Ο
ΓΕΡΩΝ ΧΑΡΙΤΩΝ
Ο Γέρων
Χαρίτων (1802–1878), «ο Έλληνας» –όπως ακριβώς τον αποκαλούσαν κατά τη διάρκεια της παραμονής
του στη Ρωσική Μονή του Αγίου Παντελεήμονος στο Άγιον Όρος–, ήταν ένας σπάνιος
και αληθινός άνθρωπος του Πνεύματος, ένας μεγάλος ασκητής του Χριστού που
ευδοκίμησε μυστικά στην Αθωνική γη, γεμάτος χάρη, ευχή και απάθεια Παραδείσου.
Μετά
από 23 ολόκληρα χρόνια ασκήσεως σε διάφορα μέρη του Αγίου Όρους (Μονή Αγίου
Παντελεήμονος–Μονή Δοχειαρίου–Σκήτη Ξενοφώντος–Σκήτη Μικράς Αγίας Άννης), στο
τέλος διάλεξε σαν τόπο της τελευταίας του ασκήσεως τα απομακρυσμένα Κατουνάκια. Όπου εκεί, επάνω σ’
έναν γυμνό, φοβερό και απότομο βράχο, έχτισε μόνος του μια Καλύβα. Σ’ αυτή την
Καλύβα έζησε πάνω από 20 χρόνια, μέχρι την οσία κοίμησή του.
Κάποια
φορά, πήγαν επισκέπτες προς αυτόν, πριν την ανατολή του ηλίου, και τον πρόλαβαν
ακριβώς την ώρα που τελείωνε την αγρυπνία του. Ήταν πλήρης Χάριτος και το
πρόσωπό του έλαμπε με κάποιο ανέκφραστο φως.
–Εδώ
υπάρχει απόλυτη ησυχία! τους είπε.
Και συνέχισε:
–Το σώμα με πόνο υπομένει τις στερήσεις
του ερημικού βίου. Αλλά την ψυχή τη χαροποιεί ο Ίδιος ο Κύριος!
Κάποιες
από τις τερπνές και γλυκύτατες διδαχές του –αληθινό βάλσαμο και παράκληση για
την κάθε θεοδιψαλέα ψυχή– ακολουθούν παρακάτω σε σταχυολογημένα αποσπάσματα:
«Όταν ο
άνθρωπος διαπράξει κάποιο αμάρτημα, αυτό τον κατατρώγει εσωτερικά. Όταν, όμως,
βάζει σε μια (πνευματική) τάξη τη ζωή του και ζει σωστά, συνεχώς χαίρεται επειδή
απέκτησε παρρησία ενώπιον του Χριστού. Όπως η αμαρτία δηλητηριάζει τη ζωή, έτσι
και η αρετή την ευφραίνει».
«Τι
άλλο να πούμε; Τηρείτε τις εντολές του Χριστού και αγαπάτε τον πλησίον, ακόμη
κι αν αυτός σας πρόσβαλε και σας έβρισε. Στον κακοποιό άνθρωπο ανταποδώστε το
καλό, επειδή ο Σωτήρας μάς είπε: “Να ευεργετείτε όσους σας μισούν· να δίνετε
ευχές σε όσους σας δίνουν κατάρες” (Λουκ. 6, 27–28) και, “αν κάποιος σε χτυπήσει
στο δεξί σου μάγουλο, γύρισέ του και το άλλο” (Ματθ. 5, 39). Σ’ αυτό βρίσκεται
η Ταπείνωση. Έρχεται έτσι, λοιπόν, σιγά–σιγά η Χάρη του Θεού και φωτίζει τον
άνθρωπο».
«Το να
επιθυμείς να εκδικηθείς, τότε, και το κακό επιτελείς και τον κακοποιό δεν
διορθώνεις. Αλλά, αν υπομείνουμε και του κάνουμε καλό, μπορεί να διορθωθεί
βλέποντας την αρετή μας. Αν κατηγορήσεις αυστηρά τον κακό τον άνθρωπο, θα γίνει
χειρότερος και μετά θα επιτεθεί με μεγαλύτερη οργή. Μόνον όσοι έχουν φόβο Θεού
μπορούν να διορθωθούν, όταν τους γίνεται κάποια παρατήρηση (από αγάπη)».
«Για σκεφτείτε
λίγο: Μήπως ο Χριστός αμάρτησε ή ήταν ένοχος σε κάτι; Οι εβραίοι Τον έδιωξαν
κι Εκείνος τους θεράπευσε· υπέμεινε τους αχάριστους δούλους Του και τους
ευεργέτησε. Τέτοια λοιπόν “Διαθήκη” (Αγάπης) άφησε ο Σωτήρας σ’ εμάς! Το ίδιο
και οι άγιοι Απόστολοι: τους έκλειναν στη φυλακή, τους χτυπούσαν, τους
βασάνιζαν, κι εκείνοι θεράπευαν όποιον τους πλησίαζε. Έτσι ενεργούσαν και οι άγιοι
Πατέρες και οι σεπτοί Γέροντές μας: τους ζήλευαν, τους χλεύαζαν και τους ταπείνωναν. Τους
αφαιρούσαν τα αναγκαιότερα, κι εκείνοι υπέμειναν τα πάντα. Ένα παράδειγμα: ο
όσιος Μακάριος· ο οποίος, συλλαμβάνοντας επ’ αυτοφώρω τους ληστές να κλέβουν τα
πράγματά του, αυτός παρίστανε σε αυτούς τον ξένο και τον άγνωστο και, επιπλέον, τους βοήθησε
και να τα φορτώσουν ακόμη!».
«Όποιος
επιθυμεί να σωθεί και αγαπά την Σωτηρία του, συγκεντρώνει τον νου του και
προσεύχεται κάπως έτσι: “Κύριε Ιησού Χριστέ, βλέπεις ποιοι πειρασμοί μού επιτίθενται
και σε ποιές δυσκολίες βρίσκομαι! Απ’ όλες τις πλευρές εγώ είμαι περικυκλωμένος
και υπερφορτωμένος με όλους τους ισχυρούς πειρασμούς. Σώσε με, κατά το έλεός
Σου, και κάνε να είναι τα πάντα προς ωφέλειά μου!”».
«Πρέπει
να προσευχόμαστε να μας χαρίζει ο Θεός δύναμη και φώτιση, να μας δωρίζει το Άγιο
Πνεύμα, επειδή όταν Αυτό κατέρχεται στον άνθρωπο, τον φωτίζει όπως ο ήλιος, και
βλέπει όλα τα έργα του και τα κατανοεί· διακρίνει τι είναι από τον Χριστό και τι είναι από τον διάβολο· γνωρίζει τους καλούς ανθρώπους αλλά και τους πονηρούς, οι
οποίοι φορούν το προσωπείο μόνο της αρετής, διότι όλοι (ειδικά σήμερα!) λένε μεν
“πνευματικά λόγια”, αλλά οι σκοποί τους είναι άλλοι».
«Οι
καλοί άνθρωποι ομιλούν από μια γεμάτη καρδιά!».
«Μην
αμφιβάλλετε! Τον άνθρωπο, που ζει με τις εντολές του Θεού, τον επισκέπτεται
τέτοια θεϊκή Χάρη, ώστε όποιος θέλει μπορεί (ανθρωπίνως) να τον επιπλήττει, να τον ταπεινώνει
και να τον προσβάλλει, και αυτός να μένει (θεϊκά) ανεπηρέαστος απ’ όλα αυτά!».
«Όποιος
έχει φόβο Θεού, αυτός και ανάμεσα στους ανθρώπους ακόμη (να βρίσκεται), φωτίζεται. Με τον
καιρό, ανοίγει ο νους του και σταδιακά γνωρίζει (σε βάθος) τα πράγματα και
περνά στην Αγάπη του Θεού. Όταν ο διάβολος το βλέπει αυτό, θέτει σε ενέργεια όλη
την πονηρία του. Γι’ αυτό (και) είναι απαραίτητη η μεγάλη προσοχή, ώστε να διατηρείται
σταθερή η μνήμη του Θεού μέσα μας. Ο Κύριος βοηθάει. Αλλά είναι αναγκαίο κι από
την πλευρά του ανθρώπου η απόφαση και η προσοχή».
«Να
αναζητάτε τον Κύριο, αναφωνώντας: “Κύριε, βοήθησέ με! Φώτισέ με!”. Νύχτα και
μέρα να είστε προσηλωμένοι στον Θεό. Έτσι ο άνθρωπος αρχίζει να βρίσκεται σε μια
ευλαβή έκσταση. Τα πάντα τού γίνονται κατανοητά και αντιλαμβάνεται πώς πρέπει
να συμπεριφέρεται».
«Από τη
νεαρή μας ηλικία βρίσκονται μέσα μας τα πάθη: σε κάποιον η υπερηφάνεια, σε
άλλον η οργή και σε κάποιον άλλον άλλα. Αυτά πρέπει να τα θεραπεύουμε με τα
φάρμακα που όρισαν οι άγιοι Πατέρες. Το να προσευχόμαστε είναι άθλος. Τότε ο
Κύριος μάς χαρίζει το Άγιο Πνεύμα. Γι’ αυτόν τον λόγο νηστεύουμε, αγρυπνούμε
και ασκούμαστε. Ο άνθρωπος, οφείλει πάντα (μέσα στη ζωή του) να μετανοεί ως
αμαρτωλός. Ο Χριστός ανέβηκε στον Σταυρό, για να μας δείξει πώς να ζούμε.
Όποιος θέλει να προσεγγίσει τον Θεό, αυτός πρέπει να σταυρωθεί για τον κόσμο
μαζί με όλα τα πάθη».
«Ο
μοναχός –όπως και ο κάθε πιστός χριστιανός επί της γης–, αν αρχίσει (να πορεύεται) με τη Μετάνοια,
θ’ αποκτήσει τα πάντα! Αν αυτός που αγωνίζεται για τη Σωτηρία του γλιστρήσει
και πέσει, δεν πρέπει εξαιτίας αυτού του γεγονότος να πανικοβληθεί, αλλά να
μένει σταθερά στον δρόμο του, επειδή σ’ αυτή την οδό (της πνευματικής ζωής),
δεν γίνεται ποτέ χωρίς αγώνα! Συμβαίνει όπως ακριβώς και στον πόλεμο:
πυροβολούν και από την μια πλευρά και από την άλλη. Άλλοτε νικούν και άλλοτε
είναι ηττημένοι!...».
[ Ιερομονάχου
Αντωνίου:
«Βίοι
Αθωνιτών του ΙΘ΄ αιώνος»·
Τόμ.
α΄, κεφ. 24ο, σελ. 245–258.
Έκδοσις
Ιερού Μετοχίου
Ευαγγελισμού
της Θεοτόκου,
Ορμύλια
19952.
Α΄
δημοσίευση: Οκτώβριος 2013.
Επιμέλεια
ανάρτησης:
π.
Δαμιανός. ]
Επιτρέπεται
η
αναδημοσίευση αναρτήσεων
από
το «Ειλητάριον»,
αρκεί
να αναφέρεται απαραίτητα
ως
πηγή προέλευσης.
