ΤΟ ΤΑΜΑ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ ΖΕΡΒΑΚΟΥ (†1979)

ΤΟ ΤΑΜΑ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ

ΦΙΛΟΘΕΟΥ ΖΕΡΒΑΚΟΥ (†1979) 

      Ο Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος, θυμάται την πρώτη γνωριμία του με τον μακαριστό Γέροντα π.Φιλόθεο Ζερβάκο (1884–1979) όταν, τον Οκτώβριο του 1978, όντας φοιτητής ο ίδιος στην Θεσσαλονίκη, τον επισκέφθηκε στην Μονή της Ζωοδόχου Πηγής της Λογγοβάρδας, στην Πάρο. Στην περίφημη αυτή ιστορική Μονή, ο αλησμόνητος Γέροντας χρημάτισε Ηγούμενος και Πνευματικός Πατέρας (1930–1980), σφραγίζοντας πνευματικά μια χρυσή περίοδο για το Μοναστήρι με το οσιακό του όνομα. Από αυτήν την γνωριμία, ο Μητροπολίτης Λεμεσού, μέσω ραδιοφωνικής συνέντευξης που έδωσε στον κ.Κλείτο Ιωαννίδη, μεταξύ των άλλων, θυμάται, αναπολεί και μας διηγείται τα εξής θαυμαστά και παράδοξα:

     «…Με ρώτησε πού σπούδαζα. Του λέω: “Γέροντα, σπουδάζω στην Θεσσαλονίκη”. Με ρώτησε εάν αγαπώ τον Άγιο Δημήτριο. Του λέω: “Βέβαια, Γέροντα· αγαπώ όλους τους αγίους και τον άγιο Δημήτριο”.

     Μου λέει: “Όχι· να τον αγαπάς πάρα πολύ και να σου πω τί έγινε σ’ εμένα…”.

     Όταν ήταν ο πατήρ Φιλόθεος νεαρό παλληκάρι, προσπάθησε να πάει στο Άγιον Όρος, τον συνέλαβαν οι Τούρκοι, οι οποίοι ήσαν τότε στην Θεσσαλονίκη και τον έκλεισαν μέσα στον Λευκό Πύργο. Εκεί μέσα, είχε πάρα πολλές δυσκολίες, μια και οι Τούρκοι είχαν σκοπό να τον κακοποιήσουν και να τον σκοτώσουν. Εκεί, δια ζωντανού θαύματος, τον γλύτωσε ο Άγιος Μεγαλομάρτυς Δημήτριος, παρουσιαζόμενος ως αξιωματικός σε αυτούς…». 

[=ΜΙΑ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΠΑΡΕΚΒΑΣΗ=

Η ΦΥΛΑΚΙΣΗ ΣΤΟΝ ΛΕΥΚΟ ΠΥΡΓΟ

ΚΑΙ Η ΘΑΥΜΑΣΤΗ ΔΙΑΣΩΣΗ

ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ π.ΦΙΛΟΘΕΟΥ

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟ

(Μαρτυρία Στυλιανού Κεμεντζετζίδη)

     Ας σταθούμε στο σημείο εκείνο που ο Θεός οδήγησε τα βήματα του Γέροντος Φιλοθέου στον Άγιο Νεκτάριο, στον οποίον αυτός εξομολογούνταν, άκουγε τις σοφές διδαχές του και φανέρωσε τον ενδόμυχο πόθο της ψυχής του να γίνει μοναχός.

     Του είπε ο Άγιος Νεκτάριος:

     –Την μοναχική πορεία, διάλεξες. Αλλά, πού θα πας;...

     Ο πατήρ Φιλόθεος, είπε:

     –Στο Άγιον Όρος...

     Του λέει ο Άγιος:

     –Όχι, να μη πας εκεί. Θέλοντας και μη, θα καταλήξεις στην Μονή της Ζωοδόχου Πηγής, στην Λογγοβάρδα. Εκεί, είναι το θέλημα του Θεού να πας. Και, αν δεν πας εκεί, ούτε μοναχός θα γίνεις!...

     Ήτανε το 1906. Τον οδήγησαν για εκτέλεση επειδή διαμαρτυρήθηκε πως ενώ έχει όλα τα νόμιμα χαρτιά, δεν του επέτρεψαν να διαβεί τα σύνορα για να μεταβεί στον Άθωνα μέσω Θεσσαλονίκης. Διψούσε ωστόσο να μαρτυρήσει για τον Χριστό. Και ενώ τον πήγαιναν περίπου 20 με 30 στρατιωτικοί και αξιωματικοί, παρουσιάζεται κάποιος επάνω στο άλογο, έχοντας μαζί του και άλλους υπασπιστές. Σταματάει, άρχισε να ραβδίζει τους αξιωματικούς, τους επιπλήττει φοβερά και δίνει τον π.Φιλόθεο σε κάποιους στρατιώτες Αλβανούς, λέγοντάς τους: «Αυτόν (τον πατέρα Φιλόθεο) να τον πάτε στο πλοίο «Μυκάλη» για να ταξιδέψει για την Ελλάδα» (τότε η επίσημη Ελλάδα ήταν κάτω από την Λάρισα). Ο Γέροντας, δεν ήξερε καν ποιός ήταν αυτός. Στον δρόμο, ρωτά τους στρατιώτες που τον πήγαιναν: «Ποιός είναι αυτός;». Του απαντούν εκείνοι: «Ο Πασάς!».

     Πράγματι, ήρθε στην Ελλάδα και μετά από δύο χρόνια τον συλλαμβάνουν ξανά για ύποπτο. Αυτή τη φορά, τον οδηγούν στον Λευκό Πύργο που τότε ήταν τόπος φυλακίσεως και θανατώσεως ανθρώπων. Μέσα σ’ εκείνη την φυλακή, βλέπει και έναν άλλον νέο, τελείως άγνωστον σε αυτόν, και τον ρωτά:

     –Γιατί μας έφεραν εδώ; Δεν έκανα τίποτα!

     –Μη ρωτάς! Όποιος έρχεται εδώ, του παίρνουν το κεφάλι.

     –Εγώ θέλω να δουλέψω για τον Θεό.

     –Θέλεις; Μη φοβάσαι, τότε! Ακολούθα με!

     Έβγαλε ένα ψαλίδι, έκοψε όλα τα σύρματα (με τα οποία ήταν δεμένος) και τον έβγαλε. Όταν ήρθαν να τον πιάσουν (προφανώς οι φρουροί) του είπε ο Γέροντας: «Δεν μ’ αφήνουν!». Γυρίζει τότε αυτός ο νέος και τους δίνει ένα δυνατό σκαμπίλι και τους έστρωσε όλους μαζί κάτω! Τον έβαλε σ’ ένα πλοίο και εξαφανίστηκε.

     Ο Γέροντας, ρώτησε τον Καπετάνιο και, όπως βγήκανε στον Βόλο, κοιτάξανε και δεν βρήκανε κανένα. Είπε ο Γέροντας: «Προσευχόμουν να μάθω τον ευεργέτη μου. Κατόπιν, ξανάρχομαι για το Άγιον Όρος, βρίσκω και συναντώ τον υπασπιστή του Πασά. Μου λέει αυτός: «Έλα να σε πάω στον Πασά!». Και (μόλις τον συνάντησε), του διηγείται ο Πασάς ότι είδε δύο φορές τον Άγιο Δημήτριο, ο οποίος, τον ξύπνησε και τον απείλησε λέγοντάς του: «Γρήγορα! Στην τάδε οδό είναι ο τάδε προστατευόμενός μου. Τρέχα να τον σώσεις!».

     Την δεύτερη φορά, ήταν ο ίδιος ο Άγιος Δημήτριος. Γιατί τον πήγαν στον Ναό του Αγίου Δημητρίου που μόλις είχε ανακαλυφθεί, ’κάναν ανασκαφές και είδε εκεί την εικόνα που είδε μέσα στην φυλακή (στο πρόσωπο εκείνου του άγνωστου νέου και ελευθερωτή του). Μέχρι το 1970, ο Γέροντας π.Φιλόθεος Ζερβάκος, ερχόταν στην εορτή του Αγίου και, από ευγνωμοσύνη προς τον ευεργέτη του, έπαιρνε μέρος σε αυτήν.] 

       Και, συνεχίζει ο Μητροπολίτης Λεμεσού: «…Αλλά, δεν ήταν μόνον αυτό. Ο πατήρ Φιλόθεος έκαμε τάμα στον Άγιο Δημήτριο, κάθε χρόνο, στις 26 Οκτωβρίου που είναι η μνήμη του, να πηγαίνει στον Άγιο Δημήτριο στην Θεσσαλονίκη για να παρίσταται και να λειτουργεί εκεί στην Πανήγυρη του Αγίου.

     Μια χρονιά, είχε πάρα πολύ μεγάλη κακοκαιρία στην Πάρο και δεν υπήρχαν πλοία. Δεν μπορούσε κανένα πλοίο να αποπλεύσει. Ήταν πραγματικά αδύνατον για τον πατέρα Φιλόθεο να φύγει από το νησί, να πάει στον Πειραιά και, μετά, στη Θεσσαλονίκη προκειμένου να εκπληρώσει το προσωπικό του τάμα και την σφοδρή επιθυμία που είχε για να παρευρεθεί στον Ναό του εορτάζοντος Αγίου. Έτσι, παρέμεινε στο Μοναστήρι του. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, ήταν πάρα πολύ θλιμμένος. Έκαναν τον Εσπερινό κάτω στο Καθολικό της Μονής και επέστρεψε ο πατήρ Φιλόθεος στο κελλί του λυπημένος και βαρύθυμος, αισθανόμενος, τρόπον τινά, μια αδυναμία γιατί δεν μπορούσε να εκπληρώσει τον λόγο που είχε δώσει στον Άγιο. Μόλις πήγε στο κελλί του, κάθησε στην καρέκλα του και άρχισε να προσεύχεται και να λέει: “Άγιε Δημήτριε! Δυστυχώς, δεν μπόρεσα να εκπληρώσω αυτό το τάμα. Σε παρακαλώ· συγχώρεσέ με, βοήθησέ με!”. Και, ξαφνικά, χωρίς να το καταλάβει, βρέθηκε εν ριπή οφθαλμού στον Ναό του Αγίου Δημητρίου, στην Θεσσαλονίκη! Από την Πάρο που ήταν, βρέθηκε στον Ναό του Μεγαλομάρτυρος και Μυροβλύτου, στην Συμπρωτεύουσα!

     Χαιρέτησε όλους τους παρόντες εκεί, χωρίς να πει σε κανέναν απολύτως τίποτα. Άλλωστε, ήξεραν όλοι εκεί ότι πήγαινε κάθε χρόνο και δεν απόρησε κανείς τους γι’ αυτό. Έλαβε μέρος στον Εσπερινό, έμεινε το βράδυ στην Θεσσαλονίκη, την άλλη μέρα έλαβε μέρος στην τελετουργία, τελείωσαν οι εορτασμοί και, τότε, ο πατήρ Φιλόθεος επέστρεψε πίσω στο Μοναστήρι του. Εν τω μεταξύ, στο Μοναστήρι, οι μοναχοί είχαν ανησυχήσει γιατί η πόρτα του κελλιού του ήταν κλειστή από μέσα και νόμιζαν ότι πέθανε.

     Θυμάμαι ότι, νομίζοντας εγώ ότι ήρθε πίσω κατά τον ίδιο παράδοξο και θαυμαστό τρόπο, τον ρώτησα: “Πάτερ Φιλόθεε, πώς επιστρέψατε;”. Μου λέει: “Βρε παιδάκι μου, μετά, πήρα το καράβι και επέστρεψα. Την πρώτη φορά με πήρε ο Άγιος αεροπορικώς και, μετά, ήρθα με τα δικά μου μέσα”. Αυτό (το θαυμαστό και εξαίσιο γεγονός), μου το είπε ο ίδιος. Το είπαν και οι ίδιοι οι πατέρες της Μονής που ήταν παρόντες και που ήταν αυτοί που έσπασαν την κλειδωμένη πόρτα του κελλιού του και δεν βρήκαν μέσα τον πατέρα Φιλόθεο…».

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (1959–) 

 [Κλείτου Ιωαννίδη: «Γεροντικό του 20ου αιώνος», κεφ. 5ο, σελ. 142–143, 151–152, εκδόσεις Νεκτάριος Παναγόπουλος, Α΄ έκδοση, Οκτώβριος 1999.]