
Λογάριασαν λοιπόν και χαρακτήρισαν σαν άγιες, από
τις τριακόσιες εξήντα πέντε ημέρες του χρόνου, αυτές τις επτά εβδομάδες των αγίων
νηστειών. Και, έτσι, ξεχώρισαν επτά εβδομάδες. Αλλά με την πάροδο του χρόνου συμφώνησαν
να προστεθεί σε αυτές και άλλη μία εβδομάδα (η εβδομάδα της «Τυρινής»). Αυτό
έγινε για να προγυμνάζονται και να προετοιμάζονται όσοι πρόκειται να μπουν στο
κοπιαστικό στάδιο των νηστειών, αλλά και για να τιμήσουν τον αριθμό των ημερών
της αγίας Τεσσαρακοστής που νήστεψε ο Κύριός μας (Ματθ. 4, 2).
Αν αφαιρέσουμε τα Σάββατα και τις Κυριακές (κατά τα οποία έχουμε μερική παύση νηστείας καταλύοντας λάδι), οι υπόλοιπες οκτώ εβδομάδες γίνονται σαράντα ημέρες, τιμώντας ξεχωριστά τη νηστεία του Μεγάλου Σαββάτου, επειδή είναι πολύ ιερή αυτή η ημέρα καθώς και η μόνη ημέρα νηστείας ανάμεσα σε όλα τα άλλα Σάββατα του χρόνου. Οι δε επτά εβδομάδες, χωρίς τα Σάββατα και τις Κυριακές, γίνονται τριάντα πέντε ημέρες. Αν προστεθεί σε αυτές και η νηστεία του Μεγάλου Σαββάτου, καθώς και η μισή νύχτα της Λαμπρής, γίνονται τότε συνολικά τριάντα έξι και μισή ημέρες, που είναι ακριβώς το ένα δέκατο από τις τριακόσιες εξήντα ημέρες του χρόνου. Γιατί το ένα δέκατο του τριακόσια, είναι το τριάντα· του εξήντα, το έξι· και του πέντε, το μισό.
Συμπληρώνονται λοιπόν έτσι συνολικά τριάντα έξι και μισή ημέρες, όπως είπαμε. Αυτή είναι η λεγόμενη «δεκάτη», όπως θα έλεγε κανείς, όλου του ενιαυτού που καθιέρωσαν οι Άγιοι Απόστολοι. Για να γίνει αφορμή αυτή η «δεκάτη» να καθαριστούμε από τις αμαρτίες και να οδηγηθούμε προς την μετάνοια.
Μακάριος, αδελφοί μου, είναι όποιος φυλάει με επιμέλεια τον εαυτό του αυτές τις άγιες ημέρες. Γιατί και αν ακόμη, ως άνθρωπος, έτυχε να πέσει στην αμαρτία, είτε από αδυναμία είτε από αμέλεια, όμως, έδωσε ο Θεός τις άγιες αυτές ημέρες, ώστε αν αγωνιστεί με πνευματική αγρύπνια και ταπεινοφροσύνη και φροντίσει τον εαυτό του και μετανοήσει, να (μπορέσει να) καθαριστεί από τις αμαρτίες ολόκληρου του χρόνου.
Καθένας, λοιπόν, που επιθυμεί να καθαριστεί από τις αμαρτίες του με τη νηστεία αυτών των ημερών, πρέπει πρώτα-πρώτα να προσέχει τι θα τρώει. Αλλά έχουμε όμως ανάγκη, όχι μόνο να προσέχουμε την διατροφή μας, αλλά και να απομακρυνόμαστε και από κάθε άλλη αμαρτία.
Ώστε, όπως ακριβώς νηστεύουμε από τροφές, έτσι να νηστεύει και η γλώσσα μας και να είναι μακριά από την καταλαλιά, από το ψέμα, από την οργή και, γενικά, από κάθε αμαρτία που γίνεται με την γλώσσα. Παρόμοια, να νηστεύουμε με τα μάτια μας· δηλαδή να μην κοιτάζουμε μάταια πράγματα, να μην πέφτουμε στην «παρρησία» με τα μάτια, να μην κοιτάζουμε κάποιον αδελφό με αναίδεια. Παρόμοια, και τα χέρια και τα πόδια να εμποδίζουμε από κάθε κακό. Και νηστεύοντας έτσι, όπως λέει και ο Μέγας Βασίλειος, με «νηστεία (που να είναι) δεκτή (στον Θεό), απέχοντας από κάθε άλλη κακία, που διαπράττεται με όλες μας τις αισθήσεις», ας προσέλθουμε τότε, κατά την αγία ημέρα της Αναστάσεως, ανανεωμένοι, καθαροί και άξιοι…
ΑΒΒΑΣ
ΔΩΡΟΘΕΟΣ
※
[ (1)
Αββά Δωροθέου:
«Έργα Ασκητικά»,
ΙΕ΄ Διδασκαλία
(«Για τις άγιες νηστείες»),
§159–§161 και §164,
σελ. 348–351 και 354–357·
Εκδόσεις «Ετοιμασία»,
Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου·
Αθήνα, Καρέα 19832.
(2) Επιμέλεια ανάρτησης,
επιλογή θέματος και φωτογραφίας,
πληκτρολόγηση κειμένου:
π. Δαμιανός. ]
※
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση
των αναρτήσεων από το «Ειλητάριον»,
αρκεί να αναφέρεται απαραίτητα
ως πηγή προέλευσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου