Ο ΠΑΤΗΡ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΕΝΑΓΙΑΣ

Ο ΠΑΤΗΡ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΕΝΑΓΙΑΣ

     Ο πατήρ Γεράσιμος Μενάγιας (1881–1957) ήταν από ονομαστή και πλούσια οικογένεια των Αθηνών και είχε σπουδάσει χημικός στη Ζυρίχη της Ελβετίας.

     Εκεί, όντας νεαρός, και πάνω στην ηλικία της νεότητάς του, ηλικία των σφοδρών και αλλεπάλληλων αμφισβητήσεων, διαβρώθηκε στην πίστη του, διότι τότε στα πανεπιστήμια της Δύσης δίδασκαν αναγκαστικά την αθεϊστική εξέλιξη. Χωρίς Θεό τα πάντα επιτρέπονται.

     Κατόπιν έμπλεξε με τον πνευματισμό, τη δαιμονική αυτή μάστιγα. Ο Θεός όμως απ’ αυτή τη θλιβερή ανάμειξη έβγαλε ένα καλό: γνώρισε ο νεαρός Μενάγιας πως υπάρχει πνευματικός κόσμος και δαιμόνια. Τόσο δε τρόμαξε, ώστε εγκατέλειψε τον αθεϊσμό και τον πνευματισμό και στράφηκε ολόψυχα προς την ευαγγελική διδασκαλία του Χριστού.

     Το 1905 σταμάτησε για λίγο τις σπουδές του, για να καταταγεί ως αντάρτης στο θρυλικό σώμα του ηρωικού Παύλου Μελά.

     Το 1920, σε ηλικία 39 ετών, πήγε στο Άγιον Όρος κι έγινε υποτακτικός του ονομαστού Γέροντος Καλλινίκου του Ησυχαστού (1853–1930). Δυστυχώς όμως, τον τυραννούσαν τρεις ανίατες ασθένειες και επειδή από το κλίμα των Κατουνακίων δεν βοηθιόνταν, ο Γέροντάς του, το 1925, τον έστειλε να μείνει στον Άγιο Βασίλειο, μέρος ξηρό και άκρως ησυχαστικό. Ο περιβόητος όσιος Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής και Σπηλαιώτης (1897–1959) έφθασε εκεί στον Άγιο Βασίλειο τρία χρόνια αργότερα, δηλαδή το 1928.

     Μετά από μερικά χρόνια και με την παρότρυνση άλλων ασκητών, πήγε στον Γέροντα Ιωσήφ ο πατήρ Γεράσιμος και του εκμυστηρεύθηκε τις φοβερές πρακτικές δυσκολίες από τις ασθένειές του. Η συνάντηση αυτή θα πρέπει να έγινε στα τέλη του 1934.

     Ο Γέροντας Ιωσήφ, μόλις του μίλησε ο πατήρ Γεράσιμος, τον συμπόνεσε και του λέει:

     –Κάτσε ’δω κι εγώ μπορώ να σε βοηθήσω.

     Μαζί του κουβαλούσε ο πατήρ Γεράσιμος μια μικρή βαλίτσα. 
     Τον ρώτησε, λοιπόν, ο Γέροντας Ιωσήφ:

     –Εδώ μέσα τι έχεις;

     –Φάρμακα, Γέροντα.

     –Λοιπόν· γίνεσαι αμέσως καλά, μόνο να πιστέψεις ότι δύναται ο Θεός να σε θεραπεύσει. Θα πετάξεις όλ’ αυτά τα φάρμακα, τα μπουκάλια και τις ενέσεις, πέρα κάτω στα βράχια.

     Του το είπε αυτό, γιατί κατάλαβε ότι ήταν προσκολλημένος στα φάρμακα.

     –Μα, Γέροντα, δυσκολεύομαι! του λέει ο πατήρ Γεράσιμος.

     –Του ξαναλέει ο Γέροντας:

     –Πέταξέ τα όλ’ αυτά και ό,τι θα σου δώσω εγώ θα το πάρεις και θα γίνεις καλά.

     –Και τι να πάρω;

     –Να φας σαρδέλες ακαθάριστες, παστές.

     Και παρά τις λογικές του αντιδράσεις, ο Γέροντας τού τόνισε:

     –Πρέπει ν’ αφήσεις όλη σου την ελπίδα στον Θεό και, αφήνοντας την κοσμική ιατρική γνώση, ν’ ακολουθήσεις την πίστη. Και αντί για δέκα φορές που τρως τη μέρα, θα τρως μία.

     –Κι αν πεθάνω;

     –Να πεθάνουμε ήρθαμε εδώ. Μη δειλιάζεις.

     –Μα, δεν μπορώ.

     –Ε, τι άλλο να σου πω; Ή θα μ’ ακούσεις ή το πρωί πήγαινε κάπου αλλού.

     –Μα, Γέροντα, εγώ ήρθα κοντά σου για να με κάνεις καλά.

     –Σου είπα· εδώ για να μείνεις, θέλω δυο πράγματα από σένα: να πετάξεις τα φάρμακα και να τρως μια φορά τη μέρα.

     –Μα, Γέροντα, αυτό δεν γίνεται.

     –Πολύ καλά, όπως αναπαύεσαι· τότε φύγε.

     –Δεν μπορώ, Γέροντα!

     Υπέφερε πολύ ο μακάριος Γέροντας Ιωσήφ προσπαθώντας να τον πείσει, διότι ούτε τον άφηνε να φύγει ο πατήρ Γεράσιμος ούτε και ήθελε να πιστέψει. Έτσι, η πρώτη συνάντησή τους στάθηκε φανερά άκαρπη, μια και ο πρώην γιατρός της Ζυρίχης σκεπτόταν τα πράγματα με τη ψυχρή λογική, αφού μέχρι τότε δεν είχε γνωρίσει έμπρακτα μέσα του τη δύναμη της πίστεως.

     Μόλις όμως ο πατήρ Γεράσιμος πήγε στο κελάκι του, το ίδιο βράδυ είδε θεϊκό όραμα με άγγελο Κυρίου που τον παρότρυνε επιτακτικά να κάνει υπακοή στον Γέροντα Ιωσήφ· «Ό,τι σου πει κάνε, και θα γίνεις καλά!», του είπε επί λέξει ο άγγελος.

     Μόλις άκουσε αυτά τα αγγελικά λόγια, τρέχει αμέσως στον Γέροντα και του φωνάζει:

     –Γέροντα! Γέροντα! Ό,τι μου πεις θα κάνω.

     –Θέλω να κάνεις υπακοή από τώρα.

     –Ναι, Γέροντα. Νά ’ναι ευλογημένο.

     Στρώνεται αμέσως τράπεζα και του προσφέρονται τρεις παστές σαρδέλες, που τις έφαγε αμέσως μαζί με τα κεφάλια. Κι ο Θεός μονάχα τρεις μέρες αρκέσθηκε να τον δοκιμάσει, διότι ο Γέροντας προσευχόταν γι’ αυτόν εκτενώς.

     Μετά από τρεις μέρες, τη νύχτα είδε όραμα ο Γέροντας ότι τον πατέρα Γεράσιμο τον είχε τυλίξει ένας δράκοντας από τα πόδια μέχρι πάνω στο λαιμό και προσπαθούσε να τον πνίξει. Και φώναζε απελπισμένα με άγριες φωνές στον Γέροντα να τον σώσει. Ο Γέροντας βγήκε στο μπαλκονάκι κρατώντας στο δεξί του χέρι ένα περιστέρι και του λέγει: «Γεράσιμε, μη φοβάσαι! Αυτό το περιστέρι θα έρθει και θα σκοτώσει τον δράκοντα που σε πνίγει τώρα!». Όπως το είπε, έτσι κι έγινε. Έφυγε το περιστέρι και πήγε και χτύπησε δυο-τρεις φορές το κεφάλι του δράκοντα και τον σκότωσε.

     Με το που συνήλθε από την οπτασία ο Γέροντας Ιωσήφ, να σου κι έρχεται ο πατήρ Γεράσιμος και του λέγει καταχαρούμενος:

     –Έγινα τελείως καλά! Δεν έχω λόγια να σ’ ευχαριστήσω! Οι τρεις αρρώστιες έφυγαν! Και όντως αποκαταστάθηκε το σώμα μου κι έγινε σαν του μικρού παιδιού!

     Σύμφωνα δε με την εντολή του Γέροντα τις δύο κάσες με τα φάρμακα τις πέταξε κάτω στον γκρεμό. Από τότε έζησε απαλλαγμένος από τις αρρώστιες, τρώγοντας μια φορά τη μέρα. Έκτοτε, ο πατήρ Γεράσιμος ευλαβούνταν πολύ τον Γέροντα Ιωσήφ, μα και ο Γέροντας Ιωσήφ τον αγαπούσε πολύ σαν παιδί του.

     Ο πατήρ Γεράσιμος Μενάγιας πολύ βοήθησε το Άγιον Όρος κατά τη Γερμανική κατοχή. Επειδή ήξερε τα γερμανικά, μετέφρασε επιστολή της Ιεράς Κοινότητας προς τον ίδιο τον Χίτλερ, ζητώντας την άμεση προστασία του Αγίου Όρους, διότι υπήρχε μεγάλος κίνδυνος υποδούλωσής του από τους Βουλγάρους και τους Ιταλούς. Και ο Χίτλερ, ανταποκρινόμενος σ’ αυτή την καταλυτική επιστολή, έθεσε υπό την προσωπική του προστασία το Άγιον Όρος. Επίσης, με την ταλαντούχα προσωπικότητά του, μεσίτευε και μεσολαβούσε στους Γερμανούς γλυτώνοντας πολλούς πατέρες από σίγουρη εκτέλεση. Βοήθησε και τους πατέρες στα Κατουνάκια, όταν αυτοί κινδύνευσαν να πεθάνουν από την πείνα. Επικοινώνησε με τον Γερμανό διοικητή στις Καρυές, τον ταγματάρχη G. Steger, και εκείνος ειδοποίησε και στάλθηκαν 3.000 οκάδες σιτάρι και το μοιράστηκαν όλοι οι εκεί ασκητές.

     Όταν όμως έφυγε ο πατήρ Γεράσιμος από τον Γέροντα Ιωσήφ αρρώστησε και πάλι. Επιστρέφει αμέσως στον Γέροντα και του λέει:

     –Γέροντα, η μία από τις αρρώστιες που είχα, επανήλθε.

     –Τι λογισμούς είχες πριν ξαναγυρίσει η ασθένεια;

     –Να, είχα τον λογισμό: «Τώρα που πέταξες όλα τα φάρμακά σου, τι θα κάνεις αν ξαναρρωστήσεις εδώ στην έρημο που δεν υπάρχουν φάρμακα;».

     –Αυτό, είναι! Λόγω της απιστίας σου η αρρώστια ήρθε πίσω.

     –Γέροντα, σε παρακαλώ! Κάνε με καλά, και θα προσέχω άλλη φορά να μη δυσπιστήσω.

     –Όχι. Φαίνεται ότι είναι θέλημα Θεού να έχεις αυτό το σταυρό. Σου φτάνει που έγινες καλά από τις άλλες δυο αρρώστιες. Τώρα θα κάνεις υπομονή, για να πάρεις και μισθό. Κι έτσι αναγκάστηκε να βγει έξω στον κόσμο, για ν’ ανακουφισθεί λίγο από την ασθένεια. Γύρισε όμως και συνέχισε να ζει στην απαράκλητη εκείνη έρημο με πολλή αυταπάρνηση και συνέπεια.

     Το 1957, όταν έμαθε ο Γέροντας Ιωσήφ ότι ο πατήρ Γεράσιμος ήρθε στην Ιερά Μονή Αγίου Παύλου και ότι ήταν στα τελευταία του, είπε σ’ έναν υποτακτικό του:

     –Πάρε παξιμάδια και πήγαινέ τα και να του πεις ότι τα στέλνω εγώ.

     Πήγε ο υποτακτικός και του λέει:

     –Σου τα στέλνει ο Γέροντας Ιωσήφ.

     Ο πατήρ Γεράσιμος ανακάθισε στο στρώμα και λέει με θαυμασμό:

     –Ποιος; Ο Γέροντάς μου; Ξέρεις τι Γέροντα έχετε; Είστε ευτυχείς! Δεν θα ξεχάσω ποτέ την παραμονή μου κοντά του. Αυτές ήταν οι καλύτερες μέρες της ζωής μου. Όσο ήμουν κοντά του, ήμουν μοναχός. Άπαξ και έφυγα από τον Γέροντα Ιωσήφ, πάει η καλογερική μου.

     Και με δάκρυα είπε:

     –Να του πεις τη μετάνοιά μου.

     Αξίζει να σημειώσουμε πως ο πατήρ Γεράσιμος Μενάγιας, παρ’ όλα τα βάσανα των ασθενειών του, έζησε μ’ εξαιρετική συνέπεια την ασκητική ζωή κι άφησε άριστες εντυπώσεις σ’ όλο το Άγιον Όρος…

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΕΦΡΑΙΜ

ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΣ ΜΟΝΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ

ΚΤΗΤΟΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

ΑΡΙΖΟΝΑ – ΗΠΑ

※

[Γέροντος Εφραίμ Φιλοθεΐτου:

«Ο Γέροντας μου

Ιωσήφ ο Ησυχαστής και Σπηλαιώτης

(1897–1959)»,

μέρος 2ο, κεφ. θ΄, §4, σελ. 145–149,

Έκδοσις Ιεράς Μονής Αγίου Αντωνίου

Αριζόνας ΗΠΑ, 2008¹.]

※