ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΦΙΛΟΚΑΛΙΚΗΣ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΦΙΛΟΚΑΛΙΚΗΣ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ

     Στον εσωτερικό μας κόσμο η κατάσταση είναι πάντα «άσχημη». Να μη δώσει ποτέ ο Θεός να δούμε ένα ωραίο πρωινό πως όλα στον ψυχικό μας κόσμο πάνε «περίφημα»! Θα πηγαίνουν άσχημα, ίσαμε που ο Κύριος με το απέραντο έλεός Του μας δεχτεί όλους· και τους δυνατούς και τους ασθενείς και τους άρρωστους από τις πολλές αμαρτίες και τους δίκαιους – για την αγάπη, τουλάχιστον, που Του έχουμε.

     Η αναισθησία, η σκλήρυνση και η απονέκρωση της ψυχής προέρχονται από αμαρτίες που παραμελήσαμε την ύπαρξή τους και δεν τις εξομολογηθήκαμε έγκαιρα. Πόσο ξαλαφρώνει η ψυχή, όταν εξομολογηθούμε ολόκληρη την αμαρτία αμέσως, ενόσω νοιώθουμε τις τύψεις και τον πόνο της!

     Η «νευρασθένεια» ή η «νευρικότητα» κ.τ.λ. είναι, νομίζω, απλώς διάφορες όψεις της αμαρτίας και, για την ακρίβεια, της αμαρτίας της υπερηφάνειας. Ο πιο μεγάλος νευρασθενής είναι ο διάβολος. Είναι ποτέ δυνατό να φανταστούμε σαν νευρασθενή κάποιον που είναι ταπεινός, καλός και καρτερικός; Και, αντίθετα, γιατί η νευρασθένεια εκδηλώνεται οπωσδήποτε με οργή, με νευρικότητα και με κατάκριση όλων των άλλων (εκτός από τον εαυτό μας!), με έλλειψη ανεκτικότητας, με μίσος προς τους ανθρώπους και με άκρα ευαισθησία (ή ευθιξία) σ’ ό,τι αφορά εμάς προσωπικά;

     Συχνά, ακόμη και τα «προτερήματά» μας αποδεικνύονται ελαττώματα. Για παράδειγμα, η αδιαφορία μας για τα χρήματα και για τη θέση μας στον κόσμο, κάποτε πηγάζει όχι τόσο από την εμπιστοσύνη μας προς τη Θεία Πρόνοια, αλλά από την οκνηρία και την απερισκεψία μας.

     Το ουσιώδες δεν είναι η συμπεριφορά ούτε τα λόγια ούτε οι πράξεις, αλλά εκείνο που γεμίζει την καρδιά μας. Πράξη «καλή» δεν είναι αυτή που φαίνεται καλή, μα αυτή που πηγάζει από το πλήρωμα της σπλαχνικής καρδιάς. Το ίδιο και τα κακά λόγια και οι κακές πράξεις, έχουν τη ρίζα τους σε μια καρδιά που ξεχειλίζει από κακές δυνάμεις. Το νά ’σαι καλός δεν σημαίνει να προετοιμάζεσαι να κάνεις «καλές» πράξεις, αλλά να συσσωρεύεις τη θέρμη της Χάρης του Θεού στην καρδιά σου· και αυτό γίνεται πρώτ’ απ’ όλα με τον εξαγνισμό και την προσευχή. Πώς να μη κρυολογήσουμε, παρά μόνο με το να κρατούμε μέσα μας ζεστασιά; Πώς να μη νοιώσουμε την παγωνιά στον κόσμο που ζούμε; Μόνο αν ντύσουμε την καρδιά μας με τη ζεστασιά της Χάρης του Αγίου Πνεύματος.

ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΕΛΤΣΙΑΝΙΝΩΦ

(1881–1934)

※

[ Πρεσβ. Αλεξάνδρου Ελτσιανίνωφ:

«Πνευματικά Κεφάλαια»

–Σημειώματα φιλοκαλικής αυτογνωσίας–

σελ. 102 και 104–105·

Μετάφρ.: Χαράλ. Ι. Ασσιώτης,

Εκδόσεις «Τήνος», Αθήνα 1992².

Επιμέλεια ανάρτησης:

π. Δαμιανός. ]

※

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση

των αναρτήσεων από το «Ειλητάριον»,

αρκεί να αναφέρεται απαραίτητα

ως πηγή προέλευσης.