ΟΣΙΟΙ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ Ο ΡΗΤΩΡ ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΦΑΝΗΣ

ΟΣΙΟΙ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ Ο ΡΗΤΩΡ ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΦΑΝΗΣ

     Ο όσιος Διονύσιος, επιδιδόμενος από νεαρή ηλικία στη μελέτη των Αγίων Γραφών και άλλων επιστημών, απέκτησε απέραντες γνώσεις χάρις στις οποίες έλαβε και την προσωνυμία του «Ρήτορος». Μένοντας ωστόσο ανικανοποίητος από τις θύραθεν επιστήμες, επιδίωξε να προοδεύσει στη θεία φιλοσοφία και, αρνούμενος τον κόσμο, εκάρη μοναχός στην Κωνσταντινούπολη, σε ό,τι είχε απομείνει από την περίφημη Μονή του Στουδίου.

     Ας έχουμε υπόψη ότι, μετά την Άλωση της Πόλης από τους Τούρκους, ο ναός της περίφημης αυτής Μονής είχε μετατραπεί σε τζαμί —από τον οποίο σήμερα δεν σώζονται παρά μόνο ερείπια—, αλλά είναι πιθανόν η αδελφότητα να εξακολουθούσε να λειτουργεί κάπου αλλού. Περί τα τέλη του 16ου αιώνα, ένας άλλος Έλληνας ρήτορας, ο Δαμασκηνός, που έγινε αργότερα επίσκοπος Ρεντίνας, ονομάζεται επίσης Στουδίτης, όπως και ο όσιος Διονύσιος.

     Μετά από λίγο, διψώντας για περισσότερη ησυχαστική βιοτή, αποσύρθηκε στο Άγιον Όρος σ’ ένα κελλί αφιερωμένο στην Αγία Τριάδα, κοντά στις Καρυές. Ακόμα κι εκεί όμως, δεν στάθηκε δυνατό να γευθεί το μέλι της ησυχίας, διότι η φήμη του απλώθηκε γρήγορα και πλήθος προσκυνητών και μοναχών έρχονταν σε αυτόν για να εξομολογηθούν και να ζητήσουν πνευματική συμβουλή. Για τον λόγο αυτό, αναχώρησε για τη Σκήτη της Αγίας Άννης, που τότε ονομαζόταν «Σκήτη της Λαύρας», όπου ζούσαν μερικοί ασκητές με μεγάλη σκληραγωγία. Συνοδευόμενος από τον μαθητή του Μητροφάνη, ο όσιος Διονύσιος εγκατέστησε την πνευματική του παλαίστρα σε σπήλαιο κοντά στη Σκήτη, τοποθεσία που έλαβε αργότερα την ονομασία «Μικρά Αγία Άννα». Εκεί μπορούσαν να προσκαρτερούν μέσα στην ησυχία, υψούμενοι πνευματικά κάθε ημέρα από δόξα σε δόξα, με την αδιάλειπτη προσευχή. Έγιναν έτσι σκεύη εκλογής της θείας Χάριτος και γεύθηκαν τις απαρχές της αιώνιας ζωής. Κατόπιν αιτήματος των κατοίκων της περιοχής, ο όσιος Μητροφάνης, που είχε χειροτονηθεί πρεσβύτερος, βγήκε από το Άγιον Όρος και περιέτρεχε τα χωριά εξομολογώντας τους χριστιανούς και παροτρύνοντάς τους να τηρούν τις εντολές του Θεού. Μετά την επιστροφή τους στο ερημητήριό τους, ο όσιος Διονύσιος ο Ρήτωρ παρέδωσε ειρηνικά το πνεύμα του στον Θεό, στις 9 Ιουλίου 1606, σύντομα δε εξεδήμησε προς συνάντησή του και ο Μητροφάνης. Ο τόπος ωστόσο όπου απόκεινται τα τίμια λείψανά τους παραμένει άγνωστος.

—ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ—

Ἦχος γ΄. Θείας πίστεως.

Θείοις ἄνθραξι, τῆς ἐγκρατείας, πάθη φλέξαντες, τὰ φρυγανώδη, ἀσκητικῶς ἐν τῷ Ἄθῳ ἠστράψατε· τῷ γὰρ ἀδύτῳ φωτὶ λαμπρυνόμενοι, τῶν θεοφόρων ἐφάμιλλοι ὤφθητε· Διονύσιε σοφέ, καὶ θεῖε Μητρόφανες, αἰτούμενοι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

—ΚΟΝΤΑΚΙΟΝ—

Ἦχος πλ. δ΄. Τῇ ὑπερμάχῳ.

     Ὡς τῆς Τριάδος μυστηπόλοι ἱερώτατοι

     Καὶ τῶν Ὁσίων κοινωνοὶ καὶ ἰσοστάσιοι

     Διονύσιε σοφὲ σὺν τῷ Μητροφάνει,

     Μὴ ἐλλείπητε ἐχθροῦ τὰ πανουργεύματα

     Ἃ τεκταίνει καθ’ ἡμῶν συντρίβειν πάντοτε,

     Ἵνα κράζομεν· θεοφόρητοι χαίρετε.

—ΜΕΓΑΛΥΝΑΡΙΟΝ—

Χαίροις τῶν Ὁσίων δυὰς σεπτή, οἱ ἀμέμπτῳ βίῳ, διαπρέψαντες ἐπὶ γῆς, σὺν τῷ Διονυσίῳ, Μητρόφανες θεόφρον, Τριάδος τῆς Ἁγίας, θεῖοι θεράποντες.

※

[ Ιερομονάχου Μακαρίου

Σιμωνοπετρίτου:

«Νέος Συναξαριστής

της Ορθοδόξου Εκκλησίας».

Τόμ. 11ος (Ιούλιος),

σελ. 96–97.

Διασκευή από τα Γαλλικά:

Ξενοφών Κομνηνός.

Θεώρηση κειμένου:

Γαβριήλ Νικολάου Πεντζίκης.

Εκδόσεις «Ίνδικτος»·

Αθήναι, Ιούνιος 2008².

 Επιμέλεια ανάρτησης,

π. Δαμιανός. ]

※

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση

των αναρτήσεων από το «Ειλητάριον»,

αρκεί να αναφέρεται απαραίτητα

ως πηγή προέλευσης.