ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ

ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ

     Όπως ο αέρας είναι απαραίτητος για τη ζωή του σώματος, έτσι απαραίτητο είναι και το Άγιο Πνεύμα για τη ζωή της ψυχής. Ο αέρας και το Πνεύμα μοιάζουν μεταξύ τους. Και «πνεύμα» αυτό ακριβώς σημαίνει: «πνοή».

     «Ο άνεμος πνέει όπου θέλει· ακούς τη βοή του, αλλά δεν ξέρεις από πού έρχεται και προς τα πού πηγαίνει· έτσι, συμβαίνει με τον καθένα που γεννιέται από το Άγιο Πνεύμα» (Ιωάν. 3, 8).

     Το Άγιο Πνεύμα, με τη Χάρη του Πατρός, ζωογονεί όλη την κτίση. Σαν τον αέρα φθάνει παντού και διεισδύει παντού. Γι’ αυτό και λέμε στην προσευχή μας προς Αυτό: «Ὁ πανταχοῦ παρὼν καὶ τὰ πάντα πληρῶν». Όσοι προσεύχονται θερμά, ελκύουν το Άγιο Πνεύμα πάνω τους και προσεύχονται μέσα σ’ Αυτό. Για τον πιστό άνθρωπο είναι εύκολο να ελκύσει το Άγιο Πνεύμα πάνω του, όσο εύκολο είναι να αναπνέει τον αέρα γύρω του.

     Το Άγιο Πνεύμα έχει πολλούς δρόμους και ποικίλους τρόπους για να κυριεύσει τη ψυχή μας. Τους δρόμους της άδολης πίστης, της αληθινής ταπεινοφροσύνης, της αγάπης προς τον Θεό και προς τον πλησίον· αλλά και άλλους ακόμη. Ανάμεσα σ’ αυτούς τους δρόμους είναι και οι θλίψεις, αν εμείς τις υπομένουμε καρτερικά. Αυτές αποκλείουν την είσοδο στο πονηρό πνεύμα, μαλακώνουν την καρδιά και την καθιστούν ικανή να δεχθεί τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος.

     Ο Παράκλητος, το Άγιο Πνεύμα, είναι Αυτό που συνέχει το σύμπαν· μας χαρίζει την ειρήνη, την ταπείνωση, τη δίψα για το αγαθό. Ενεργεί μέσα στη ψυχή και τη διατηρεί απλή. Την ενισχύει, τη ζωοποιεί. Γίνεται ένα πνεύμα μαζί μας και μας κάνει ομοίους Του. Είναι το Πνεύμα που «εισχωρεί σ’ όλες τις καθαρές, τις ευαίσθητες και τις λεπτές υπάρξεις» (πρβλ. Σοφ. Σολ. 8, 23). «Όλοι μας γίναμε ένα σώμα γιατί όλοι ποτισθήκαμε από το Ένα και το Αυτό Πνεύμα» (Α΄ Κορ. 12, 13). Όλοι οι αληθινά πιστοί είναι διαποτισμένοι από το Πνεύμα του Θεού, όπως το σφουγγάρι διαποτίζεται ολόκληρο από το νερό.

     Βλέπουμε παντού πάνω στη γη τον Θείο Τεχνίτη, το Άγιο Πνεύμα, να φανερώνει τη σοφία Του με τα έργα Του. Βλέπουμε παντού το ζωοποιό Πνεύμα να πλάθει, σαν ένας κεραμέας, πολύμορφα ωραία σκεύη, είτε άψυχα είτε έμψυχα. Ιδιαίτερα Το βλέπουμε αυτό στην περίπτωση των αγίων ανθρώπων, που είναι οι ένδοξοι και πανέμορφοι ναοί του Θεού· ενώ στην περίπτωση των άπιστων και ασεβών ανθρώπων, βλέπουμε το έργο του πονηρού: πάθη, ταραχές, μίση, συγκρούσεις…

     Με τη ρυπωμένη, τη σκοτεινή και κακοποιό ζωή, η ψυχή βλασφημεί τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, τον «Παράκλητο»· δηλαδή, τον «Παρηγορητή» και τον «Υποστηρικτή» μας. Αντίθετα υπάρχουν άνθρωποι, που με την καλοπροαίρετη ψυχή τους, είναι ικανοί να στηρίζουν τους άλλους με τα λόγια τους, δοξάζοντας έτσι τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα· τον «Παράκλητο»: «Αυτόν που μας ενισχύει σε κάθε μας θλίψη. Και, με τον ίδιο τρόπο που μας ενισχύει ο Θεός, μπορούμε έπειτα κι εμείς να ενθαρρύνουμε όσους αδελφούς περνούν κάθε είδους θλίψη» (Β΄ Κορ. 1, 4).

     Ο Παράκλητος, λοιπόν, στηρίζει και παρηγορεί τη ψυχή. Και αυτό το κάνει καθώς εμείς αγωνιζόμαστε στο στάδιο των αρετών ή περνάμε θλίψεις και δοκιμασίες. Όταν κάνεις μια καλή πράξη, χαίρεσαι και νοιώθεις τη ψυχή σου «παρηγορημένη». Γιατί; Γιατί το Άγιο Πνεύμα, ο Παράκλητος, «ὁ πανταχοῦ παρὼν καὶ τὰ πάντα πληρῶν», είναι μέσα σου. Αντίθετα, αν κάνεις κάτι κακό, νοιώθεις θανάσιμα αισθήματα μέσα στη ψυχή σου. Γιατί άφησες το πονηρό πνεύμα να σε κυριεύσει. Το Άγιο Πνεύμα μάς είναι απαραίτητο για όλα τα καλά έργα. Είναι η δύναμή μας, είναι το φως μας και η στήριξή μας.

     Παρατήρησε τη διαφορά ανάμεσα στην παρουσία του ζωοποιού Πνεύματος και την παρουσία του πονηρού πνεύματος: όταν οι λογισμοί της ψυχής σου είναι αγαθοί, νοιώθεις χαρά και αγαλλίαση. Αυτό το αίσθημα είναι καρπός της παρουσίας του Αγίου Πνεύματος. Όταν, αντίθετα, κακοί λογισμοί και αμαρτωλές επιθυμίες σε κατέχουν, νοιώθεις να είσαι ταραγμένος και γεμάτος άγχος. Αυτό σημαίνει την παρουσία του πονηρού πνεύματος μέσα σου. Αν βρίσκεσαι στην τελευταία περίπτωση, προσευχήσου στο Άγιο Πνεύμα να σου δώσει ζωή και φως.

     Πέσε ευθύς στα γόνατα και εξομολογήσου την αμαρτία σου στο Άγιο Πνεύμα, λέγοντας μέσα από τα βάθη του είναι σου:

     «Ω, Πνεύμα Άγιο!

     Σε λύπησα, εγώ ο άθλιος,

     με το πνεύμα της απείθειας

     και του πάθους μου!».

     Και κατόπιν πες, με όλη σου την καρδιά και με τη βεβαιότητα για την πανταχού παρουσία του Αγίου Πνεύματος, την ευχή της Εκκλησίας:

     «Βασιλεῦ οὑράνιε,

     Παράκλητε,

     τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας,

     ὁ πανταχοῦ παρὼν

     καὶ τὰ πάντα πληρῶν,

     ὁ θησαυρὸς τῶν ἀγαθῶν,

     καὶ ζωῆς χορηγός,

     ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἐμοὶ

     καὶ καθάρισόν με ἀπὸ πάσης κηλίδος,

     καὶ σῶσον, Ἀγαθέ,

     τὴν ἐμὴν ψυχήν!».

     Και τότε είναι που η ψυχή σου θα πλημμυρίσει από ταπείνωση, ειρήνη και ευλάβεια.

     Αν μας έχει γίνει συνήθεια η προσευχή για τους αδελφούς μας και για τη σωτηρία τους, τότε το Πνεύμα το Άγιο θα μας δίνει πολλά χαρίσματα. Γιατί Αυτό πρώτα–πρώτα θέλει να μας σώσει όλους, με κάθε τρόπο. Αρκεί, να μην Του βάζουμε εμείς εμπόδια με τη σκληροκαρδία μας. Επειδή ακριβώς «Αυτό το Πνεύμα είναι που μεσιτεύει στον Ίδιο τον Θεό για ’μας με στεναγμούς που δεν μπορούν να εκφραστούν με λόγια» (Ρωμ. 8, 26).

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΡΟΝΣΤΑΝΔΗΣ

(1829–1908)

    

※

[ Αγίου Ιωάννου της Κρονστάνδης:

«Η εν Χριστώ ζωή μου»

(ιεροί λογισμοί μιας οσίας ψυχής)·

Μετάφραση:

Βασίλειος Μουστάκης.

Κεφάλαια:

§20, §12, §66, §86, §122, §292, §401,

§570, §577, §616, §692 και §697·

σελ. 20, 24, 45, 53, 71, 127, 173,

235, 236, 246, 270 και 271.

Εκδόσεις «Αστέρος»·

Αθήνα, 1998⁶.

Επιμέλεια ανάρτησης:

π. Δαμιανός. ]

※

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση

των αναρτήσεων από το «Ειλητάριον»,

αρκεί να αναφέρεται απαραίτητα

ως πηγή προέλευσης.