ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΚΟΣΜΑΣ ΚΑΙ ΔΑΜΙΑΝΟΣ
Οι άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός ήταν κατά
σάρκα αδελφοί και κατάγονταν από την περιοχή της Εφέσου, στην Επαρχία της
Ασίας. Ο πατέρας τους, ειδωλολάτρης ευγενής, ασπάσθηκε τη χριστιανική πίστη λίγο
μετά τη γέννησή τους. Πέθανε όμως πρόωρα και άφησε τα δύο παιδιά του στην
αποκλειστική φροντίδα της ευσεβούς μητέρας τους, της αγίας Θεοδότης, που ήταν παιδιόθεν
χριστιανή. Εκείνη φρόντισε να αναθρέψει τους δύο γιους της με ευσέβεια και κατά
το παράδειγμα των δικών της αρετών.
Ο Κοσμάς και Δαμιανός σπούδασαν τις
διάφορες επιστήμες της εποχής, σύντομα όμως εγκατέλειψαν τις μάταιες τούτες
γνώσεις για να αφιερωθούν στην τέχνη της ιατρικής και να ανακουφίζουν τον
πλησίον τους από κάθε νόσο και ασθένεια. Όμοια με τους Αποστόλους που απέστειλε
ο Χριστός (βλ. Ματθ. 10, 1 και 8-9), έλαβαν εξουσία να εκβάλλουν τα ακάθαρτα
πνεύματα και να θεραπεύουν κάθε είδους αρρώστιας, δίχως άλλο φάρμακο παρά μόνον
με την προσευχή τους.
Έχοντας δωρεάν λάβει τη χάρη του Αγίου
Πνεύματος, δωρεάν έδιναν οι νέοι τούτοι Απόστολοι, φροντίζοντας αδιακρίτως
πλουσίους και φτωχούς, ξένους και οικείους, δίχως ποτέ να ζητήσουν το παραμικρό
για ανταμοιβή τους. Η φιλευσπλαχνία τους ήταν τόση που επιδαψίλευαν εξίσου τις
αγαθοεργίες τους και προς τα άλογα ζώα. Παρ’ ότι γνώστες της ιατρικής επιστήμης, ως
φάρμακο, νυστέρι ή έμπλαστρο χρησιμοποιούσαν μόνον το ζωοποιό όνομα του Χριστού
και τόσο συνυφασμένα ήταν σ’ αυτούς το κήρυγμα του Ευαγγελίου της Σωτηρίας και
η θεραπεία, της οποίας Ιατρός ήταν ο Ίδιος ο Χριστός, ο Οποίος συνέχιζε το έργο
Του μέσω των αγίων θεραπεύοντας τα σώματα και τις ψυχές. Από παντού έσπευδαν άνθρωποι στην
κατοικία τους κι όλοι έβρισκαν θεραπεία και ανακούφιση, έκαστος κατά το μέτρο
της πίστεώς τους.
Ο άγιος Δαμιανός, νεώτερος των δύο αδελφών,
εκοιμήθη πρώτος εν ειρήνη, ακολουθούμενος λίγο αργότερα από τον αδελφό του
Κοσμά. Πλήθη χριστιανών συνέρρεαν αδιάκοπα στον ναό που είχε ανεγερθεί στον
τόπο της ταφής τους, στην τοποθεσία την επονομαζόμενη «Φερεμάν». Τα τίμια
λείψανά τους και η εικόνα τους ήταν αστείρευτη πηγή ιαμάτων για τους αρρώστους
που οδηγούνταν εκεί και τους επιτρεπόταν να μείνουν πολλές μέρες στο εσωτερικό
του ναού εν μέσω προσευχών και δεήσεων. Κανείς δεν αναχωρούσε δίχως να βρει τη
γιατρειά, είτε τη δύναμη να υπομένει με καρτερία και ελπίδα την ασθένεια που ο
Θεός επιτρέπει για τη σωτηρία της ψυχής του.
— ΕΠΙΜΥΘΙΟ —
— ΕΠΙΜΥΘΙΟ —
1.
Τα τρία αυγά της Παλλαδίας
Αλλά τα θαύματα των αγίων Κοσμά και Δαμιανού
είναι αναρίθμητα, τόσα, ώστε δεν θα μπορούσε κανείς να τα διηγηθεί όλα
λεπτομερώς, όσο και αν προσπαθούσε. Γι’ αυτό θα διηγηθούμε μερικά από τα
σπουδαιότερα, αφήνοντας τον φιλάγιο αναγνώστη να μαντέψει τα υπόλοιπα.
Εκείνη την εποχή ήτανε μια γυναίκα,
ονομαζόμενη Παλλαδία, η οποία έπασχε από μία άγνωστη αρρώστια και ήταν
κατάκοιτη πολλά χρόνια, ώστε δεν μπορούσε πια να κινηθεί καθόλου. Τη
δυστυχισμένη αυτή οι άγιοι τη γιάτρεψαν αμέσως, ώστε φαινόταν σαν να μην είχε
αρρωστήσει καθόλου στη ζωή της.
Αυτή, από τη μεγάλη της χαρά, θέλοντας να
ανταμείψει τους αγίους για τη θαυματουργία τους, αλλά μην έχοντας τα μέσα να
τους κάνει ένα πλούσιο δώρο, γιατί ήταν πολύ φτωχή, πήρε τρία αυγά που είχε όλα
κι όλα στο φτωχικό της και τα έφερε σαν ένα ελάχιστο δείγμα της μεγάλης της
ευγνωμοσύνης. Εκείνοι, όμως, έχοντας ως αρχή να μην παίρνουν ποτέ κανένα δώρο
από τους αρρώστους που γιάτρευαν, ούτε καμία άλλη οποιαδήποτε αμοιβή, αρνήθηκαν
να δεχτούν τα τρία αυγά και έδιωξαν τη φτωχή γυναίκα, συμβουλεύοντάς την να ακολουθεί
τον δρόμο του Θεού.
Όταν είδε η φτωχιά γυναίκα πως οι άγιοι
δεν δέχτηκαν το ταπεινό της δώρο, λυπήθηκε πολύ. Παραφύλαξε, λοιπόν, και μόλις
βρήκε μόνο του τον άγιο Δαμιανό, τον μικρότερο από τους αδελφούς, τον έπιασε
και του είπε κλαίγοντας:
–Γιατί μου φερθήκατε έτσι; Γιατί με διώξατε
σαν νά ’μουν καμιά καταραμένη; Δεν δεχτήκατε το δώρο μου, επειδή ήταν τόσο
φτωχικό; Κι όμως, εγώ η δυστυχισμένη, αυτό είχα, αυτό και σας έδωσα. Σε
εξορκίζω στο όνομα του Θεού, που Τον πιστεύω κι εγώ όπως κι εσύ, να μη θελήσεις
να με πικράνεις, αλλά να δεχτείς το ελάχιστο αυτό δώρο, σαν δείγμα της μεγάλης
μου ευγνωμοσύνης απέναντί σας.
Ακούγοντας αυτά τα λόγια ο άγιος Δαμιανός,
τη λυπήθηκε και στο τέλος δέχτηκε να πάρει τα τρία αυγά. Λίγες μέρες αργότερα, διηγήθηκε την όλη υπόθεση στον αδελφό του, τον άγιο Κοσμά, ότι δηλαδή τον
συνάντησε η γυναίκα που είχαν γιατρέψει και τον εξόρκισε να δεχτεί το δώρο της
και ότι στο τέλος εκείνος τη λυπήθηκε και το πήρε.
Μόλις άκουσε αυτή την εξέλιξη ο άγιος
Κοσμάς στενοχωρήθηκε πολύ και με δάκρυα στα μάτια άρχισε να ελεεινολογεί τον
αδελφό του, ότι παρασύρθηκε κι έπεσε σε μια μεγάλη αμαρτία, στο πάθος της
φιλαργυρίας. Και, μάλιστα, περισσότερο θύμωσε και τον κατηγορούσε ότι παρέβη τη
ρητή συμφωνία τους, το να μη δέχονται ποτέ κανένα δώρο, ούτε και καμιά ανταμοιβή
για τις θεραπείες που έκαναν. Τόσο πολύ είχε στενοχωρηθεί ο άγιος, τόσο είχε
πικραθεί, μην κατανοώντας τον σκοπό του αγίου Δαμιανού, ότι δηλαδή είχε δεχτεί
το πενιχρό δώρο μόνο και μόνο για να μη κακοκαρδίσει τη δυστυχισμένη γυναίκα,
αλλά νομίζοντας ότι το πήρε σαν ανταμοιβή για τη θεραπεία που της έκαμαν.
Ο μεγαλοδύναμος Θεός όμως, που ξέρει τα
πάντα και τίποτε δεν Του διαφεύγει, ήξερε πολύ καλά και την πρόθεση του αγίου
Δαμιανού και γι’ αυτό δεν άφησε τον άγιο Κοσμά να είναι πολύ καιρό θυμωμένος
εναντίον του αδελφού του. Αλλά μια νύχτα παρουσιάστηκε στο όνειρό του και του
φανέρωσε όλη την αλήθεια για το πώς και γιατί φέρθηκε έτσι ο αδελφός του. Μετά
από αυτή την πληροφορία που έλαβε ο άγιος Κοσμάς, συμφιλιώθηκε αμέσως με τον
αδελφό του.
2.
Το φίδι στα σπλάχνα
Έφτασαν κάποτε οι άγιοι σε μια χώρα της Ασίας
που λεγόταν Φερεμάν. Εκεί αρρώστησε ο νεώτερος αδελφός, ο άγιος Δαμιανός, και
παρέδωσε την ευσεβή ψυχή του στον Κύριο. Τη ψυχή του την πήραν άγγελοι του
Κυρίου πηγαίνοντάς την στον Παράδεισο, ενώ το λείψανό του θάφτηκε από τον
αδελφό του και από άλλους ευσεβείς χριστιανούς σ’ εκείνον τον τόπο. Μετά από λίγο πέθανε
και ο άγιος Κοσμάς. Μετά δε και την ταφή του λειψάνου του αγίου Κοσμά, έγινε ένα
καταπληκτικό θαύμα:
Ένας χωριάτης θέριζε το χωράφι του. Το
μεσημέρι ξάπλωσε κάτω από ένα δέντρο για να κοιμηθεί. Ένα φίδι γλίστρησε μέσα από
το ανοιχτό του στόμα και, φτάνοντας στην κοιλιά, του κατασπάραξε τα σπλάχνα σε τέτοιο
σημείο, που ο δυστυχισμένος κινδύνευε να πεθάνει. Τότε τον σήκωσαν μερικοί
συγγενείς του και τον απόθεσαν πάνω στον τάφο των αγίων.
Την ίδια κιόλας νύχτα τού παρουσιάστηκαν
οι δύο άγιοι και του έδωσαν να πιει ένα άγνωστο πιοτό. Την άλλη μέρα, μόλις
ξύπνησε ο δυστυχής χωρικός, έβγαλε το φίδι από μέσα του, ένα πελώριο φίδι, σαν
τέρας. Και έγινε αμέσως καλά, δοξολογώντας το όνομα των αγίων και θαυματουργών
Κοσμά και Δαμιανού.
3.
Ο διαβολικός ταχυδρόμος
Ένας άρχοντας, ευγενής και ενάρετος, θέλοντας
να ταξιδέψει σε μια μακρινή χώρα για εμπορικές του δουλειές, πήρε από το χέρι
τη γυναίκα του και πηγαίνοντας στον τάφο των αγίων Αναργύρων, άπλωσε τα χέρια
του προς αυτούς λέγοντας:
–Άγιοι Ανάργυροι και θαυματουργοί, αφήνω
υπό την προστασία σας τη γυναίκα μου και ας τη φυλάει η χάρη σας μέχρι να
επιστρέψω.
Ύστερα, γύρισε στο σπίτι του και είπε στη
γυναίκα του να μην πιστεύει καμιά είδηση γι’ αυτόν, αν πρώτα δεν έβλεπε
ιδιόχειρο δικό του γράμμα, σφραγισμένο με το δαχτυλίδι του. Κι έφυγε μετά για
το μακρινό του ταξίδι.
Ο διάβολος, όμως, ζηλεύοντας γιατί είχε
αφήσει τη γυναίκα του υπό την προστασία των αγίων, σκέφτηκε να την κάνει να
πικραθεί και να αλλαξοπιστήσει, μηχανευόμενος τα ακόλουθα:
Έφτιαξε ψεύτικα γράμματα, προερχόμενα
δήθεν από τον άρχοντα προς τη γυναίκα του. Έφτιαξε επίσης κι ένα δαχτυλίδι και
σφράγισε τα γράμματα εκείνα, με τα οποία παρήγγειλε στη γυναίκα να πάει γρήγορα
προς αντάμωσή του. Ο διάβολος μεταμορφώθηκε σε ταχυδρόμο και, επισκεπτόμενος τη
γυναίκα του άρχοντα, της έδωσε τα γράμματα τάχα σφραγισμένα με το δαχτυλίδι του.
Εκείνη αναγνωρίζοντας τα γράμματα του συζύγου της και τη σφραγίδα, αποφάσισε
αμέσως να πάει προς συνάντησή του, συνοδευόμενη μάλιστα και από τον ταχυδρόμο.
Οι άγιοι, όμως, δεν άφησαν να πραγματοποιηθεί η σκευωρία αυτή του διαβόλου.
Ενώ προχωρούσε ο διάβολος, συνοδεύοντας τη
γυναίκα, έφτασαν σ’ ένα μεγάλο γκρεμό. Σ’ αυτό τον γκρεμό έσπρωξε τη
δυστυχισμένη γυναίκα ο αρχέκακος εχθρός θέλοντας να τη σκοτώσει.
Και καθώς αυτή γκρεμίζονταν στο βάραθρο,
το μόνο που μπόρεσε να πει ήταν τούτο:
–Άγιοι Ανάργυροι, βοηθείστε με!
Και αμέσως έγινε θαύμα και από τον γκρεμό η γυναίκα εκείνη βρέθηκε αμέσως στο σπίτι της. Έτσι, μόλις ελευθερώθηκε από τις
επιβουλές του διαβόλου, ευχαρίστησε τον Θεό και τους αγίους Αναργύρους για τη
σωτηρία της.
Αυτά και πολλά άλλα θαύματα έκαμαν οι
άγιοι Ανάργυροι, για τα οποία τιμώνται και δοξάζονται από ολόκληρη τη
χριστιανοσύνη. Και στις μέρες μας πραγματοποίησαν και πραγματοποιούν πλήθος
θαυμάτων σε όσους προσέρχονται προς τη χάρη τους με πίστη και ευλάβεια.
4. Τον κοινώνησαν οι άγιοι Ανάργυροι
4. Τον κοινώνησαν οι άγιοι Ανάργυροι
Διήγηση ενός Στυλιανού:
«Στις 27-9-2001 έπαθα ένα βαρύ εγκεφαλικό
επεισόδιο (θρομβωτικό) και το αριστερό μου χέρι και πόδι ήταν σε πλήρη
ακινησία. Ο λόγος μου ήταν αργός και όχι σταθερός. Έμεινα στο νοσοκομείο δέκα
μέρες και ύστερα πήγα στο σπίτι. Κατά το τέλος του Δεκεμβρίου, του ίδιου έτους,
άρχισα να σηκώνομαι και να κυκλοφορώ με το μπαστούνι.
»Στις 9-1-2002 και, ενώ έκανα αντιπηκτική
αγωγή, παθαίνω το δεύτερο εγκεφαλικό επεισόδιο και ταυτόχρονα πνευμονική
εμβολή. Πάλι το αριστερό χέρι και πόδι μένουν χωρίς κίνηση. Οι γιατροί λένε ότι
δεν υπάρχει σωτηρία για μένα. Μ’ αυτή την αγωγή δεν δικαιολογείται ο θρόμβος
που προκάλεσε το εγκεφαλικό και την πνευμονική εμβολή. Βρίσκομαι και πάλι στο
ΑΧΕΠΑ, στο κρεβάτι του πόνου.
»Στις 9 προς 10 Ιανουαρίου, στις 3 μετά τα
μεσάνυχτα, ενώ με είχε πάρει για λίγο ο ύπνος, ξύπνησα και είδα όλο τον θάλαμο
φωτισμένο άπλετα με ένα λευκό φως που δεν μπορώ να το περιγράψω. Γύρισα προς
την πόρτα και, αντί να δω κάποια νοσηλεύτρια, βλέπω δύο άνδρες με γαλάζια
άμφια, με μορφή γαλήνια, την οποία γαλήνη μετέδωσαν και σε μένα πριν ακόμη τους
μιλήσω. Όταν πλησίασαν κοντά μου, τους ρώτησα ποιοι είναι και με πραεία φωνή
μού είπαν:
»“Ο
Κοσμάς και ο Δαμιανός είμαστε. Στυλιανέ, γιατροί είμαστε”.
»Ο ένας, κρατούσε ένα μικρό άγιο Ποτήριο
με την λαβίδα. Ο άλλος, ένα δοχείο γυάλινο μ’ ένα σταυρό στη μέση και τρία
κλωνάρια βασιλικό. Πλησίασαν, με ράντισαν με τον αγιασμό και, έπειτα, ράντισαν
και τον άλλον ασθενή του θαλάμου, τον Αναστάσιο από ένα χωριό της Κοζάνης. Στη
συνέχεια, έρχονται να με κοινωνήσουν. Τους είπα ότι την προηγούμενη μέρα το
απόγευμα είχα φάει κρέας και μου απάντησαν: “Μη στενοχωριέσαι, εμείς το
γνωρίζουμε. Και ένα, να γνωρίζεις· Αυτόν που εμείς φέραμε σε σένα, Αυτόν κι εσύ
από εδώ και στο εξής να δίνεις στους ανθρώπους”.
»Μου έδωσαν το μάκτρο (σημ.: το κόκκινο
πανί που σκεπάζει το άγιο Ποτήριο) και με κοινώνησαν. Το ίδιο έκαναν και στον
Αναστάση. Αφού μας ευλόγησαν, έφυγαν και το φως έσβησε μόνο του. Τότε τινάχθηκα
πάνω στο κρεβάτι κι ένοιωσα κάτι παράξενο. Πριν ακόμα αρχίσω να σκέφτομαι και να
συνειδητοποιώ τι συνέβη, ένοιωσα την ευλογία τους. Έβγαλα από το στόμα μου τον
Άγιο Άρτο και το χέρι μου κοκκίνισε. Τότε κατάλαβα πως ήταν κάτι το αληθινό,
κάτι το υπαρκτό. Με δέος Τον κατέλυσα. Δόξασα τον Θεό και, πραγματικά, περίμενα
με αγάπη τον θάνατο.
»Αλλά συνέβη το αντίθετο. Ενώ ήμουν με 80%
αναπηρία και, σύμφωνα με τον νόμο 2643 ήμουν άτομο με ειδικές ανάγκες, από
εκείνη τη στιγμή άρχισαν όλα να πηγαίνουν προς το καλύτερο. Η αποκατάσταση της
υγείας μου ήταν γρήγορη, θεαματική και οι γιατροί απορούσαν γι’ αυτό!
»Όταν, μετά από λίγους μήνες, βρέθηκα με
κάποιον Γέροντα Αγιορείτη και του διηγήθηκα όλα αυτά, μου είπε: “Στυλιανέ, τι
ήταν αυτό που σου έφεραν οι Άγιοι εκείνη τη νύχτα; Ήταν ο Χριστός· το Σώμα και
το Αίμα Του, η θεία Κοινωνία! Και, ποιος είναι αυτός που δίνει στους ανθρώπους
τη θεία Κοινωνία; Ο ιερέας. Στυλιανέ, παιδί μου, ήρθε η ώρα για τον θάνατο, όχι
τον πνευματικό, αλλά τον θάνατο του παλαιού Στυλιανού· ήρθε η ώρα για να γίνεις
ιερέας!”.
»Έτσι, στις 14-12-2003, χωρίς προηγουμένως
να το έχω σκεφτεί ποτέ, χειροτονήθηκα Διάκονος από τα ευλογημένα χέρια του
αειμνήστου Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης κυρού Αντωνίου (1920–2005) και,
στις 23-5-2004, Πρεσβύτερος σε ηλικία 41 ετών».
—Ἀπολυτίκιον τῶν Ἀναργύρων. —
Ἦχος πλ. δ΄.
Ἅγιοι
Ἀνάργυροι καὶ θαυματουργοί, ἐπισκέψασθε τὰς ἀσθενείας ἡμῶν· δωρεὰν ἐλάβετε,
δωρεὰν δότε ἡμῖν.
Ἕτερον τῶν αὐτῶν.
Ἦχος γ΄. Θείας πίστεως.
Θείου
Πνεύματος, τῇ χειρουργίᾳ, θεραπεύετε, παντοίας νόσους, σὺν Κοσμᾷ Δαμιανὲ οἱ
Ἀνάργυροι· ὁ γὰρ Σωτὴρ ἰατροὺς ὑμᾶς ἔδειξεν, εἰς περιποίησιν πάντων καὶ ἴασιν·
ὅθεν ῥύσασθε, παθῶν δυσαθλῶν καὶ θλίψεων, τοὺς πόθῳ τῷ ναῷ ὑμῶν προστρέχοντας.
—Κοντάκιον. —
Ἦχος β΄.
Οἱ τὴν
χάριν λαβόντες τῶν ἰαμάτων, ἐφαπλοῦτε τὴν ῥῶσιν τοῖς ἐν ἀνάγκαις, Ἰατροὶ
θαυματουργοὶ ἔνδοξοι· ἀλλὰ τῇ ὑμῶν ἐπισκέψει, καὶ τῶν πολεμίων τὰ θράση
καταβάλλετε, τὸ κόσμον ἰώμενοι ἐν τοῖς θαύμασιν.
Ἕτερον τῶν αὐτῶν.
Ἦχος δ΄. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἐκ τῆς
Ἀσίας ὥσπερ δύο ἀστέρες, ἐξανατείλαντες Ἀνάργυροι θεῖοι, τῇ οἰκουμένῃ λάμπετε
θαυμάτων ταῖς αὐγαῖς, νόσους μὲν ἰώμενοι, καὶ δεινὰς καχεξίας, χάριν δὲ
παρέχοντες, τοῖς πιστοῖς εὐρωστίας, Δαμιανὲ θεόφρον καὶ Κοσμᾶ, χειμαζομένων,
λιμένες πανεύδιοι.
—Μεγαλυνάριον. —
Οἷά περ
θεράποντες ἰατροί,
ψυχῶν καὶ σωμάτων, ἀσθενείας ὀδυνηράς,
ἰάσασθε τάχος, ἀρρήτῳ
ἐπισκέψει,
ἡμῶν θαυματοβρύται, σοφοὶ Ἀνάργυροι.
※
[(1) Ιερομονάχου Μακαρίου
Σιμωνοπετρίτου:
«Νέος Συναξαριστής
της Ορθοδόξου Εκκλησίας»,
Τόμ. 3ος, Νοέμβριος, σελ. 9–10,
Διασκευή από τα Γαλλικά:
Ξενοφών Κομνηνός,
Εκδόσεις «Ίνδικτος»,
Αθήναι, Απρίλιος 20122.
(2) Γερασίμου Μοναχού
(2) Γερασίμου Μοναχού
Μικραγιαννανίτου,
Υμνογράφου της Μ.Χ.Ε. (†):
«Νέος Ενιαύσιος Στέφανος»,
σελ. 99–100,
Έκδοση Ιεράς Καλύβης
Τιμίου Προδόμου,
Σκήτη Μικράς Αγίας Άννης,
Άγιον Όρος, 20062.
(3) Μηναίον Νοεμβρίου
Όρθρος των Αγίων, σελ. 11–25,
Έκδοσις «Αποστολικής Διακονίας»,
Αθήνα, 1993.
(4) Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου:
(4) Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου:
«Συναξαριστής
των δώδεκα μηνών του ενιαυτού»,
Τόμ. Α΄, σελ. 395,
Εκδόσεις «Δόμος»,
Αθήνα, 20052.
(5) Αρχιμ. Γεωργίου Χ. Χρυσοστόμου
(5) Αρχιμ. Γεωργίου Χ. Χρυσοστόμου
(τώρα, Μητροπολίτου Κατερίνης):
«Βίος και Παρακλητικός Κανών
εις τους Αγίους Κοσμάν και Δαμιανόν»
σελ. 10–16 και 20–23,
Τευχιδιακή έκδοση
Ι. Ν. Αγίων Αναργύρων Θεσ/νίκης,
Ιούλιος, 1992.
Ιούλιος, 1992.
(6) Ματθαίου Λαγγή:
«Μέγας Συναξαριστής»,
Τόμ. ΙΑ΄, σελ. 18–24,
Αθήναι, 19995.
(7) «Ασκητές μέσα στον κόσμο»,
(7) «Ασκητές μέσα στον κόσμο»,
Τόμ. Α΄, Μέρος Β΄, §42, σελ. 394–396,
Άγιον Όρος, 20118.
(8) Επιμέλεια ανάρτησης,
επιλογή θέματος και φωτογραφιών,
πληκτρολόγηση κειμένων:
π. Δαμιανός.]
※
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση
των αναρτήσεων από το «Ειλητάριον»,
αρκεί να αναφέρεται απαραίτητα
ως πηγή προέλευσης.
Μα τι θαύματα!!!!!!!!!!!!τι ζωντανές παρουσίες!!!! Δόξα τω Θεό!!!!!!! Σας ευχαριστούμε πάτερ Δαμιανέ!!!!!!!!έχετε μεγάλο Άγιο Προστάτη-Χρόνια Πολλά!!!!!!!!!!!!!
ΑπάντησηΔιαγραφή