Η «ΠΑΝ–ΑΔΥΝΑΜΙΑ» ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Η «ΠΑΝ–ΑΔΥΝΑΜΙΑ» ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

※

※

     Αυτό που σε αναπαύει στον Χριστό, είναι ο νέος και πρωτάκουστος τρόπος της πολιτείας και του κηρύγματός Του.

     Έρχεται πράος. Η βασιλεία Του, «δεν είναι από αυτόν τον κόσμο» (Ιωάν. ιη΄ 36). Προσφέρει την ειρήνη, «όχι όπως την δίνει ο κόσμος» (Ιωάν. ιδ΄ 27). 

     Σε κρίνει, με το να μη σε κρίνει: «Όποιος ακούσει τα λόγια Μου και δεν τα δεχτεί, αυτόν δεν θα τον κρίνω Εγώ· Ο λόγος που κήρυξα, αυτός θα τον κρίνει την έσχατη ημέρα» (Ιωάν. ιβ΄ 47–48). Είναι Θεός, γιατί ομολογεί πάνω στα πράγματα: «εγώ είμαι σκουλήκι κι όχι άνθρωπος» (Ψαλμ. κα΄ 7).

     Δεν μας κάνει συνηθισμένη διδασκαλία. Μπαίνει μέσα μας με την αγάπη Του. Μπαίνουμε μέσα Του με το μίσος μας.

     Είμαστε άρρωστοι, έχουμε κακία. Νομίζουμε ότι νικούμε όταν σκοτώνουμε τον άλλον. Έχουμε σκότιση του νου.

     Το ξέρει, το διακρίνει. Και συμπεριφέρεται ανάλογα με τη δική Του αγάπη και ανάλογα με τη δική μας αρρώστια.

     Πρέπει να βγει το πύον από την πληγή, για να ελευθερωθεί ο οργανισμός. Πρέπει να εμμέσει το δηλητήριο που πήρε ο άνθρωπος, για να αποφύγει τον κίνδυνο. Πρέπει, αν μπορείς, να αφήσεις τον άλλον να κινηθεί ελεύθερα, να βγάλει το άχτι του. Να εκτονωθεί η πίεση που του δημιουργεί προβλήματα και τον βασανίζει.

     Και Αυτός, έτσι συμπεριφέρεται. Δεν έρχεται να κρίνει, αλλά να σώσει τον κόσμο (πρβλ. Ιωάν. ιβ΄ 47). Δεν έχει αποστολή να εμπλακεί μαζί μας με την ίδια λογική που δεν λύνει το πρόβλημα αλλά το επιτείνει· που δεν θεραπεύει την αρρώστια αλλά την επιδεινώνει.

     Δεν περιμένει λογική συμπεριφορά από αυτούς που ενεργούν κάτω από ακάθαρτα πνεύματα και πάθη.

     Αφήνει όλους να κινηθούν κατά βούληση. Ο καθένας να μπορεί να υβρίσει, να κολαφίσει, να εμπαίξει. Οι άρχοντες και οι αρχόμενοι, οι εγγύς και οι μακράν.

     Εκείνος δεν κρίνει. Δεν διορθώνει. Δεν αμύνεται. Δεν θυμώνει. Δεν ζητά το δίκιο Του.

※

※

     (Εκείνη τη Μεγάλη Ώρα της προδοσίας και της σύλληψης), όλοι ενώνονται, όλοι συνεργάζονται. Και οι πρώην εχθροί (ο Ηρώδης και ο Πιλάτος), έγιναν φίλοι εκείνη την ημέρα, ενώ ήταν εχθροί (Λουκ. κγ΄ 12).

     Υπάρχει ένας άνισος αγώνας. Μια αναμέτρηση· όλων, εναντίον Ενός. Και Ενός, υπέρ πάντων.

     Όλοι, Τον καταδικάζουν σε θάνατο. Όλοι, συμφωνούν στο «σταυρωθήτω». Και στην ερώτηση «τί κακό έκανε;», η απάντηση είναι: «σταυρωθήτω» (Ματθ. κζ΄ 22–23).

     Αυτός, έχει τη δύναμη να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα. Να μην πληγώσει κανένα. Να μείνει μόνος. Να Τον εγκαταλείψουν όλοι. Να αντιμετωπίσει μόνος και άοπλος τους οπλισμένους και οργισμένους. Να τους δει να έρχονται εναντίον Του. Να τους βοηθά στο έργο τους, λέγοντάς τους: «Εγώ είμαι ο Ιησούς που ζητάτε. Συλλάβετέ με! Αφήστε τους άλλους ελεύθερους». Να πέφτουν κάτω οι οπλισμένοι ακούγοντας την ομολογία του Άοπλου: «Εγώ είμαι» (Ιωάν. ιη΄ 6).

     Εγώ είμαι που είπα να μην γίνει το δικό Μου θέλημα αλλά του «Άλλου».

※

 ※

     Να προχωρήσουν τα πράγματα στην καταδίκη, στη σταύρωση, στην ταφή του Αδύνατου.

     Εφαρμόσθηκε η «δικαιοσύνη» των Γραμματέων και Φαρισαίων. Επεβλήθη η τιμωρία που αποφασίσαμε όλοι. Ήλθε η τάξη και η ησυχία.

     Μας άφησε να «νικήσουμε» για να καταλάβουμε τι σημαίνει ήττα και τί σημαίνει νίκη.

     (Αυτός), έχει τη δύναμη να πολιτευθεί ως αδύνατος. Να νικήσει ως νικημένος, εσταυρωμένος, νεκρός. Να δώσει κουράγιο στους ηττημένους και να αναστήσει τους νεκρούς. Να κυκλοφορήσει στην ιστορία (των ανθρώπων) «με άλλη μορφή» (Μάρκ. ιστ΄ 12), να υπάρξει ως Ανύπαρκτος. 

     Τον σκοπό της αποστολής Του, εμείς δεν τον καταλαβαίνουμε. 

※

 ※

     Δεν είναι Θεός με τον τρόπο που νομίζουμε. Δεν είναι βασιλεύς όπως Τον περίμεναν και τον ήθελαν οι Ιουδαίοι. Δεν διαπληκτίζεται μαζί μας, όπως θα θέλαμε· και εμείς διαπληκτιζόμαστε μεταξύ μας. Δεν μας εμπαίζει με μαγείες, σημεία και τέρατα θαυματοποιών.

     Καλύτερα να μην Τον πιστέψουν, παρά να Τον πιστέψουν με ψέματα, κατά τον λογισμό τους, και να παριστάνουν οι άρρωστοι και πλανεμένοι τους δασκάλους και τους αποστόλους Του.

     Καλύτερα μια πραγματική άρνηση, παρά μια ψεύτικη πίστη. «Προτιμότερη μια πραγματική κόλαση, από έναν φανταστικό Παράδεισο» (Simone Weil).

     «Μακάρι να ήσουν κρύος ή ζεστός. Επειδή όμως δεν είσαι ούτε κρύος ούτε ζεστός αλλά χλιαρός, γι’ αυτό και θα σε ξεράσω από το στόμα Μου» (Αποκ. γ΄ 15–16).

     Αυτός ανέλαβε να μας θεραπεύσει όλες τις αρρώστιες, να μας ελευθερώσει από όλες τις ψευδαισθήσεις.

     Μας πείθει γιατί δεν κάνει το θέλημά Του, «αλλά το θέλημα του Πατέρα Του που Τον έστειλε» (Ιωάν. ε΄ 38).

     Δεν κάνει το θέλημά μας. Δεν κάνει ό,τι Του ζητούμε. «Ας κατέβει τώρα από τον σταυρό για να Τον πιστέψουμε κι εμείς» (Ματθ. κζ΄ 42).

     Μας αφήνει να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Μας αφήνει να νικήσουμε για να νικηθούμε συνειδητά και να νοιώσουμε προσωπικά ότι με το μίσος κερδίζουμε τον θάνατο. «Όλοι όσοι βγάζουν μαχαίρι, από μαχαίρι θα πεθάνουν» (Ματθ. κστ΄ 52). Με την αγάπη κερδίζουμε τη ζωή. Η λύση είναι να μην βιαστούμε, αλλά, μετά την εξομολόγηση των όποιων λογισμών και θελήσεών μας, να καταλήξουμε στο «γενηθήτω τὸ θέλημά σου». […]

     Το επικίνδυνο, εξακολουθεί να είναι ο μεγάλος Του σεβασμός προς τον άνθρωπο και το βάρος της ευθύνης που επωμίζεται ο άνθρωπος με την ελευθερία που του δίδει.

※

 ※

     Και τώρα που προχώρησαν οι επιστήμονες της σύγχρονης φυσικής, έχουν νέες γνώσεις και νέες απορίες. Θέτουν ερωτήματα και απασχολούνται με προβλήματα που παλαιότερα ήταν μόνο της φιλοσοφίας και της θεολογίας. Αισθάνονται ότι γνωρίζουν πολλά που αγνοούσαν. Γνωρίζουν πολλά για το πώς λειτουργεί το σύμπαν. Δεν ξέρουν όμως γιατί υπάρχει το σύμπαν.

     Έχουν κάνει διάγνωση «κάποιου παράγοντα» που δεν είναι ύλη ούτε ενέργεια.

     Και ο Ανύπαρκτος σιωπά, για να μιλήσουμε εμείς. Φανερώνεται, με το να κρύβεται. Και μας αφήνει περιθώρια να ζήσουμε, να προχωρήσουμε. Είναι μαζί μας, όσο και όπως χρειάζεται.

     Όπως η μάννα που μαθαίνει το παιδί της να περπατά, το βοηθά διακριτικά. Και το αφήνει, μόλις μπορεί να σταθεί στα πόδια του.

※

 ※

     Είναι μαζί μας, όχι όπως το φανταζόμαστε και όπως θα θέλαμε. Αλλά όπως η θεϊκή Του πρόνοια υπαγορεύει, για να βοηθήσει τον άνθρωπο «εἰς προκοπὴν βίου καὶ πίστεως καὶ συνέσεως πνευματικῆς» (Λειτουργία Ιερού Χρυσοστόμου, Ευχή πιστών β΄). 

※

※

     […] Ο άνθρωπος, γέννημα αγάπης, δυνάμει θεός κατά Χάριν, κέντρο του σύμπαντος, ανακεφαλαίωση του όλου, έχει δρόμο ακόμη να κάνει.

     Υπερηφανευόμενος, δια της ύβρεως, σκοτίζεται. Χάνει τον εαυτό του και τον κόσμο.

     Ταπεινούμενος, διά της ευγνωμοσύνης και ευχαριστίας, φωτίζεται. Του χαρίζονται όλα. Είναι «σαν να μην έχει τίποτα και να κατέχει τα πάντα» (πρβλ. Β΄ Κορ. στ΄ 10).

     Πέρα από τις θεωρίες και τις απόψεις μας, την πίστη και την απιστία μας, υπάρχει ο Ων που είναι Αυτός που είναι. Υπάρχει το σύμπαν και εμείς, επειδή Αυτός είναι όπως είναι. Φαίνεται, με το να κρύβεται. Μας κάνει συντροφιά, με το να φεύγει. Μένει μαζί μας, αναλαμβανόμενος: «Σας συμφέρει Εγώ να φύγω» (Ιωάν. ιστ΄ 7).

※

 ※

[Αρχιμ. Βασιλείου (Γοντικάκη), Προηγουμένου Ιεράς Μονής Ιβήρων: «Απολυτίκιον», κεφ. 8ο, σελ. 133–138 και 144–146,

Ιερά Μονή Ιβήρων – Άγιον Όρος, Φεβρουάριος 2011¹.]

※

※