ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΓΙΕΣ ΚΑΙ ΙΕΡΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ

ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΓΙΕΣ ΚΑΙ ΙΕΡΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ

     Σήμερα, κατά την πρώτη Κυριακή των Νηστειών, η Εκκλησία μας θέλησε, πολύ σοφά, να εορτάζει την τιμή προς τις άγιες και ιερές Εικόνες του Χριστού, της Κυρίας Θεοτόκου και όλων των Αγίων. Αλλά, τι είναι οι εικόνες; Μήπως είναι είδωλα; Μήπως είναι ξόανα; Μήπως είναι ύλη που δεν της αρμόζει καμία τιμή και ευλάβεια από μέρους μας;

     Αδελφοί μου· Οι εικόνες είναι το πιο αγνό και θεολογικό τεκμήριο της Πίστης μας. Ατενίζουμε προς αυτές, κοιτάμε με το όμμα της καρδιάς μας το πρόσωπο του Χριστού, της Παναγίας και των Αγίων μας και αμέσως αισθανόμαστε ότι παίρνουμε θάρρος, δύναμη, ειρήνη, Χάρη Θεού. Οι εικόνες είναι τα άφθαρτα κοσμήματα της Εκκλησίας μας. Με αυτές αναγόμαστε άμεσα στα πολύπτυχα θέματα της βιβλικής ιστορίας, στα ζωντανά κεφάλαια του ιερού Ευαγγελίου· το Ευαγγέλιο του Χριστού χάρη σε αυτές γίνεται όραση, θέα, θεωρία, ενατένιση που φέρνει πολλές πειστικές απαντήσεις μέσα στην καρδιά μας. Η σχέση μας με τον Χριστό λαμβάνει την πρόταση και το δικαίωμα της όψης, του προσώπου, της ορατής και απτής παρουσίας. Ενδεείς αλλά και περιχαρείς βλέπουμε Αυτόν που θέλησε να ιδωθεί μέσα από την άρρητη ενανθρώπησή Του, μέσα από την πανάχραντη σάρκα Του. Ο Χριστός μέσω των ιερών εικόνων Του οράται σε μας· και «οράται», γιατί έγινε άνθρωπος για μας, έλαβε σάρκα και οστά, περπάτησε και ομίλησε μαζί μας, έγινε σύσκηνος και συνοδίτης μας, κι εμείς δεν θα Τον ιστορούμε επειδή μας συντρίβει ορθολογιστικά το ακατανόητο της εγγύτητάς Του, επειδή μας καταβάλει νοησιαρχικά το απίστευτο της προς εμάς συμμορφίας Του; Πρέπει επιτέλους διά της Ορθόδοξης Πίστεως να «δούμε» πόσο Όμοιος μ’ εμάς έγινε, για να «εννοήσουμε» και πόσο όμοιοι προς Αυτόν μας καλεί ακατάπαυστα να γίνουμε. Το ίδιο και η Παναγία, η Κυρία Θεοτόκος, η οποία, κατά την επίγεια πορεία της, βρισκόταν δυναμικά μέσα στην Εκκλησία του Χριστού, ενίσχυε και κατεύθυνε τους Αποστόλους, καθώς και όλη την Εκκλησία, με τη μορφή της, με το πρόσωπό της, με την παρουσία της, με τον λόγο της, με τις πράξεις της, κι εμείς δεν θα αναθαρρήσουμε και δεν θα την ιστορήσουμε με πόθο, πίστη και ευλάβεια; Ποιος δεν γνωρίζει ότι, κατά τον ισχυρό λόγο της παράδοσής μας, οι πρώτες ιστορήσεις της Θεοτόκου έγιναν με τη θέληση, την κατάφαση και την ευλογία της ίδιας της Παναγίας από τα χέρια και τον χρωστήρα του Αποστόλου και Ευαγγελιστού Λουκά; Αυτό δεν είναι (ή δεν πρέπει να είναι) για μας μια αποκάλυψη και μια παρακαταθήκη;

     Οι εικόνες είναι το αποκούμπι μας· με αυτές εμείς λαμβάνουμε μυστικά δύναμη στην καρδιά και, έτσι, μπορούμε πραγματικά να συνεχίζουμε, μπορούμε να υπομένουμε, μπορούμε να ζούμε την Πίστη μας, μέσα από τη χάρη που αυτές μεταδίδουν ακόρεστα. Όταν όλος ο κόσμος, που με την αμαρτία και την πονηρία του μας απογοητεύει σκληρά, εμείς αντλούμε ισχύ και θαλπωρή μέσα από τη χάρη των ιερών εικόνων.

     Μπροστά στις άγιες εικόνες εμείς, σαν πρόσωπα και σαν εκκλησία, προσευχόμαστε διαρκώς. Μπροστά στις άγιες εικόνες εναποθέτουμε τις δεήσεις μας, τις παρακλήσεις μας, τις προσευχές μας. Μέρα-νύχτα, κάθε ώρα και στιγμή. Πόσο διαφορετικά αισθανόμαστε, πόσο διαφορετικοί είμαστε, κάθε φορά που αντλούμε δύναμη, κραταίωση, ενίσχυση και χάρη Θεού, όταν σηκωνόμαστε από την προσευχή μπροστά στις άγιες εικόνες! Μπροστά στο τέμπλο της Εκκλησίας, μπροστά στο εικονοστάσι του σπιτιού, της κατ’ οίκον εκκλησίας, μπροστά στα ορθόδοξα προσκυνητάρια των δρόμων και των αυλών μας, εμείς ατενίζουμε τον ουρανό της θείας αγάπης, το πνευματικό στερέωμα των Αγίων της Εκκλησίας.

     Οι άγιες εικόνες μάς βλέπουν, όταν εμείς νιώθουμε ότι δεν μας βλέπει και δεν μας προσέχει κανείς· οι άγιες εικόνες μάς ακούν κι όταν οι πάντες κωφεύουν στον πόνο και στον πειρασμό μας, όταν δεν λέμε τίποτα σε κανέναν, όταν δεν μας βρίσκονται λόγια και φράσεις να εκφράσουμε, όταν η ψυχή μας μιλά αλάλητα και βοά με τη σιγή της· οι άγιες εικόνες μάς μιλούν ακόμη και με την παραδείσια σιωπή τους, μας πληροφορούν και μας τονώνουν· οι άγιες εικόνες γλυκαίνουν μέσα μας τα φαρμάκια αυτού του βίου, μας ενισχύουν στον αγώνα μας, μας φυλάσσουν από κάθε κακό και από κάθε πειρασμό.

     Σπίτι που –όχι τυπικά, όχι μηχανικά, αλλά με πίστη καρδιακή– έχει άγιες εικόνες, αυτό το σπίτι είναι και γίνεται μια φωλιά του Θεού. Σπίτι που έχει κανδήλι αναμμένο μπροστά στις άγιες εικόνες, κατά την αναλογία της ζωής και της προαίρεσης, έχει άσβεστη την πίστη στις καρδιές αυτών που το κατοικούν. «Σβησμένα κανδήλια–σβησμένες ψυχές!», έλεγε πολύ σωστά ένας Γέροντας.

     Οι άγιες εικόνες είναι από μόνες τους μια ορθόδοξη δογματική αποκάλυψη: Ο αόρατος Θεός θέλει και ευδοκεί να εικονίζεται και να οράται μέσα από τις άγιες εικόνες Του. Ποιοι είμαστε εμείς που, με τη στενή και περιορισμένη λογική μας, θα θέσουμε όρια, αλλοιώσεις ή μετατροπές σε αυτή Του την υπέρλογη ευδόκηση, σε αυτό το παμφιλάνθρωπο θέλημά Του;

     Οι άγιες εικόνες μυροβλύζουν, ευωδιάζουν, τέρπουν και συγκινούν, κομίζουν αγαλλίαση στην καρδιά, αφύπνιση στη ναρκωμένη μας συνείδηση. Οι άγιες εικόνες αλγούν και όχι λίγες φορές μας προειδοποιούν και μας προετοιμάζουν για κάποιο μελλούμενο με τα διάφορα σημεία τους, με κρότο, με κούνημα, με παλμό, με συσσεισμό, ακόμη και με αίμα ή με δάκρυα.

     Οι άγιες εικόνες εμφανίζονται αναπάντεχα ή εξαφανίζονται ξαφνικά, πετούν στον αέρα, υπερίπτανται επί των εδαφών, επιπλέουν στα ύδατα, γίνονται άκαυστες και απυρίκαυστες, παύουν θεομηνίες και καταστροφές, αλλάζουν σχήμα και λαμβάνουν κίνηση, αλλάζουν μόνες τους τόπους και τοποθεσίες, γιατί θέλουν να καταδείξουν σε μας την εξαίρετη χάρη με την οποία είναι φορτισμένες εκ Θεού. Οι άγιες εικόνες είναι και γίνονται αχειροποίητες με θαυμαστό τρόπο, ακριβώς γιατί έτσι γίνεται σε μας εμφανές ή αντιληπτό το θέλημα του αγίου Θεού, η βούληση της Παναγίας ή των όποιων Αγίων που εικονίζουν.

     Οι άγιες εικόνες φυλάνε και σκέπουν κυριολεκτικά τις ζωές μας, τα σπιτικά μας, φρουρούν τον χώρο όπου ζούμε και κινούμαστε κι ας μη το ξέρουμε κι ας μη το καταλαβαίνουμε εμείς. Πόσοι χριστιανοί γλύτωσαν από απροσδόκητους πειρασμούς ή ανυπολόγιστους κινδύνους επειδή τους φρουρούσε μυστικά η χάρη μιας ιεράς εικόνας που είχαν στο σπιτικό τους, στην εργασία ή στο αμάξι τους;

     Στις άγιες εικόνες τοποθετούμε το κανδήλι, το κερί, το θυμίαμα, τα στέφανα του γάμου μας, το μυρέλαιο της βαπτίσεως, κάτι ιερό, κάτι που να έχει πολύτιμη αξία και σημασία για μας.

     Στις άγιες εικόνες εμείς εναποθέτουμε τις ελπίδες μας, τους πόθους μας, τις προσδοκίες μας, τις αγωνιώδεις προσευχές μας ή τις ασυγκράτητες ευχαριστίες μας, το κλάμα και τη χαρά μας.

     Όλη η θεία λατρεία της Εκκλησίας μας γίνεται αντάμα με τις ιερές εικόνες. Η θεία Λειτουργία, γίνεται κυρίως και πρωτίστως με αυτές. Όλα τα μυστήρια της Εκκλησίας τελούνται μπροστά σε αυτές. Οι αγιασμοί, τα ευχέλαια, οι ακολουθίες, οι ιεροπραξίες, οι τελετές, τα πάντα μέσα στην αγία μας Εκκλησία, γίνονται με τις εικόνες, μαζί με τις εικόνες, διά των αγίων εικόνων. Γιατί αυτό; Γιατί όλα αγιάζονται, όλα πρέπει να αγιάζονται και να ευλογούνται με τις άγιες εικόνες, δηλαδή με την απτή παρουσία του Θεού, μέσα στην παρουσία του Θεού, διά της παρουσίας του Θεού. Αυτή δε η παρουσία του Θεού, δεν είναι μια ιδέα, μια θεωρία, μια αντίληψη, μια σοφιστεία ή μια φιλοσοφία. Αλλά είναι απτό, χειροπιαστό γεγονός. Αυτό το γεγονός δηλώνει αισθαντικά και η ορθόδοξη εικόνα. Η παρουσία του Θεού έχει πρόσωπο, έχει πρόσωπο που βλέπεται κατά χάρη και ιστορείται με πίστη και ευλάβεια.

     Σπίτι χωρίς μια ορθόδοξη, βυζαντινή εικόνα, πώς να έχει μέσα του χάρη Θεού, ομόνοια και πίστη; Καρδιά, χωρίς την ενθύμηση μιας ιερής και θείας εικόνας μέσα της, χωρίς την ευλαβική ενατένιση εμπρός σε μια εικόνα, πώς μπορεί να ζει τον Θεό που σαρκώθηκε και έγινε ορατός για χάρη της; Πόση βουβή μοναξιά, πόση καταχνιά απιστίας, βασιλεύει μέσα σε μια ψυχή που δεν έμαθε να έχει πλάι της σαν πνευματική συντροφιά τις εικόνες της Ορθόδοξης Πίστης μας;

     Όλοι μαζί, με πίστη καρδιακή, κατά τη δύναμη του πόθου του ο καθένας, ας αγκαλιάσουμε τις εικόνες, τις εικόνες της Πίστης και της Ορθοδοξίας μας, της Πατρίδος και του Τόπου μας, της δικής μας Παράδοσης αλλά και ολάκερης της χριστιανικής Οικουμένης, ας τις ασπαζόμαστε με θέρμη καρδιάς, για να ζούμε και για ζήσουμε από τώρα τον Παράδεισο του Χριστού, για να βιώνουμε τη ζωοποιό κοινωνία μαζί Του, την ένθεη κοινωνία του Κυρίου μας μαζί με την Παναγία Μητέρα Του, μαζί με όλους τους Αγίους Του. Αμήν, γένοιτο.

π. Δαμιανός

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση

των αναρτήσεων από το «Ειλητάριον»,

αρκεί να αναφέρεται απαραίτητα

ως πηγή προέλευσης.