ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΔΙΧΤΥΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΔΙΧΤΥΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
[ Άγιος Μεγαλομάρτυς Ευστάθιος ]

     Ο άγιος Ευστάθιος, Ρωμαίος στην καταγωγή, ήταν στρατηλάτης του αυτοκράτορα Τραϊανού (98–117). Όταν ακόμη ήταν ειδωλολάτρης και ονομαζόταν Πλακίδας, ήταν περιβόητος για τις αρετές και τις ελεημοσύνες του. Ο Θεός, βλέποντας την καλή διάθεση της ψυχής του, του αποκαλύφθηκε με τρόπο παρόμοιο με εκείνον που χρησιμοποίησε και στον απόστολο Παύλο.

     Κάποια μέρα που ο Πλακίδας είχε βγει για κυνήγι στο δάσος, καθώς κατεδίωκε ένα μεγάλο ελάφι, είδε ανάμεσα στα κέρατά του λαμπρότατο σταυρό και την μορφή του Χριστού που του έλεγε: «Πλακίδα, γιατί Με διώκεις; Εγώ είμαι ο Ιησούς Χριστός, τον Οποίον εσύ, χωρίς να γνωρίζεις, λατρεύεις με τα αγαθά σου έργα. Ήλθα στην γη με μορφή ανθρώπου, για να σώσω το ανθρώπινο γένος και σήμερα σου εμφανίσθηκα, για να σε συλλάβω στα δίχτυα της φιλανθρωπίας Μου». Έντρομος ο Πλακίδας έπεσε από το άλογό του στην γη και για πολλή ώρα έμεινε αναίσθητος. Όταν συνήλθε, ο Χριστός τού βεβαίωσε την αυθεντικότητα της οράσεώς του, λέγοντας ότι είναι ο αληθινός Θεός, ο δημιουργός του ουρανού και της γης, και ότι από άμετρη αγάπη προσέλαβε την ανθρώπινη φύση. Ο Πλακίδας πίστεψε από τα βάθη της καρδιάς του και βαπτίσθηκε με όλη του την οικογένεια, μετονομασθείς αυτός μεν Ευστάθιος, η σύζυγός του από Τατιανή Θεοπίστη, και οι δύο υιοί του Αγάπιος και Θεόπιστος. Ο Κύριος τού εμφανίστηκε για άλλη μια φορά και του προανήγγειλε ότι θα υποφέρει μεγάλες δοκιμασίες από τον διάβολο, όπως ο Ιώβ, αλλά η θεία χάρις δεν θα τον εγκαταλείψει.

     Πράγματι, μετά από λίγες μέρες, ο Ευστάθιος έχασε όλη του την περιουσία και, πάμπτωχος πλέον, αποφάσισε να αναχωρήσει κρυφά με την οικογένειά του σε ξένους τόπους, ώστε να αποφύγει το όνειδος της ρωμαϊκής κοινωνίας. Φθάνοντας με πλοίο στην Αίγυπτο, ο καπετάνιος, άνθρωπος βάρβαρος και σκληρός, κατά την ώρα της αποβίβασης κράτησε την Θεοπίστη, προφασιζόμενος ότι δεν του είχαν πληρώσει όλο το ναύλο. Με δάκρυα και στεναγμούς ο Ευστάθιος συνέχισε τον δρόμο του έχοντας παρηγοριά τα δύο μικρά παιδιά του. Καθώς προσπαθούσε να τα περάσει ένα–ένα από κάποιο ποτάμι, ένα λιοντάρι και ένας λύκος τού τα άρπαξαν και αυτά, αφήνοντας τον νέο Ιώβ έρημο και συντετριμμένο με μοναδικό του στήριγμα την πίστη και την ελπίδα στο έλεος του Θεού. Ο άλλοτε ένδοξος Ρωμαίος αριστοκράτης, αδαμάντινος στην υπομονή, μετέβαινε τώρα από τόπο σε τόπο ζώντας με μικροδουλειές, έως ότου εγκαταστάθηκε στην πόλη Βάδισσο. Εκεί διορίσθηκε φύλακας των οπωροφόρων δένδρων για δεκαπέντε χρόνια.

     Τον καιρό εκείνο συνέβη οι βάρβαροι, στους οποίους είχε οδηγηθεί η Θεοπίστη, να επαναστατήσουν. Οι δε Ρωμαίοι δεν εύρισκαν στρατηγό ικανό να ηγηθεί του πολέμου. Τότε ο βασιλεύς θυμήθηκε τις πολλές ανδραγαθίες και νίκες του Πλακίδα κατά των βαρβάρων και έστειλε ανθρώπους να τον αναζητήσουν και να τον επαναφέρουν στην Ρώμη. Όταν ο Ευστάθιος παρουσιάσθηκε στα ανάκτορα, ήταν τόσο αλλαγμένος στην όψη από τις κακουχίες και τις θλίψεις, που με δυσκολία αναγνωρίστηκε. Ο αυτοκράτορας τού απέδωσε τους παλαιούς του τίτλους και την περιουσία του και τον έθεσε επί κεφαλής των ρωμαϊκών στρατευμάτων. Επειδή οι στρατιωτικές δυνάμεις βρέθηκαν πολύ λιγότερες από όσες χρειάζονταν, διατάχθηκε γενική στρατολογία νεοσυλλέκτων, στην οποία καταγράφηκαν, ως ξένα και απροστάτευτα, και τα παιδιά του αγίου, τα οποία ποιμένες είχαν διασώσει από τα στόματα των θηρίων. Βλέποντάς τα ο Ευστάθιος ωραιότατα και ευγενή, χωρίς να καταλάβει ότι ήταν παιδιά του, τα κράτησε ως ακολούθους του και τα διέταξε να συντρώγουν στο τραπέζι του.

     Κατά τον πόλεμο αυτό ο Ευστάθιος κατέλαβε και την πόλη, στην οποία βρισκόταν η σύζυγός του Θεοπίστη. Από θεία πρόνοια κατέλυσε στην οικία όπου εκείνη έμενε και έστησε την σκηνή του στον κήπο της. Μια μέρα ο Αγάπιος και ο Θεόπιστος καθισμένοι στον κήπο διηγιόντουσαν τις αναμνήσεις τους από την παιδική τους ηλικία. Η Θεοπίστη άκουσε την συζήτησή τους και εννόησε ότι ήταν τα παιδιά της· αναγνωρίζοντας στο πρόσωπο του αρχιστράτηγου τον άνδρα της Ευστάθιο, του αποκάλυψε τον θαυμαστό τρόπο, με τον οποίο ο Θεός είχε διαφυλάξει και αυτήν σώα και απείρακτη από τους βαρβάρους.

     Μετά το τέλος του πολέμου, ο διάδοχος του Τραϊανού Αδριανός (117–138) τίμησε την θριαμβευτική επιστροφή του Ευσταθίου στην Ρώμη με επινίκιους εορτασμούς και λαμπρές ευωχίες. Κατόπιν προσκάλεσε τον άγιο να προσφέρουν ευχαριστήριες σπονδές στους θεούς για την νίκη και την ανεύρεση της οικογενείας του. Αλλά ο στρατηλάτης του ουρανίου Βασιλέως τού απάντησε ότι η νίκη αυτή οφειλόταν μόνον στον Χριστό και όχι στην δύναμη των ψευδώνυμων θεών. Η απάντησή του εξόργισε τον Αδριανό, ο οποίος για μια ακόμη φορά τού στέρησε τους τίτλους του και διέταξε να απολυθεί εναντίον του αγίου, της γυναίκας και των παιδιών του ένα μεγάλο λιοντάρι στο στάδιο. Επειδή το θηρίο δεν τόλμησε να τους αγγίξει, τους έκλεισαν μέσα σε χάλκωμα κατασκευασμένο σε σχήμα βοδιού. Εκεί οι άγιοι υμνολογώντας την Αγία Τριάδα παρέδωσαν εν ειρήνη τις ψυχές τους στον Θεό, χωρίς να καεί ούτε μια τρίχα της κεφαλής τους. Όταν μετά από τρεις μέρες οι ειδωλολάτρες άνοιξαν το χάλκωμα και είδαν τα σώματα των αγίων σώα, αναφώνησαν: «Μέγας ο Θεός των χριστιανών!». Κατησχυμένος ο Αδριανός απομακρύνθηκε από τον τόπο, δίδοντας ευκαιρία στους χριστιανούς να πάρουν κρυφά τα λείψανα και να τα ενταφιάσουν με τιμές.

— Ε Π Ι Μ Υ Θ Ι Ο —

[ Λόγος για τον άγιο Ευστάθιο ]

     Στις 20 του Σεπτέμβρη εορτάζει ο άγιος Ευστάθιος, ο άγιος Μεγαλομάρτυς του Χριστού, ο μέγας, ο ατρόμητος, ο γενναίος αλλά και ο ασυνήθιστα υπομονετικός στρατηλάτης. Τι μας λέει το απολυτίκιό του; «Ἀγρευθεὶς οὐρανόθεν πρὸς εὐσέβειαν». Πιάστηκε μέσα στα δίχτυα του Θεού και βίωσε μέσα από την καρδιά του, μέσα από τα βάθη της ύπαρξής του, το μεγάλο μυστήριο της ευσέβειας, που δεν είναι άλλο παρά η ζωή του Χριστού, η ζωή και ο τρόπος της Πίστης μας στη δική μας στράτα.

     Μια μέρα, καθώς βγήκε για κυνήγι μέσα στο δάσος, αντίκρισε ένα παράδοξο ελάφι απέναντί του να τον κοιτάζει επίμονα, σταθερά, ακίνητα, σιωπηλά και άφοβα. Και ανάμεσα στα μεγάλα και υψηλά του κέρατα, βλέπει και ακούει καθαρά τον Εσταυρωμένο Χριστό να του μιλάει και να τον καλεί στη Πίστη και στην Αγάπη Του.

     Όσο αφορά το παράδοξο ελάφι που είδε ο άγιος Ευστάθιος, είναι καλό να θυμηθούμε πρώτα τι μας λέει ο ωραίος και κατανυκτικός 41ος ψαλμός του Δαβίδ: «Όπως το ελάφι ποθεί και τρέχει διψασμένο να βρει τις πηγές των γάργαρων νερών, έτσι ακριβώς και η ψυχή μου ποθεί κι αναζητάει Εσένα, ω Θεέ μου!». Το ελάφι, λοιπόν, συμβολίζει εκείνη την επαινετή σπουδή, εκείνη ωραία βιάση, εκείνη τη με λαχτάρα και πόθο τρεχάλα που πρέπει να έχει η κάθε ψυχή του ανθρώπου, ιδιαίτερα του πιστού χριστιανού, προκειμένου να πάει να βρει επιτέλους τις μυστικές πηγές των τρεχούμενων νερών του Πνεύματος, για να ξεδιψάσει τους εσώτατους πόθους του. Ο πόθος προς τον Χριστό μάς κάνει γοργούς, ακοίμητους, αεικίνητους, σβέλτους, ανύστακτους πνευματικά ανθρώπους, γεμάτοι ελευθερία και τόλμη, ώστε να πραγματοποιούμε δυναμικά κάθε αναγκαία διαφυγή από την αμαρτία και κάθε απαραίτητη υπέρβαση από όποια δυσχέρεια και πειρασμό.

     Και είναι πράγματι αλήθεια ότι ο πόθος του Θεού, ο πόθος για τη σωτηρία μας, η δίψα για το Πρόσωπο του Χριστού, το θάρρος και η ανδρεία που πρέπει εκ των πραγμάτων να έχουμε για να εφαρμόσουμε στη ζωή μας τον λόγο Του, το ευαγγέλιό Του, είναι οι προϋποθέσεις για να γνωρίσουμε, να αισθανθούμε, να συναντήσουμε ή να ακολουθήσουμε τον Χριστό μας.

     Βασικά, όλο το θέμα είναι πώς θα πιαστούμε κι εμείς μέσα στα δίχτυα του Χριστού! Το πώς θα μας γραπώσει η αγάπη Του! Το πώς η καρδιά μας θα ελκύσει επάνω της αυτή τη θεία αγάπη! Το πώς θα επιτρέψουμε εμείς την αγάπη του Θεού να μας εμπνέει συνεχώς διάφορους επιτήδειους τρόπους ώστε να την ελκύουμε ολοένα πιο πολύ στη ζωή και την καρδιά μας, στον αγώνα μας μέσα στην όποια καθημερινότητά μας.

     Από εκεί και πέρα, όπως λέει και το απολυτίκιο του αγίου, «καθυπέστη ποικίλους πειρασμοὺς καὶ ἤστραψεν ἐν ἄθλοις ἱεροῖς». Οι άθλοι, τα παθήματα, οι δοκιμασίες μας, οι αγώνες μας και οι αγωνίες της καρδιάς μας είναι πραγματικά «ιεροί». Αλλά γιατί; Γιατί αυτοί μας καθαρίζουν από τον ρύπο και τη σκιά της γνωστής ή και της άγνωστης σ’ εμάς αμαρτίας και μας οδηγούν βαθμιαία προς τη σωτηρία, που είναι το ιερότερο κεφάλαιο–γεγονός της ύπαρξής μας.

     Και, τόσο πολύ «ἤστραψεν» ο άγιος Ευστάθιος με τη Χάρη του Κυρίου, που έγινε κυριολεκτικά ένας «δεύτερος Ιώβ» στην υπομονή και στην ανδρεία. Υπομονή και ανδρεία: αυτά τα δύο πάνε πάντα μαζί. Είναι αχώριστο δίδυμο, δυάδα αμέριστη. Είναι η ουράνια ευπρέπεια και η ακατάλυτη δύναμη των πραγματικών χριστιανών. Η υπομονή για ’μας τους πιστούς δεν είναι ένας θρησκευτικός, ηθικός ή νομικός ψυχαναγκασμός. Δεν είναι ο βαρύς τρόπος μιας βραδείας αυτοκτονίας. Η υπομονή είναι μίμηση του Χριστού, είναι προσωπική μετοχή στη θεία ζωή Του. Επειδή ακριβώς αγαπάμε κάνουμε υπομονή· και όσο αγαπάμε, υπομένουμε αρχοντικά. Μέσα στη θεία υπομονή εμείς λαμβάνουμε ανδρεία, δύναμη και χαρά, μια πρωτόγνωρη και αισθαντική χαρά.

     «Ἤστραψεν» ο άγιος Ευστάθιος μαζί με τη συνοδία του· τη γυναίκα του τη Θεοπίστη και τα δυο του παιδιά, τον Αγάπιο και τον Θεόπιστο. Άστραψε, έφεξε ολόκληρος και φεγγοβόλησε μέσα στις αλλεπάλληλες δοκιμασίες, μέσα στις θλίψεις και τις πικρίες της γης. Δεν αμαυρώθηκε, δεν παραιτήθηκε, δεν υποχώρησε, δεν έσβησε, δεν χάθηκε. Και όσο αυτός δοκιμαζόταν, τόσο άστραφτε η θωριά του, ολάκερο το είναι του, τόσο καλλυνόταν η ύπαρξή του, τόσο ωραϊζόταν η ψυχή του, τόσο αποκτούσε και σκόρπιζε παντού το «αρχαίον κάλλος» των τέκνων της βασιλείας του Θεού.

     Έχεις μέσα σου αγάπη Θεού; Είσαι άνθρωπος της θείας αγάπης; Ενοικεί στην καρδιά σου η πραγματική θεία αγάπη και όχι η φτηνή και επιφανειακή αγαπολογία, που είναι η μάστιγα της σύγχρονης εποχής; Αν όντως έχεις αγάπη, αν όντως είσαι αγάπη, το λοιπόν, τι απορείς; Τι ταράζεσαι; Και τι εκπλήσσεσαι; Θα δοκιμαστείς εσύ και η αγάπη που λες ότι έχεις και ότι αισθάνεσαι. «Σα χρυσάφι μέσα στο χωνευτήρι τούς δοκίμασε τους δικούς Του ανθρώπους ο Θεός και τους βρήκε άξιους για τον Εαυτό Του», μας λέει και μας υπενθυμίζει η «Σοφία» του Σολομώντα (3, 1-9).

     Αξίζει να προσέξουμε καλά με το όμμα της καρδιάς μας τον άγιο Ευστάθιο: αλλοιώθηκε η ψυχή του μέσα στην υποβλητική και καταλυτική θεωρία του Εσταυρωμένου Κυρίου. Η θέα του Τίμιου Σταυρού (την παγκόσμια Ύψωση του Οποίου αποδίδει η Εκκλησία μας μια μέρα μετά την εορτή του αγίου), άλλαξε το σκηνικό της ψυχής του. Ο Χριστός, θέλοντας να τον προετοιμάσει, του μίλησε ξεκάθαρα για τους πειρασμούς που θα τον έβρισκαν, αλλά αυτός μέσα στο υπέρφωτο Πρόσωπο, μέσα στην ηδύτερπνη Λαλιά και στην απερίγραπτη Θέα του Χριστού βρήκε τη λύση και την ακύρωση όλων των πειρασμών και των πόνων που τον περίμεναν. Η θεία Αγάπη νίκησε μέσα του τον πόνο, αλλά ταυτόχρονα και κάθε γήινη αγάπη που καταλήγει ως συνήθως σε πόνο. Όλες οι αγάπες του κόσμου έγιναν μετά για τον Μεγαλομάρτυρα Στρατηλάτη σκύβαλα, ματαιότητες, κενότητες, ανοησίες, ανέκδοτα, μωρίες, παρωδίες, πλάνες και ασχήμιες.

     Η αγάπη του Θεού μάς πάει κατευθείαν στο δοκιμαστήριο και στον στίβο της υπομονής. Η αγάπη του Θεού μάς αφήνει βαθύστοργα στα χέρια της αγίας και φιλόψυχης υπομονής, όπως ένα άμορφο μάρμαρο αφήνεται αδιαμαρτύρητα στα χέρια του καλλιτέχνη γλύπτη. Με την υπομονή λαμπικάρεται η αγάπη που έχουμε (αν όντως έχουμε) για τον Θεό και τους ανθρώπους. Όχι εκείνο το εύκολο και το κούφιο που λέμε οι περισσότεροι πολλές φορές: «Ξέρεις κάτι; Εγώ αγαπώ τον Θεό και όλον τον κόσμο!». Όχι αυτό. Όχι έτσι. Αυτό είναι φτηνή ρεκλάμα του παλαιού εαυτού μας. Χαμερπή αυτοσύσταση με όρους μεγάλης αντιπνευματικότητας. Δεν υπάρχει αγάπη, χωρίς υπομονή και ανδρεία. Δεν υπάρχει αγάπη, δίχως καρτερία μέσα στην «κοιλάδα του κλαυθμώνος», που είναι ο κόσμος όλος. Δεν υπάρχει αγάπη, δίχως το μαρτύριο της ανεξικακίας μέσα στον απέραντο βούρκο της κακίας αυτής της κοινωνίας. Δεν υπάρχει αγάπη, όσο εμείς δε θέλουμε να βαστάζουμε τίποτα και κανέναν. Δεν υπάρχει αγάπη, όταν εμείς αρνούμαστε να είμαστε επιεικείς, μακρόθυμοι και πράοι προς τους άλλους. Όσα καντήλια ν’ ανάβουμε, όσα κεριά και τάματα να πηγαίνουμε στην εκκλησία, στ’ αλήθεια δεν υπάρχει αγάπη μέσα στη ζωή μας, όταν εμείς δεν αποφεύγουμε την εκδίκηση, όταν επιζητούμε την ανταπόδοση, όταν αγαπούμε την κατάκριση, τον φθόνο και την κατηγορία, όταν πορευόμαστε αντάμα με την ασυμπάθεια, την υπονόμευση, το μίσος, την έχθρα, το κακό. Η αγάπη έχει ανάγκη την υπομονή αλλά και την ανδρεία, για να είναι πραγματική και όχι κίβδηλη αγάπη.

     Αλλοιωμένος, μεθυσμένος και ανδρειωμένος από την αγάπη του Θεού ο άγιος Ευστάθιος, δεν πτοήθηκε πουθενά. «Ἤστραψεν ἐν ἄθλοις ἱεροῖς» και κατατρόπωσε, έπληξε, νίκησε, με την υπομονή και την ανδρεία του, κάθε ενάντια δύναμη, κάθε εγκόσμια αμαρτία, κάθε πόνο και θάνατο, για να πορευθεί νικηφόρος στα δώματα του Παραδείσου, ως «δεύτερος Ιώβ» και ως Μάρτυς αήττητος που βοηθάει και στηρίζει όλους εμάς τώρα, κάθε μέρα, κάθε ώρα και στιγμή, όταν τον επικαλούμαστε και τον φωνάζουμε με πίστη. Είθε, με τις μεγαλομαρτυρικές του πρεσβείες, να πετύχουμε όλοι εμείς τη σωτηρία και να βρούμε τη Χάρη, τη δύναμη και την ευλογία του Θεού, σαν αχώριστο σύμμαχο στον καθημερινό μας αγώνα, ώστε να πορευόμαστε γεμάτοι ευστάθεια αδαμάντινης αγάπης και παραδείσια δύναμη υπομονής.

π. Δαμιανός

[Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου 2017, 9:50 πμ.,

στο υπαίθριο εξωκκλήσι του αγίου Ευσταθίου.]

— Α Π Ο Λ Υ Τ Ι Κ Ι Ο Ν —

Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Ἀγρευθεὶς οὐρανόθεν

πρὸς εὐσέβειαν ἔνδοξε,

τῇ τοῦ σοὶ ὀφθέντος δυνάμει,

δι’ ἐλάφου Εὐστάθιε,

ποικίλους καθυπέστης πειρασμούς,

καὶ ἤστραψας ἐν ἄθλοις ἱεροῖς,

σὺν τῇ θείᾳ σου συμβίῳ καὶ τοῖς υἱοῖς,

φαιδρύνων τοὺς βοῶντάς σοι·

δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ,

δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι,

δόξα τῷ δείξαντί σε ἐν παντί,

Ἰὼβ παμμάκαρ δεύτερον.

Ἕτερον τοῦ ἁγίου Εὐσταθίου.

Ἦχος α΄. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.

Ἐν τῷ μέσῳ τῆς ἐλάφου

τὸν Σταυρὸν θεασάμενος,

μεγαλώνυμε Μάρτυς,

ὦ Εὐστάθιε ἔνδοξε,

ἐδέχθης τὴν πίστιν τοῦ Χριστοῦ,

καὶ τοῦτον κηρύξας ὡς Θεόν,

καρτερῶν μετὰ συνεεύνου,

καὶ τῶν τέκνων σου, ἤθλησας ἄριστα.

Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ,

δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι,

δόξα τῷ ἀναδείξαντί σε λαμπρῶς,

Ἰὼβ τὸν δεύτερον.

— Κ Ο Ν Τ Α Κ Ι Ο Ν —

Ἦχος πλ. δ΄. Τῇ ὑπερμάχῳ.

Ὡς τῆς ἀνδρείας τοῦ Ἰὼβ ἔμψυχον ἄγαλμα,

καὶ τῶν Μαρτύρων κοινωνὸν καὶ ἀκροθίνιον,

ἐπαξίως εὐφημοῦμέν σε Ἀθλοφόρε.

Ὡς ὁ Παῦλος γὰρ θεόκλητος γενόμενος,

ἐμεγάλυνας τὸν Λόγον δι’ ἀθλήσεως.

Ὅθεν κράζομεν· χαίροις Μάρτυς Εὐστάθιε.

Ἕτερον τοῦ ἁγίου Εὐσταθίου.

Ἦχος β΄. Τὰ ἄνω ζητῶν.

Τὰ Πάθη Χριστοῦ,

παμμάκαρ μιμησάμενος,

καὶ τούτου πιών,

προθύμως τὸ ποτήριον,

κοινωνὸς Εὐστάθιε,

καὶ τῆς δόξης σύγκληρος γέγονας,

παρ’ αὐτοῦ τοῦ πάντων Θεοῦ,

λαμβάνων ἐξ ὕψους θείαν δύναμιν.

— Μ Ε Γ Α Λ Υ Ν Α Ρ Ι Ο Ν —

Οὐρανόθεν μάκαρ καταυγασθείς,

στήλη τῆς ἀνδρείας, ἀνεδείχθης ἐν πειρασμοῖς,

καὶ πανοικεσίᾳ, Εὐστάθιε ἀθλήσας,

τῆς ἄνω βασιλείας, ἀξίως ἔτυχες.

※

[Ιερομονάχου Μακαρίου

Σιμωνοπετρίτου:

«Νέος Συναξαριστής

της Ορθοδόξου Εκκλησίας»,

Τόμ. 1ος, Σεπτέμβριος,

σελ. 243–245.

Διασκευή από τα Γαλλικά:

Ιερό Κοινόβιο

Ευαγγελισμού της Θεοτόκου,

Ορμύλια Χαλκιδικής.

Εκδόσεις «Ίνδικτος».

Αθήναι Φεβρουάριος 2011².

Επιμέλεια ανάρτησης,

επιλογή θέματος και φωτογραφιών,

πληκτρολόγηση κειμένου:

π. Δαμιανός.]

※

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση

των αναρτήσεων από το «Ειλητάριον»,

αρκεί να αναφέρεται απαραίτητα

ως πηγή προέλευσης.