Η ΕΥΧΗ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ: «Η ΜΕΛΛΟΥΣΑ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ»

Η ΕΥΧΗ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ:

«Η ΜΕΛΛΟΥΣΑ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ»

  

        ⁘Κ Υ Ρ Ι Ε⁘

     Η επίκληση «Κύριε» εκφράζει την ευγνωμονική στάση της ψυχής και πεποίθηση στις δωρεές που απορρέουν από τη λυτρωτική θυσία του Υιού του Θεού. Εδράζεται σε σχέση εκκλησιαστική, όμοια του μαθητή προς το δάσκαλο, του δούλου προς το κύριο, του ναυτιλλόμενου προς τον κυβερνήτη. Θεωρούμε βιβλικό χωρίο που προσιδιάζει στην επίκληση το Ρωμ. ιβ΄ 2: «… τῇ σπουδῇ μὴ ὀκνηροί, τῷ πνεύματι ζέοντες, τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες…».

       ⁘ Ι Η Σ Ο Υ⁘

     Η επίκληση «Ἰησοῦ» εκφράζει την ερωτική ορμή, το πάθος και το πυρ της ψυχής προς τον Ἐρώμενο και την προτίμηση του προσώπου Του πάνω απ’ όλα. Εδράζεται σε σχέση τρυφερή και αγαπητική, όμοια «τοῦ μανικοῦ ἐραστοῦ πρὸς τὴν ἑαυτοῦ ἐρωμένην» («Κλῖμαξ», Λ΄ 5), του νήπιου προς τη μητέρα του, του μάρτυρα προς τον Αθλοθέτη. Στην επίκληση αυτή προσιδιάζει το: «Ἐθαυμαστώθη ἡ ἀγάπησίς Σου ἐμοὶ ὑπὲρ ἀγάπησιν γυναικῶν» (Β΄ Βασ. α΄ 26).

        ⁘Χ Ρ Ι Σ Τ Ε⁘

     Η επίκληση «Χριστὲ» εκφράζει μια τοποθέτηση κανονική. Είναι λέξη οικεία σ’ εκείνους που έρχονται προς Αυτόν, βρίσκονται όμως μακρυά Του ακόμα. Εδράζεται σε μια σχέση μετανοίας και συγγνώμης, όμοια του τραυματία προς τον θεράποντα, του προσκεκλημένου σε μια ομήγυρη αγνώστων του, του εξεταζόμενου σε εξετάσεις. Εδώ προσιδιάζει το: «Ἰδοὺ ἔστηκα ἐπὶ τὴν θύραν καὶ κρούω· ἐάν τις ἀκούσῃ τῆς φωνῆς μου καὶ ἀνοίξῃ τὴν θύραν, καὶ εἰσελεύσομαι πρὸς αὐτὸν καὶ δειπνήσω μετ’ αὐτοῦ καὶ αὐτὸς μετ’ ἐμοῦ» (Αποκ. γ΄ 20).

        ⁘Ε Λ Ε Η Σ Ο Ν  Μ Ε⁘

     Τέλος η επίκληση «ἐλέησόν με» υποβάλλει τη δραματικότητα του πάσχοντος· εδώ υπάρχει η συναίσθηση του βάρους μεγάλων αμαρτημάτων, αλλά και η γεύση της χρηστότητας του Θεού και της συγγνώμης Του, αφού η επίκληση αυτή μετέχει περισσότερο της παρρησίας απ’ όσο η επίκληση «συγχώρησον». Προσιδιάζει το χωρίο: «Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς» (Ματθ. ια΄ 28).

[Δωρόθεου Μοναχού: «Το Άγιον Όρος – Μύηση στην ιστορία και τη ζωή του», τόμ. β΄, σελ. 222–223, «Τέρτιος», Κατερίνη 1987.]