ΟΣΙΟΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΤΗΣ ΒΙΡΙΤΣΑ
Ο όσιος πατήρ ημών Σεραφείμ (Μουράβιεφ) γεννήθηκε
το 1866 στο Βαχρομέγκεβο, χωριό στην περιοχή του Γιαροσλάβλ, και από μικρός
ποθούσε να γίνει μοναχός. Επειδή όμως ένας Γέροντας τού σύστησε να αποκτήσει
πρώτα οικογένεια και να αφιερωθεί κατόπιν στον ασκητικό βίο, εισήλθε στην
υπηρεσία ενός εμπόρου της Αγίας Πετρούπολης και επέδειξε εκεί τόση δεξιοσύνη
ώστε πολύ γρήγορα έγινε έμπιστός του. Μετά τον γάμο του ασχολήθηκε για
λογαριασμό του με το εμπόριο γούνας και απέκτησε γρήγορα μεγάλη περιουσία, την
οποία διέθετε σε ελεημοσύνες και στην ενίσχυση ναών και μονών. Μία ημέρα,
επιστρέφοντας από ένα ταξίδι στο εξωτερικό, πήγε στον κουρέα, αλλά για κάποιο
ανεξήγητο λόγο δίστασε επανειλημμένα να καθίσει στην πολυθρόνα. Τέλος ο κουρέας
έπεσε στα πόδια του κλαίγοντας και του ομολόγησε ότι είχε την πρόθεση να τον
σφάξει για να αρπάξει την περιουσία του. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις
συμβουλές του πατρός Βαρνάβα, πνευματικού στη Λαύρα του Αγίου Αλεξάνδρου, τον
έκαναν να αποφασίσει να αποταγεί από τον κόσμο, με τη συναίνεση της συζύγου του,
η οποία εσήλθε στο Κοινόβιο της Αναστάσεως.
Εισήλθε στη Λαύρα το 1920, σύντομα εκάρη μοναχός
και μετά από επτά μόνο χρόνια ενεδύθη το Μέγα και Αγγελικό Σχήμα με το όνομα
Σεραφείμ. Την ίδια χρονιά χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και ανέλαβε καθήκοντα
πνευματικού της Λαύρας. Η χάρις του Θεού ακτινοβολούσε μέσα του, διά του
χαρίσματος της διακρίσεως και της παρηγορίας, τόσο πολύ, ώστε πλήθη πιστών
άρχισαν να συρρέουν στο κελλί του για να λάβουν την ευλογία του.
Τον καιρό του νέου κύματος σκληρών διωγμών κατά
της Εκκλησίας, που άρχισε το 1930, οι μοναχοί της Λαύρας διασκορπίσθηκαν και
στάλθηκαν στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως του Σολοφσκί, όπου οι περισσότεροι
έχασαν τη ζωή τους μαζί με άλλους πολλούς ιερείς και μοναχούς. Καθώς οι
γιατροί, έχοντας διαπιστώσει πολλές παθήσεις του πατρός Σεραφείμ, τον είχαν
χαρακτηρίσει ανίκανο να ταξιδέψει μέχρι τον Βορρά, τον περιόρισαν στην κωμόπολη
Βίριτσα, τρεις ώρες με το τραίνο από την Αγία Πετρούπολη. Καθηλωμένος στο
κρεβάτι από την αρρώστια, ο άγιος αποτελούσε την παρηγοριά του χειμαζόμενου
λαού, προπαντός κατά τα φοβερά χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και της
γερμανικής κατοχής. Αφιερώθηκε τότε στη νηστεία και την προσευχή και έμεινε
χίλιες νύκτες γονατισμένος επάνω σε μια πέτρα δεόμενος για τη σωτηρία της
πατρίδας του, κατά μίμηση του προστάτη του αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ, τον οποίον
είχε δει σε όραμα πολλές φορές.
Παρά τις παρενοχλήσεις και τις συχνές επισκέψεις
της μυστικής αστυνομίας, περνούσε τις νύχτες του προσευχόμενος και αφιέρωνε την
ημέρα σε αυτούς που έρχονταν, πολλές φορές από μακριά, για να του εμπιστευθούν
τον πόνο τους. Με την πρώτη ματιά καταλάβαινε την πνευματική κατάσταση των
επισκεπτών του και τις ανάγκες τους και ήξερε να λέει στον καθένα τον λόγο που
θα τον ανέπαυε ή την παραίνεση που θα του επέτρεπε να αντιμετωπίσει με πίστη
τις δυσκολίες της ζωής. Στη διδασκαλία του, υπογράμμιζε ιδιαίτερα την αγάπη
προς τους εχθρούς και έλεγε: «Τουλάχιστον
μια φορά στη ζωή μας, ας ανάψουμε ένα κερί για όλους τους εχθρούς μας!». Άνθρωποι
κάθε λογής, ακόμη και άθεοι, συνωθούνταν έξω από το κελλί του που ήταν τόπος
και πηγή ιάσεων για τους πάσχοντες. Ο μητροπολίτης Αλέξιος της Αγίας
Πετρούπολης ήλθε να τον ρωτήσει μήπως έπρεπε να εκπατρισθεί, αλλά ο π. Σεραφείμ
τού αποκρίθηκε ότι θα καλείτο να γίνει πατριάρχης και να κατευθύνει τη ρωσική
Εκκλησία επί είκοσι πέντε έτη· πράγματι, ο Αλέξιος πατριάρχευσε επί ακριβώς
σχεδόν μία εικοσιπενταετία.
Σε μια εποχή που οι περισσότεροι ναοί ήσαν
κατεστραμμένοι ή κλειστοί, ο π. Σεραφείμ προείπε ότι θα ερχόταν μία ημέρα που η
Πίστη θα αναβίωνε, οι πιστοί κάθε ηλικίας θα γέμιζαν τους ναούς και μια ιερή
πομπή θα ξετυλιγόταν μέσα από τους δρόμους της Αγίας Πετρούπολης, από τον ναό
της Θεοτόκου του Καζάν μέχρι τη Λαύρα του Αγίου Αλεξάνδρου Νέφσκι. Αυτή η
πρόρρηση έμελλε να πραγματοποιηθεί το 1991, όταν μετά την εύρεσή τους, τα
λείψανα του αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ λιτανεύθηκαν με επισημότητα σε πολλές
μεγάλες πόλεις της Ρωσίας, ως σύμβολο της αναγεννημένης Πίστεως.
Αφού περάτωσε το σωτήριο έργο του τα χρόνια
εκείνης της δοκιμασίας, χωρίς να ζητήσει από τον Θεό να τον ανακουφίσει από τις
αρρώστιες του, ο όσιος Σεραφείμ εκοιμήθη εν ειρήνη στις 3 Απριλίου (21 Μαρτίου)
του 1949. Μετά την κοίμησή του ολόκληρη η πόλη πένθησε επί μία εβδομάδα και
έπειτα πολλά θαύματα επιτελέσθηκαν κοντά στον τάφο του. Πολύ πριν την
αγιοκατάταξή του, ετιμάτο όχι μόνο στην περιοχή της Αγίας Πετρούπολης, αλλά και
σε ολόκληρη τη Ρωσία όπως και στο εξωτερικό. Η τιμή του αναγνωρίσθηκε επίσημα
από τη Σύνοδο της ρωσικής Εκκλησίας τον Αύγουστο του 2000.
—ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟ—
του αγίου Σεραφείμ της Βίριτσα
(Μετάφραση από τα Ρωσικά)
Ωσάν αστέρι λαμπρό της
Ρωσίας έλαμψες στη Βίριτσα, όσιε πάτερ Σεραφείμ· και με τη δύναμη του Αγίου
Πνεύματος καθοδηγούμενος, με το φως των θαυμάτων σου, φώτισες νοερώς τη χώρα
μας. Γι’ αυτό προσφεύγοντας όλοι στον τάφο σου, με κατάνυξη σού κράζουμε·
Πρέσβευε στον Χριστό και Θεό να σωθούν οι ψυχές μας!
—ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ—
του αγίου Σεραφείμ της Βίριτσα
[ Το
παρακάτω κείμενο αποτελεί ένα γράμμα που στάλθηκε από τον πατέρα Σεραφείμ σε
ένα πνευματικό του παιδί, επίσκοπο, ο οποίος βρισκόταν στη φυλακή. Είναι ένας
λόγος παρηγοριάς και νουθεσίας που ο Δημιουργός Θεός, μέσα από τις δοκιμασίες
και τις αντιξοότητες της ζωής, απευθύνει στοργικά και αφυπνιστικά στη ψυχή του
ανθρώπου… ]
Έχεις ποτέ σκεφτεί ότι
όλα όσα αφορούν εσένα, αφορούν και Εμένα; Διότι αυτά που αφορούν εσένα, αφορούν
την κόρη του οφθαλμού Μου.
Είσαι πολύτιμη ύπαρξη
στα μάτια Μου και σ’ έχω αγαπήσει, γι’ αυτό είναι ιδιαίτερη χαρά για Μένα να σε
εκπαιδεύσω.
Όταν οι πειρασμοί και ο
πολέμιος έρχονται σαν το ποτάμι κατά πάνω σου, θέλω να ξέρεις ότι από Μένα ήταν
αυτό.
Θέλω να ξέρεις ότι η
αδυναμία σου έχει ανάγκη από τη δύναμή Μου και η ασφάλειά σου βρίσκεται στο να
Με αφήσεις να σε προστατεύσω.
Θέλω να ξέρεις ότι, όταν
βρίσκεσαι σε δύσκολες συνθήκες, μεταξύ των ανθρώπων που δεν σε καταλαβαίνουν,
δεν λογαριάζουν αυτά που σου είναι ευάρεστα και σε απομακρύνουν, από Μένα ήταν
αυτό.
Είμαι ο Θεός σου, οι
περιστάσεις της ζωής είναι στα χέρια Μου, δεν βρέθηκες τυχαία στη θέση σου, είναι
ακριβώς η θέση που σου έχω ορίσει.
Δεν Με παρακαλούσες να
σου μάθω την Ταπείνωση; Και, να! Σ’ έβαλα σ’ αυτό ακριβώς το περιβάλλον, στο
«σχολείο» όπου διδάσκουν αυτό το μάθημα.
Στο περιβάλλον σου και
αυτοί που ζουν γύρω σου, εκτελούν μόνο το θέλημά Μου.
Έχεις οικονομικές
δυσκολίες και μόλις τα βγάζεις πέρα; Να ξέρεις ότι από Μένα ήταν αυτό.
Θέλω να ξέρεις ότι Εγώ
διαθέτω τα χρήματά σου και να καταφεύγεις σε Μένα και να γνωρίζεις ότι
εξαρτάσαι από Μένα.
Θέλω να ξέρεις ότι τα
δικά Μου αποθέματα είναι ανεξάντλητα και να είσαι βέβαιος ότι είμαι πάντα
πιστός στις υποσχέσεις Μου.
Να μη συμβεί ποτέ να σου
πουν στην ανάγκη σου: «Μην πιστεύεις στον Κύριο και Θεό σου!».
Έχεις περάσει ποτέ νύχτα
μέσα στη θλίψη; Είσαι χωρισμένος από τους συγγενείς σου και τους ανθρώπους που
αγαπάς;
Σου το επέτρεψα για να
στραφείς σε Μένα, ώστε σε Μένα να βρεις την αιώνια παρηγοριά και ανακούφιση.
Σε ξεγέλασε ο φίλος σου
ή κάποιος που του είχες ανοίξεις την καρδιά σου; Από Μένα ήταν αυτό.
Εγώ επέτρεψα να σε
αγγίξει αυτή η απογοήτευση, για να μάθεις ότι ο καλύτερος φίλος σου είναι ο
Κύριος.
Θέλω να τα φέρνεις όλα
αυτά τα περιστατικά σε Μένα και όλα να Μου τα λες.
Σε συκοφάντησε κάποιος;
Να το αφήσεις σε Μένα. Σε Μένα να προσκολληθείς, σε Μένα που είμαι η καταφυγή
σου.
Θα κάνω τη δικαιοσύνη
σου να λάμψει σαν το φως και τη ζωή σου σαν το καταμεσήμερο.
Καταστράφηκαν τα σχέδιά
σου; Λύγισε η ψυχή σου και είναι τώρα εξαντλημένη; Από Μένα ήταν αυτό.
Έκανες σχέδια και είχες
δικούς σου σκοπούς. Μου τα έφερες να τα ευλογήσω. Αλλά Εγώ θέλω να αφήσεις σε
Μένα να κατευθύνω και να χειραγωγώ τις περιστάσεις της ζωής σου, διότι είσαι το
ορφανό και ο πρωταγωνιστής.
Σε βρήκαν απροσδόκητες
αποτυχίες και η απελπισία κατέλαβε την καρδιά σου; Να ξέρεις· Από Μένα ήταν
αυτό.
Μ’ αυτή την κούραση και
το άγχος δοκιμάζω πόσο ισχυρή είναι η πίστη σου στις υποσχέσεις Μου και την
παρουσία σου στην προσευχή για τους συγγενείς σου.
Δεν ήσουν εσύ που
εμπιστεύτηκες τις φροντίδες γι’ αυτούς στην προνοητική Μου αγάπη; Δεν είσαι εσύ
που και τώρα τους αφήνεις στην προστασία της πάναγνης Μητέρας Μου;
Σε βρήκε σοβαρή
ασθένεια, που μπορεί να γιατρευτεί ή που είναι αθεράπευτη και σε καθήλωσε στο
κρεβάτι; Από
Μένα ήταν αυτό.
Επειδή θέλω να Με
γνωρίσεις πιο βαθιά μέσω της σωματικής ασθένειας και να μη γογγύζεις γι’ αυτή
τη δοκιμασία που σου στέλνεται και να μην προσπαθείς να καταλάβεις μόνος σου τα
σχέδιά Μου, για τη Σωτηρία της ψυχής και των ανθρώπων με διάφορους τρόπους,
αλλά αδιαμαρτύρητα και ταπεινά να σκύβεις το κεφάλι μπροστά στην αγαθότητά Μου.
Ονειρευόσουν να κάνεις
κάτι ξεχωριστό και ιδιαίτερο για Μένα και, αντί να γίνει αυτό, έπεσες στο
κρεβάτι του πόνου; Από Μένα ήταν αυτό.
Διότι τότε θα ήσουν
βυθισμένος στα δικά σου έργα και Εγώ δεν θα μπορούσα να προσελκύσω τις σκέψεις
σου σε Μένα. Αλλά Εγώ θέλω να σου διδάσκω τις βαθύτατες σκέψεις και τα μαθήματά
Μου για να με υπηρετείς. Θέλω να σε μάθω να αισθάνεσαι πως είσαι τίποτα χωρίς
Εμένα.
Μερικοί από τους
καλύτερους υιούς Μου είναι αυτοί, οι οποίοι είναι αποκομμένοι από τη ζωή των
δραστηριοτήτων, για να μάθουν να χειρίζονται το όπλο της αδιάλειπτης προσευχής.
Κλήθηκες απροσδόκητα να
αναλάβεις μια δύσκολη και υπεύθυνη θέση, στηριγμένη σε Μένα.
Σου εμπιστεύομαι τις
δυσκολίες αυτές και γι’ αυτό θα σε ευλογήσει ο Κύριος και Θεός σου σε όλα τα
έργα σου, σε όλους τους δρόμους σου· σε όλα και για όλα Καθοδηγητής και
Διδάσκαλός σου θα είναι ο Κύριός σου.
Στα χέρια σου, παιδί
Μου, έδωσα ένα δοχείο με θείο μύρο, ώστε εσύ να το χρησιμοποιείς ελεύθερα.
Να θυμάσαι πάντοτε ότι
κάθε δυσκολία που θα συναντήσεις, κάθε προκλητική λέξη, κάθε διαβολή και
κατάκριση, κάθε εμπόδιο στο έργο σου, που θα μπορούσε να προκαλέσει αγανάκτηση
και απογοήτευση, κάθε φανέρωση της αδυναμίας και της ανικανότητάς σου, θα
χρίεται με αυτό το έλαιο. Από Μένα ήταν αυτό.
Να θυμάσαι πως κάθε
εμπόδιο είναι νουθεσία από τον Θεό και γι’ αυτό να βάλεις στην καρδιά σου τούτο
τον λόγο που σου έχω αποκαλύψει τη μέρα αυτή. Από Μένα ήταν αυτό.
Να ξέρεις και να θυμάσαι
πάντα, όπου και να είσαι, ότι οποιοδήποτε κεντρί παρουσιαστεί στο διάβα σου, θα
αμβλυνθεί μόλις θα μάθεις μέσα από όλα όσα σου συμβαίνουν να βλέπεις Εμένα. Όσα
σου στάλθηκαν από μένα για την τελείωση της ψυχής σου, όλα ήταν από Μένα!
[ (1) Ιερομονάχου
Μακαρίου Σιμωνοπετρίτου:
«Νέος Συναξαριστής
της Ορθοδόξου Εκκλησίας»·
Τόμος 7ος (Μάρτιος),
σελ. 204–206·
Διασκευή εκ του Γαλλικού:
Σωτήρης Γουνελάς,
Εκδόσεις «Ίνδικτος»,
Αθήνα, Φεβρουάριος 20172.
2. «Ο νεοφανής άγιος
της ρωσικής Εκκλησίας
Σεραφείμ της Βίριτσα»
(Βίος–Θαύματα–Προφητείες)·
σελ. 153–157·
Μετάφραση: Αντώνιος Ντανίλιν.
Εκδόσεις «Ορθόδοξος Κυψέλη»·
Θεσσαλονίκη (αχρονολόγητο).
(3) Αρχιμ. Νεκταρίου Αντωνόπουλου
(τώρα Μητροπολίτου Αργολίδος):
«Ο στάρετς Σεραφείμ της Βύριτσα».
σελ. 182–185, 207.
Εκδόσεις «Ακρίτας»·
Αθήνα, Νοέμβριος 20032.
Επιμέλεια ανάρτησης:
π. Δαμιανός. ]
Επιτρέπεται
η αναδημοσίευση των αναρτήσεων
από το «Ειλητάριον»,
αρκεί να αναφέρεται απαραίτητα
ως πηγή προέλευσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου