ΤΟ ΕΙΛΗΤΑΡΙΟΝ: ΕΝΑ ΜΗΝΥΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΠΑΔΑΚΙ ΜΟΥ

Δευτέρα 18 Ιουλίου 2016

ΕΝΑ ΜΗΝΥΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΠΑΔΑΚΙ ΜΟΥ

«Γηράσκω δ’ ἀεὶ πολλὰ διδασκόμενος», λέει το πασίγνωστο αρχαίο ρητό του Σόλωνος. Δεν είμαι εδώ για να το αναιρέσω. Πώς θα μπορούσα άλλωστε; Αλλά το θέμα είναι να ταπεινωθεί κανείς για να διδαχθεί. Μόνο ο ταπεινός άνθρωπος μπορεί να διδαχθεί αλλά και να διδάξει αυθεντικά. Και η ταπεινοφροσύνη δεν έχει ηλικία, έχει τρόπο· και, με τον τρόπο της, κάλλος.

Κι αν, ας πούμε, θα μπορούσε κανείς να τοποθετήσει τη θεία ταπείνωση σε μια κατηγορία ηλικίας του ανθρώπου, αυτή θα ήταν σίγουρα η παιδική ηλικία. Όταν είσαι παιδί, είσαι αγγελικά αθώος, γιατί είσαι φυσικά ταπεινός. Χωρίς να το καταλαβαίνουμε η ταπείνωση είναι εξαρχής η βάση της ζωής και της ανάπτυξης όλου του ανθρώπου. Και ο ταπεινός άνθρωπος λαμβάνει πάντοτε χάρη και σοφία και είναι κατά κάποιο τρόπο το στήριγμα του κόσμου· ενός κόσμου που πήρε τη ζωή του πολύ θανάσιμα λάθος, γιατί τη μαγάρισε με την αλαζονεία, την ανταρσία, την υποκρισία, την επίδειξη, τη ψευτοδύναμη, τη ψευτοαγάπη.

Τώρα εμείς, που μεγαλώσαμε και τα ξέρουμε όλα και τα δοκιμάσαμε όλα και δεν δεχόμαστε αντίρρηση από κανέναν και θέλουμε όλοι να προσκυνούνε τη «σοφότατη» γνώμη μας που αναφύεται αγέρωχη από το πολυδαίδαλο εγώ μας, πώς να διδαχθούμε και ακόμη χειρότερα πώς να διδάξουμε;

Ωστόσο, ας μην απελπιζόμαστε, δίνει ο Θεός κάποιες χρυσές ευκαιρίες μέσα από το «άγιο πουθενά» της παναγίας αγάπης Του και αφήνει στο προσκήνιο της αντίληψής μας έναν λόγο και μια πράξη που είναι όλο θαυμαστή διδαχή και εκλεκτό παράδειγμα, το οποίο πραγματικά δεν πιέζει, δεν βαραίνει τη ψυχή, αλλά τη γλυκαίνει, την αναπτερώνει και τη ζωογονεί.

Μόλις πριν από λίγο έλαβα ένα μήνυμα στο κινητό. Ήταν ένα μήνυμα από το παπαδάκι μου. Ένα από τα δύο βασικά παπαδάκια μου. Παπαδάκια, που τα αγαπάει η ψυχή μου και τα καμαρώνει η καρδιά μου. Αληθινά, δώρα Θεού για μένα, κι όποιος θέλει το πιστεύει! Έρχεται λοιπόν αυτό το ευλογημένο παπαδάκι, όχι απλά τακτικά, αλλά συνέχεια μέσα στο ιερό και διακονεί. Έρχεται και στην Πρόθεση και διαβάζουμε τα πολλά ονόματα των ψυχών. Έρχεται, ενώ θα μπορούσε κάλλιστα να μην έρχεται όσο έρχεται και όπως έρχεται. Θα μπορούσε να είναι κάπου άλλου, θα μπορούσε να μη σηκώνεται τα πρωινά, θα μπορούσε να μην εξυπηρετεί τόσο πολύ, να μην εμφανίζεται τόσο συνέχεια και εξακολουθητικά, θα μπορούσε είναι περισσότερο «παιδί» και να είναι στους δρόμους και στις καφετέριες μαζί με άλλα παιδιά και με άλλες παρέες, μέσα σε μια εντελώς άλλη χρήση του χρόνου του. Κι όμως! Έρχεται και, μάλιστα, έρχεται με συναίσθηση και ευλάβεια καρδιάς.

Πριν λίγο αυτό το παπαδάκι μού έστειλε ένα μήνυμα. Άλλες φορές μου στέλνει σύντομα μονολεκτικά μηνύματα, έτσι για μου δείξει τον τόνο της συμπάθειας και της αγάπης του: «Καλημέρα, πάτερ!» – «Καληνύχτα, πάτερ!». Απλά πράγματα, ειλικρινά και ανεπιτήδευτα. Σήμερα, όμως, μου έστειλε ένα άλλο μήνυμα. Ήταν μήνυμα ενός παιδιού, που έβαλε ο Θεός για να διδάξει εμένα τον αδίδακτο. Το μήνυμά του έχει ως εξής: «Πάτερ, να με συγχωρέσετε για όσες φορές σας λύπησα!».

Αποσβολώθηκα. Πέρα από τα σφοδρά κύματα της συγκίνησης που με πήραν και καταβρόχθισαν, άρχισα αμέσως με αγωνία να ψάχνω μέσα μου να βρω και να εντοπίσω την αιτία και την αφορμή που έδωσα σε ένα μικρό παιδί να μου στείλει τη συγνώμη του βραδιάτικα. Θυμήθηκα όχι πολύ δύσκολα τις φορές της δικής μου αυστηρότητας ή απαιτητικότητας να γίνει κάτι καλά, να γίνει κάτι τέλεια και άψογα, να γίνει κάτι όμορφα και εντυπωσιακά! Η βλακεία μου δεμένη με την δικαιολογία μου. Γειώθηκα στον μέγιστο βαθμό, ζώντας απατηλά το τέλειο άλλοθι μιας ποιμαντικής που επιθυμεί να σερβίρεται ατσαλάκωτη και αψεγάδιαστη. Πόσο μικρός είμαι τελικά μπροστά στις μεγάλες ψυχές που μου στέλνει ο Θεός για να παραδειγματίζομαι και να διδάσκομαι στο έπακρο και στο διηνεκές!

Η ορθόδοξη πνευματικότητα δεν είναι σχολαστικιστική και παρατηρητική, δεν ψάχνει να βρει ελαττώματα και αδυναμίες για να κερδίσει πόντους αυτοδικαίωσης, δεν ασχολείται με το γκρέμισμα και το τσάκισμα των ψυχών, δεν κατεδαφίζει το πρόσωπο και την καρδιά του προσώπου, για το «έργο», για τον «οργανισμό», για το «ίδρυμα», για το «σύλλογο», για την «φήμη», για το «χειροκρότημα», για τα «λεφτά», για το «προσωπείο», για την «επίδειξη», για το επάρατο θρήσκευμα του κενόδοξου εγώ. Όλα μέσα στην Ορθοδοξία (πρέπει να) αναδεικνύουν ατραυμάτιστα το πρόσωπο και τους φυσικούς χτύπους της καρδιάς του. Αν δεν γίνει αυτό, θα είμαστε αιώνια αποτυχημένοι κι ας είμαστε κοσμικά αναγνωρισμένοι.

Εκεί, στον «Καρδιακό Χριστιανισμό» μάς περιμένει ο Χριστός να ζήσουμε τη ζωή Του, το μαρτύριό Του, τη δόξα Του, την ταπείνωσή Του, η οποία ταπείνωση, θέλουμε–δε θέλουμε, το καταλαβαίνουμε–δεν το καταλαβαίνουμε, περιέχει τα πάντα του Χριστού, όλον τον Χριστό. Και, εκεί στον «Καρδιακό Χριστιανισμό» επίσης, μαζί με τον Χριστό, θα δούμε όπως είναι φυσικό και την Παναγία Μητέρα Του και τους Αγίους Του. Εκεί, στον «Καρδιακό Χριστιανισμό», μακριά από θεωρίες που σκοτώνουν, από αναπτύξεις που αποκάμουν, από εδάφια που εύκολα κατά την αφώτιστη κρίση των ανθρώπων γίνονται μαχαίρια.

Μέσα από το πολύπτυχο των καρδιακών σχέσεων και εκείνων των ανυπόκριτων εκφράσεων που τις προάγουν αληθινά («Δόξα Σοι, ο Θεός!» – «Κύριε ελέησον!» – «Ευχαριστώ!» – «Συγχώρεσέ με!»), έρχεται το φως του Χριστού, ο φωτισμός του νου, η αγαλλίαση της καρδιάς, η αυθεντική ζωή που δεν ζούμε είτε από βλακεία είτε από άγνοια είτε από αμέλεια είτε από καθαρή άρνηση. Ο Χριστός όμως, πέρα από αυτά τα διαπιστωτικά «είτε», δεν είναι ποτέ μακριά μας. Στέλνει κάποτε και τους δικούς Του παραδεισένιους ανθρώπους για να μας διδάξουν και να μας αφυπνίσουν ευεργετικά!

π. Δαμιανός